مساله دونرخی شدن هتل‌ها در هفته‌های گذشته محل مناقشه بوده و نظرات مختلفی در خصوص آن ارائه شده است.
از سویی جامعه تورگردانان و برخی کارشناسان گردشگری دونرخی شدن هتل‌ها را برای گردشگر خارجی تبعیض‌آمیز دانسته و آن را نوعی دافعه توریستی قلمداد می‌کنند و از سوی دیگر هتلداران با اشاره به تفاوت فاحش نرخ هتل‌های ایران و دیگر کشورها، خواستار اعمال این دونرخی شدن هستند.
روز گذشته برای بررسی بیشتر این موضوع در گفت‌وگو با کارشناسان اثرات منفی گران شدن هتل‌ها بر گردشگری را بررسی کرده و موضوع از دریچه نگاه جامعه تورگردانان بررسی شد. امروز اما پای درد‌دل هتلداران نشسته و پاسخ‌های آنان را به نقدهای مطرح‌شده در خصوص موضوع منتشر می‌کنیم.
کاهش چشمگیر نرخ هتل‌ها
در ۶ سال گذشته با شیبی تند از ارزش پول ملی کاسته شده و به تبع آن نرخ هتل‌های ایران با نرخ‌های بین‌المللی فاصله بیشتری پیدا کرده است. همین مساله نیز به نوبه خود باعث شده که هتلداران موضوع دلاری شدن نرخ هتل‌ها برای گردشگران خارجی را پیش بکشند.
یکی از فعالان هتلداری کشور که نخواست نامی از او برده شود در خصوص تاثیر کاهش ارزش پول ملی بر هتلداران در سال‌های اخیر به «جهان‌صنعت» گفت: کاهش ارزش ریال در ۶ سال اخیر باعث شده نرخ دلار با جهش حدودا ۱۲درصدی همراه شود. نتیجه این جهش قیمتی دلار این بوده که گردشگری که ۶ سال قبل با «ایکس» دلار به ایران آمده و برای ۱۰ روز از خدمات هتل استفاده می‌کرد، امروز با همان مبلغ می‌تواند ۱۲۰روز از خدمات هتل کشورمان استفاده کند و به نظرم این مساله برای شأن ایران مطلوب نیست. یعنی در عرض ۶ سال نه تنها سفر به ایران و استفاده از خدمات آن برای گردشگران بین‌المللی گران نشده که به یک‌دهم کاهش یافته است.
وی افزود: به نظرم برای عبور از این وضعیت راه‌حل این است که یک تناسبی ایجاد کرده و بین هزینه‌ها برای گردشگر داخلی و خارجی تفاوت قائل شویم.
در حال حاضر در برخی موارد شاهد آن هستیم که هزینه اقامت یک گردشگر خارجی در هتل‌های پنج ستاره ایران از هزینه اقامت در منزل گردشگر ارزان‌تر تمام می‌شود. این در حالی است که سفر و گردشگری باید همواره هزینه‌بر باشد، لذا تصور می‌کنم این (دلاری شدن نرخ هتل‌ها) یک فرصتی است که ما داریم از دست می‌دهیم.
عواید دونرخی شدن هتل‌ها
علی‌‌رغم تمام انتقادات به دونرخی شدن هتل‌ها، این موضوع می‌تواند برای مردم کشور خودمان عوایدی داشته باشد.
یک فعال صنعت هتلداری در توضیح عواید دونرخی شدن هزینه هتل‌ها برای گردشگران داخلی و خارجی به «جهان صنعت» گفت: در مرحله نخست عایدی کشور این است که دست هتلداران برای خدمات‌دهی به گردشگران داخلی بازتر می‌شود و می‌توانند تخفیفاتی برای اقشار مختلف مردم که شاید هیچ وقت امکان این را ندارند که از یک هتل استفاده کنند در نظر بگیرند.
در حال حاضر جمعیتی در کشور وجود دارند که حتی نمی‌دانند هتل چیست، لذا اگر از دیدگاه عدالت اجتماعی نیز نگاه کنید وقتی که هتل بتواند از گردشگر خارجی پول معمولی را که در همه جای دنیا هست و متناسب با خدمات مطالبه می‌شود بگیرد، طبیعتا دستش برای آنکه به مردم کشور خودش خدمات بدهد بازتر می‌شود. این مساله را هم بارها جامعه هتلداران و اعضای هیات‌مدیره آن مطرح کرده‌اند.
وی افزود: در گذشته هم نرخ دلاری از نرخ داخلی هتل‌ها جدا بود اما از آنجا که تفاوت نرخ دلار و ریال زیاد نبود یک جایی تصمیم گرفتند که این نرخ را یکی کنند و شاید در آن مقطع کسی پیش‌بینی نمی‌کرد که نرخ دلار روزی به ۵۰هزار تومان برسد. توجه داشته باشید که یکی بودن نرخ ریالی و ارزی هتل‌های ایران مبالغ هتل‌های ایران را برای گردشگر خارجی مزاح‌آمیز کرده است.
هزینه‌ای که با آن گردشگر عراقی دو سال پیش به ایران می‌آمد و یک هفته در مشهد اقامت می‌کرد امسال با آن مبلغ می‌تواند کل تابستان را در مشهد اقامت داشته باشد. در حال حاضر هتل‌های ایران خدماتی ارائه می‌دهند که نرخ آنها در هتل‌های سایر کشورها ۲۰برابر هزینه فعلی است.
این فعال صنعت هتلداری خاطرنشان کرد: از نگاه من در مرحله نخست دلاری شدن نرخ هتل برای گردشگران خارجی، می‌تواند زمینه‌ساز کاهش هزینه هتل‌ها برای مردم خودمان و برقراری عدالت اجتماعی باشد. در مرحله بعد هتلداران هم می‌توانند سود متعارف و متعادلی را که برای هتل در دنیا وجود دارد از گردشگر خارجی دریافت کنند.
با این رویکرد امکان در نظر گرفتن تخفیفات برای گروه‌های داخلی مثل کارمندان و کارگران باز می‌شود. همچنین هتل‌ها در این شرایط می‌توانند با نهادهای دولتی وارد قرارداد شوند و به کارمندان آنها با نرخ مناسب‌تر خدمات ارائه دهند. لذا به نظرم باید امکان دونرخی شدن فراهم شود تا هتلدار بتواند از گردشگر خارجی قیمت متناسب با معیارهای جهانی بگیرد و به گردشگر داخلی هم سرویس بهتری ارائه کند.
اختلاف جامعه هتلداران و تورگردانان
خواه‌ناخواه اختلاف نظر بین جامعه هتلداران و تورگردانان بر سر دونرخی شدن قیمت هتل‌ها وجود داشته و این امر انکارنشدنی است.
یک فعال صنعت هتلداری در پاسخ به اختلاف و تفاوت نظرهایی که بین جامعه تورگردانان و هتلداران در خصوص نرخ هتل‌ها وجود دارد به «جهان صنعت» گفت: جامعه تورگردانان و آنهایی که تور می‌آورند نیز با مشکلاتی مواجه هستند.
طبیعتا افزایش قیمت هتل‌ها در صورت دلاری شدن نرخ برای گردشگران خارجی، پکیج‌های تورگردانان را گران می‌کند. همین ۱۰ روز پیش بین جامعه تورگردانان ایران و جامعه هتلداران ایران جلسه‌ای برگزار شد و این موضوع مطرح شد که تورهایی که از طرف تورگردانان رسمی به ایران می‌آیند هزینه‌هایشان ریالی دریافت شود اما همه کسانی که از طریق تور نمی‌آیند هزینه هتل‌هایشان دلاری در نظر گرفته شود. یعنی پیشنهاد مطرح‌شده که هنوز مصوب نشده این است که کسی که خارج از تور به ایران می‌آید هزینه هتلش به صورت دلاری محاسبه شود.
وی افزود: این تصمیم برای آن بوده که منافع تشکل همکار و موازی جامعه هتلداران یعنی جامعه تورگردانان و آژانس‌های مسافرتی نیز تامین شود. به این ترتیب هزینه گردشگر خارجی که در قالب تور به ایران می‌آید دلاری بوده اما کسی که برای کار یا تجارت شخصی‌اش به صورت شخصی به ایران می‌آید هزینه اقامت در هتلش دلاری محاسبه خواهد شد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا تعداد این افرادی که خارج از تور به ایران می‌آیند قابل توجه است و آیا اصولا ارزش دارد که برای آنها نرخ جداگانه‌ای در نظر گرفته شود به
«جهان صنعت» گفت: در کل به دلایل مختلف از جمله همه‌گیری کرونا و مسائل دیگر تعداد گردشگران ورودی به ایران کم شده است. در سال‌های ۹۴ و ۹۵ از راس تا ذیل گردشگری در کشور تاکید داشتند که تا سال ۱۴۰۴ باید سالانه ۳۰ میلیون گردشگر خارجی به کشور بیاید. اگر این اتفاق می‌افتاد و موارد بازدارنده مثل سیل ۹۸، کرونا و اعتراضات نبود، لااقل به این رقم نزدیک می‌شدیم اما در حال حاضر نه تنها نزدیک نشده‌ایم بلکه تعداد گردشگران ورودی به کشور از آنچه در سال‌های ۹۴ و ۹۵ بوده، کمتر هم شده است.
این فعال صنعت هتلداری ضمن تاکید بر لزوم تولید محتوا برای معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران جهت جذب گردشگران بین‌المللی گفت: «به نظرم دولت باید برای تولید محتوا جهت معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران اقدامات مشخصی انجام دهد. در فرانسه هتل‌های این کشور تبلیغ نمی‌کنند که پاریس، لیون یا دیگر شهرهای فرانسه چه جاذبه‌هایی دارند و این دولت است که به معرفی جاذبه‌های کشور اهتمام می‌ورزد.
به نظرم ما در بخش معرفی و ارائه جاذبه‌های گردشگری ایران ضعیف هستیم و خود دولتمردان نیز بر این مساله واقف هستند و چوب این مساله را البته بخش خصوصی می‌خورد. از سوی دیگر از آنجا که به دلیل وجود این مشکل ورود گردشگر به کشور کم می‌شود با کاهش ورود ارز، در نهایت مردم نیز از این مساله متضرر می‌شوند.»
منبع : روزنامه جهان صنعت
باتوجه به جمیع نکات مطرح‌شده و اظهارنظرها و دیدگاه‌های متفاوت فعالان صنعت هتلداری و تورگردانان به نظر می‌رسد وزارت گردشگری باید با حضور هر دو گروه (تورگردانان و هتلداران) و با در نظر گرفتن عواید مردم تصمیم صحیح در خصوص دونرخی شدن یا نشدن هزینه‌های هتل‌ها بگیرد.
