فرانسیس مک‌دورماند
هرسال، طراحان لباس، افراد و هنرمندان معروف دور هم جمع می‌شوند تا طی مراسمی باشکوه، کمک‌هایی برای انستیتیو طراحی لباس (Costume Institute) جمع‌آوری کنند. این انستیتیو در موزه هنری متروپولیتن نیویورک قرار دارد. اگر بخواهیم به افتتاح اولیه این رویداد برسیم، باید سال‌های سال عقب برویم. حوالی سال ۱۹۴۸، این مراسم برای نخستین‌بار برگزار شد.
بنیان‌گذاران مؤسسه لباس و به‌طور مشخص النور لمبرت (Eleanor Lambert) می‌خواستند برای تأمین هزینه‌هایشان، سالانه مراسمی باشکوه برگزار کنند. هدف این بود که لباس‌های تاریخی موجود در مؤسسه حفظ شود. برای تأمین هزینه‌های نگهداری هم ایده راه‌اندازی مراسمی خیریه مطرح شد. بلیت‌های نخستین رویداد مت‌گالا حدود ۵۰ دلار بود.
جرد لتو
این مراسم از سالیان گذشته تا همین سال ۲۰۲۲ ادامه داشته و رویدای به‌واسطه آن رقم می‌خورد که مهم‌ترین شب مدوفشن در دنیا به‌شمار می‌رود. افراد مشهور از زمینه‌های مختلف مانند سینما، موسیقی، تلویزیون و اخیراً شبکه‌های اجتماعی به مت‌گالا می‌روند. البته این افراد به‌دعوت مجله آمریکایی ووگ (Vogue) یعنی سردبیر مشهورش (آنا وینتور) به مراسم دعوت می‌شوند.
نخستین دوشنبه ماه مه در هر سال، مخصوص برگزاری این جشن و رویداد بزرگ است. در سال‌های اخیر، حتی مهمانانی از زمینه‌هایی به‌جز هنر هم در میان حضار مت گالا دیده شده‌اند؛ افرادی از دنیای تجارت، سیاست یا حتی علم (ایلان ماسک را می‌شناسید؟).
مهمانی مت‌گالا مثل رویدادهای معمولی دیگر نیست. هر سال، تِم و موضوع خاصی برای جشن انتخاب می‌شود. شرکت‌کنندگان در رویداد باید متناسب با موضوع گفته‌شده لباس بپوشند و حضور پیدا کنند.
این مهمانی منبع درآمد بسیار مهمی برای مؤسسه لباس موزه متروپولیتن است و همیشه با سروصدای زیادی در اخبار و انتخاب تِم‌های خاص برگزار می‌شود. افراد حاضر در مراسم مت گالا هم معمولاً سنگ‌تمام می‌گذارند و تِم را با انتخاب‌های حرفهای و گاهی عجیبشان رعایت می‌کنند.
البته رعایت‌کردن تِم مراسم اختیاری است و بعضی از مهمانان هم ترجیح می‌دهند که با لباس‌های انتخابی خودشان حاضر شوند. مهمانی در دو بخش برگزار می‌شود؛ کوکتل پارتی و شام. در بخش کوکتل پارتی، مهمانان روی فرش قرمز مراسم مت گالا حضور پیدا می‌کنند و لباس‌ها و آرایش‌شان را به رخ می‌کشند. بعد هم که شام و تفریح شروع می‌شود.
اِزرا میلر، هنرپیشه آمریکایی
گاهی‌اوقات، تِمی که اعلام می‌شود، چندان واضح نیست. برای نمونه، در سال ۲۰۱۳، عنوان جشن بود: پانک؛ آشوبی در دنیای مد (Punk: Chaos to Couture). این تِم که برای همه ابعاد مشخصی نداشت از سوی اندرو بولتون (Andrew Bolton) معرفی شد.
بولتون متصدی نمایشگاه مؤسسه لباس است و هدفش پرداختن به مقوله پانک‌راک در مدوفشن بود. پانک‌راک‌ها با ساختارشکنی و انتخاب پوشش‌های متمایز و خاص میل داشتند که اعتراضشان را نسبت به حکومت‌ها و مقوله فقر نشان بدهند. موفق شدند؟ ما که فکر نمی‌کنیم. از موضوع دور نشویم.
حضاران درک درستی از تِم آن سال نداشتند و دنبال‌کردن آن کمی برایشان چالش‌برانگیز بود. تِم‌های مختلفی در طول سالیان برگزاری مراسم مت گالا برایش انتخاب شده است؛ گاهی سخت و قابل‌درک برای مهمان‌ها و گاهی عجیب و پیچیده برای دنبال‌کردن.
در سال ۲۰۱۷، تِم جشن لباس ها و مد اوانگارد بود. قرار این بود که ادای احترامی به یکی از طراحان مد این سبک یعنی ری کاواکوبو از برند کُم دِ گقسون (Comme des Garçons) شود.
پایداری مد در طول زمان (About Time: Fashion and Duration) هم درسال ۲۰۲۰ تِم این جشن بود. برای اینکه مهمان‌ها با آمادگی کامل در مراسم حاضر شوند، شش ماه پیش از شروع به همه موضوع و تِم اعلام می‌شود.
ریانا، خواننده
اگر نام کسی در میان فهرست مدعوین مجله ووگ نباشد، با خرید بلیت می‌تواند وارد مراسم شود. البته هرکسی هم نمی‌تواند چنین کاری را انجام بدهد. دلیل را حتماً حدس می‌زنید؛ هزینه ورود بسیار بالاست.
در سال ۲۰۱۴ میلادی، هر بلیت به مبلغ ۳۰هزار دلار به‌فروش رسید. گفته می‌شود که هزینه بلیت ورودی بسیار زیاد است تا هرکسی نتواند به مراسم برود و خاص‌بودن آن حفظ شود. طیف قیمت‌ها از ۲۵۰هزار تا ۵۰۰هزار دلار است.
این مبلغ برای برندهای بزرگ و شرکت‌های ثروتمند مبلغی نیست. با این حال، فقط بحث پول نیست و میزبان اصلی مراسم یعنی آنا وینتور باید مهمانان را تأیید نهایی کند؛ حتی اگر پول حضور در جشن را داشته باشند. تعداد مهمان‌هایی که دعوت می‌شوند، حدود ۶۵۰ تا ۷۰۰ نفر است.
سلن دیون، خواننده کانادایی
قوانین و قواعد ورود به این مهمانی هم چندان ساده نیست و با مهمانی‌های دیگر فرق دارد. برای مثال، در سال ۲۰۱۸ اعلام شد که افراد زیر ۱۸ سال حق ورود به مراسم را ندارند یا در سال ۲۰۱۵ به مهمانان سپرده شده بود که هیچ‌گونه عکس و سلفی نگیرند. در واقع، آنها اجازه نداشتند که در طول مهمانی از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند.
کسانی که به مهمانی دعوت می‌شوند هم اجازه ندارند که با خودشان همراهی بیاورند؛ مگراینکه او هم به‌طور جداگانه دعوت شده باشد. بعضی از افراد هم کلاً حق ورود به مراسم مت گالا را ندارند. شاید بپرسید مثلاً چه کسی؟ حدستان چیست؟ دونالد ترامپ نمی‌تواند به مت‌گالا برود. او در سال ۲۰۰۴ از همسر کنونی‌اش یعنی ملانیا ترامپ در مراسم خواستگاری کرده بود.
هری استایلز، خواننده و ترانه‌سرای بریتانیایی
گفته می‌شود که جزئیات قوانینی که باید در مهمانی رعایت شود، هیچ‌وقت فاش نشده است. در واقع، کسی خبر ندارد که دقیقاً داخل این مراسم چه می‌گذرد و حضار باید چه چیزهایی را رعایت کنند. در ضمن، حضار حق کشیدن سیگار هم ندارند و باید در محل‌های ویژه‌ای که برای این کار در نظر گرفته شده، سیگار بکشند. عجیب، پرزرق‌وبرق و سخت‌گیرانه. این سه صفت برای مهمانی مذکور مناسب است.
در مراسم مت گالا برای انتخاب غذاها هم قواعدی وجود دارد. چیزهایی مانند سیر، پیاز، بروشِتا (پیش‌غذای ایتالیایی) و جعفری هم نباید در منوی غذاها وجود داشته باشند. چرا؟ هیچ‌کس نمی‌داند. همه‌چیز تحت‌نظر آنا وینتور است. این ممنوعه‌ها هم به گفته او در میان غذاها نیستند.
آنا وینتور، سردبیر مجله ووگ
تا اینجا متوجه شدید که تقریباً همه‌چیز در مراسم مت گالا تحت‌نظر آنا وینتور یعنی مدیر جشن است. داستان زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانید، جای نشستن افراد را هم او تعیین می‌کند. گفته می‌شود که از نورپردازی تا انتخاب گل‌ها و تزئینات در دست اوست. جایگاه مهمان‌ها از ۶ ماه قبل از جشن تعیین می‌شود و تا بعد از ورود افراد به سالن و مکان برگزاری، کسی از شکل و شیوه قرارگیری افراد خبر ندارد.
هفته‌ها و ماه‌ها از وقت آنا وینتور صرف چیدمان جایگاه افراد می‌شود. مدام فهرست را بالا و پایین می‌کند تا در نهایت به این نتیجه برسد که چه کسی در کنار چه کسی بنشیند. همسران هم اغلب در جایگاه‌هایی جدا از هم می‌نشینند؛ یعنی آنا این‌طور می‌خواهد. کمی خنده‌دار است؟ نمی‌دانیم. شاید دلیلی دارد.
گفته می‌شود که هدف آنا وینتور این است که افراد را برای شکل‌گیری دوستی‌ها و معاشرت‌های تازه در کنار هم قرار بدهد. ظاهراً برای همین است که همسران را از هم جدا می‌کند. روابطی که میان آدم‌ها در مراسم مت گالا شکل می‌گیرد از بخش‌های جذاب آن است.
تیموتی شالامی
مت گالای امسال هم در روز دوشنبه، دوم ماه مه در نیویورک برگزار شد. امسال قرار است که تِم مراسم این‌طور باشد: در آمریکا؛ گلچین مد (In America: An Anthology of Fashion). هدف این موضوع تأکیدکردن بر مقوله فراگیری مدوفشن است و ظاهراً به فراگیری مد آمریکا توجه می‌کند.
هدف آن است که در مراسم، تکامل مد آمریکایی در طول زمان به نمایش گذاشته شود. نگاهی هم به خیاطان و مدپردازانی خواهد شد که حضور پررنگی در بلوغ مدوفشن داشته‌اند اما نامشان در برگ‌های تاریخ گم شده است. نکته مهم این است که بیشتر افراد مذکور زن بوده‌اند.
شاید دوست داشته باشید که مروری بر لباس‌های افراد مشهور در طول مراسم مت گالا در سال‌های مختلف داشته باشید. در ادامه با هم لباس‌های افراد شاخص را مرور می‌کنیم.
ژاکلین کندی، همسر جان اف کندی، رییس‌جمهور سابق آمریکا
کندی که به جکی معروف بود، از نقطه‌نظر استایل و پوشش همیشه حرفهای زیادی برای گفتن داشت. او با دنیای مدوفشن بیگانه نبود و چهره‌ای اثرگذار در این زمینه به نظر می‌رسید؛ یعنی استایل‌ها و انتخاب‌هایش الهام‌بخش بودند.
مدل سومالیایی
عبدالمجید از مدل‌های معروف سومالیایی است که در دهه‌های گذشته شهرت زیادی داشت. حضور او در مت‌گالای ۱۹۹۷ را می‌بینید. زرق‌وبرق لباس‌ها در مت‌گالا کم نشده و همچنان این کارناوال پر از رنگ و چهره به حضورش ادامه می‌دهد.
کیتی پری
خواننده مشهور آمریکایی، کیتی پری در سال ۲۰۱۳ با تِم آشوب در مد در مراسم مت گالا شرکت کرده بود. کیتی معمولاً حضور فعالی در این مراسم دارد و از استایل‌های مشهور دیگر او می‌توان به لباسی اشاره کرد که طرح لوستر بود.
زندایا
این هنرپیشه جوان را که در سال‌های اخیر خوش می‌درخشد در سال ۲۰۱۸ در مت گالا می‌بینید. تِم آن سال، بدن‌های آسمانی؛ مدوتخیل کاتولیکی بود. زندایا هم مانند بیشتر مواقع، حضوری چشم‌گیر داشته است.
بیانسه، خواننده آمریکایی
در مراسم مت گالا در سال ۲۰۱۶، تِم رویداد فشن در عصر فناوری بود. بعضی از حضار ترجیح می‌دهند که انتخاب‌های ساده‌تر و مفهومی‌تری داشته باشند. بعضی‌ها هم نهایت تلاش‌شان برای جلب‌توجه و خاص‌بودن را به کار می‌گیرند. نظرتان درباره لباس بیانسه چیست؟
لیدی گاگا
در سال ۲۰۱۹ میلادی هم شاهد حضور پررنگ لیدی گاگا روی فرش قرمز مت گالا بودیم. تم این مراسم در آن سال، یادداشت‌هایی بر مدوفشن بود. به‌نظر می‌رسد که گاگا با خودکاری پررنگ در دفتر مدوفشن یادداشت گذاشته بوده است.
