● اگر بارور نمی شوید قهوه و چای نخورید
چند مطالعه که در نقاط مختلف جهان انجام گرفته، نشان داده که زنانی که روزانه بیشتر از ۳۰۰ میلی گرم کافئین در رژیم غذایی آن ها جای دارد قدرت باروری کاهش یافته ای دارند، به طور متوسط یک فنجان قهوه معمولی حدود ۱۳۰ میلی گرم و یک فنجان نسکافه حدود ۱۰۰ میلی گرم کافئین دارد. درواقع می توان تا ۲ فنجان قهوه در روز را حد مناسبی برای نوشیدن قهوه در روز برای زنان در سن بارداری دانست اما این را هم یادتان باشد که چای، شکلات، سودا و نوشابه های انرژی زا هم حاوی مقادیر کافئین دار هستند اما یک تذکر مهم این که زنانی که قصد دارند به شیوه IVF باردار شوند حداکثر باید روزانه ۵۰ میلی گرم کافئین مصرف کنند و حتی به آن ها توصیه می شود ، بهتر است قهوه یا چای ننوشند.
دکتر آلیس دورمر، متخصص زنان در دانشگاه هاروارد به تمام زنانی که مدتی است قصد بارداری دارند اما بارور نشده اند توصیه می کند که مصرف قهوه و چای خود را محدود کنند؛ «هنوز از لحاظ علمی تاثیر میزان کم کافئین روی ناباروری ثابت نشده است اما احتیاط کار بدی نیست»
● سفره تان را هدفمند کنید
برای آ ن که به قدرت باروری خودتان بیفزایید و بارداری سالمی داشته باشید باید حتما یک برنامه غذایی مناسب داشته باشید. دکتر سوزان کار می گوید: «داشتن یک برنامه غذایی مناسب با غلات کامل، دانه های مغذی، میوه ها و سبزی های تازه، آجیل های مناسب (البته بدون چربی و نمک زیاد)، روغن های مناسب (مثل روغن زیتون)، گوشت سفید و ماهی های مناسب (مثل سالمون) برای خانم هایی که دوست دارند باردار شوند و یک بارداری سالم را بگذرانند و فرزندی سالم به دنیا بیاورند بسیار لازم است.» اگر رژیم غذایی مناسب داشته باشید و میزان قند و شیرینی ها، نمک و گوشتی که می خورید بیش از حد نباشد احتمال ابتلا به دیابت، بیماری های قلبی عروقی و افزایش فشارخون در شما کاهش می یابد و درنتیجه قدرت باروری و سلامت بارداری شما افزایش می یابد. درضمن دکتر کار می گوید که خوردن موادغذایی غنی از امگا۳ هم احتمال باروری را در زنان بالا می برد؛ «امگا۳ جزو اسیدهای چرب ضروری برای تنظیم هورمون ها در زنان است و روی عملکرد سلولی هم تاثیر می گذارد، برای همین گنجاندن مقدار مناسبی از امگا۳ در رژیم غذایی می تواند احتمال باروری را در زنان افزایش دهد.»
● عقربه های ترازو را پایین بیاورید
اضافه وزن می تواند روی روند آزادسازی تخمک در زنان و درنتیجه قدرت باروری آن ها تاثیر بگذارد. درضمن اضافه وزن موجب بیماری هایی مثل دیابت، بیماری های قلبی و افزایش فشارخون می شود که می توانند روی قدرت باروری زنان تاثیر بگذارد. این بیماری ها در عین حال می تواند در زمان بارداری موجب بروز عوارض و درنتیجه ختم نافرجام بارداری شوند. مطالعات هم نشان داده است، درمان های جدید ناباروری در زنانی که اضافه وزن دارند، کمتر موفق است. بخشی از تمام این مشکلات به دلیل نامنظمی های هورمونی است که سلول های چربی عامل ایجاد آن هستند. درواقع سلول های چربی هورمون استروژن تولید می کنند و این گونه است که اگر خانمی بیش از حد اضافه وزن داشته باشد سلول های چربی بدن او مثل قرص های پیشگیری از بارداری عمل می کنند. دکتر جرارد لتریه، متخصص غدد و فوق تخصص هورمون های بارداری در دانشگاه نورت وست می گوید: «مطالعات نشان داده، اندکی اضافه وزن در زنان ارتباطی با باروری آن ها پیدا نمی کند اما اضافه وزن بیش از حد، به خصوص با BMI بالای ۳۴، احتمال باروری در زنان را به شکل مشخص کاهش می دهد.»
● عقربه های ترازو را بالا ببرید
براساس مطالعات پزشکی، می توان افراد با BMI بین ۵/۱۸ تا ۹/۲۴ را که توده بدنی و وزن مناسب دارند، ارزیابی کرد؛ زنانی که BMI آن ها زیر ۱۸ است کم وزن ارزیابی می شوند و مشخص شده است که این گروه از زنان نیز قدرت باروری کمتری نسبت به زنان دیگر دارند. برای مثال زنانی با قد ۱۶۵ سانتی متر که ۴۶ کیلوگرم وزن دارند با کاهش احتمال باروری خود روبه رو می شوند. مطالعات نشان داده است که میزان تخمک گذاری در این گروه از زنان کمتر است و حتی در برخی موارد اصلا دوره زنانه در آن ها مشاهده نمی شود اما خبر خوب این است که در اکثر این موارد صرفا وزن گرفتن و رسیدن به BMI مناسب احتمال باروری را به حد طبیعی برمی گرداند.
● ارتباط پیاده روی با باروری
پیاده روی؟ چه ارتباطی میان پیاده روی و قدرت باروری شما وجود دارد؟ این ارتباط به نظر شما عجیب نیست؟ اما مطالعات نشان داده که روزانه ۳۰ دقیقه پیاده روی راهی ساده و ارزان برای کاهش احتمال ابتلا به بسیاری از مشکلات (از جمله بیماری های قلبی عروقی و دیابت) است که آن ها روی قدرت باروری زنان تاثیر می گذارند. درضمن ورزش منظم روزانه می تواند وزن را به حد مناسب برساند و این گونه هم احتمال باروری را افزایش دهد. مطالعات دانشمندان نروژی نشان داده که پیاده روی جریان خون لگن و اعضای داخلی آن را می افزاید و این گونه موجب افزایش احتمال باروری می شود. دکترسوزان کار، متخصص پزشکی زنان در مرکز ناباروری پات واشنگتن می گوید: «بسیاری از زوج هایی که برای درمان ناباروری به ما مراجعه می کنند، افرادی هستند که کار آن ها حالت نشسته دارد. برای مثال فردی که در تمام ساعات کار خود پشت کامپیوتر می گذراند جریان خون او در لگن کاهش می یابد، برعکس ورزش منظم و جریان خون این ناحیه را که تمام ارگان های مربوط به تولیدمثل در آن قرار گرفته اند را افزایش می دهد.
● فرار از افکار تلخ
برخی پزشکان معتقدند که بیماری های روحی روانی نمی توانند روی عملکرد بدن و مثلا روی قدرت باروری زنان تاثیر بگذارد اما تحقیقاتی که در فنلاند و دانمارک انجام شده، نشان می دهد که درمان مناسب بیماری افسردگی می تواند احتمال باروری را در زنان بالا ببرد. البته برخی پژوهشگران معتقدند که ناباروری و نداشتن توانایی صاحب فرزند شدن، یکی از علت های عمده بروز افسردگی در زنان است و درواقع نمی توان گفت که درمان افسردگی احتمال باروری را افزایش می دهد اما مطالعات نشان داده که درمان افسردگی، حداقل با کاهش اضطراب و التهاب روحی افراد می تواند احتمال افسردگی را کاهش دهد. درضمن مطالعه ای که در دانشگاه هاروارد انجام شده نشان می دهد که درمان افسردگی می تواند احتمال موقعیت درمان های ناباروری مثل IVF را هم افزایش دهد. دکتر ژولین جابابفر، روان پزشک فعال در مرکز درمانی اکلند می گوید: «زنانی که به بیماری افسردگی مبتلا هستند باید قبل از اقدام به باروری به فکر درمان افسردگی خود باشند. طبیعی است، زنانی که علائم افسردگی را دارند مناسب غذا نمی خورند، ورزش نمی کنند و سبک زندگی مناسبی ندارند و طبیعی است که همه این موارد روی قدرت باروری آن ها تاثیر می گذارد.» دکتر جابابفر می گوید که نباید تنها به تجویز دارو فکر کرد بلکه شیوه های مختلف درمانی و حتی تکنیک هایی چون مدیتیشن، طب سوزنی و گروه درمانی هم بسیار مفید هستند.
● از هر دودی دور شوید
در جهان حداقل یکصد پژوهش روی تاثیرات سیگار کشیدن (یا در معرض دود سیگار دیگران قرار گرفتن) و باروری زنان انجام شده است. دکتر دیوید آداسن، متخصص غدد و رئیس مرکز تحقیقات غدد ویسکانسین می گوید: «حتی یک مطالعه هم نبوده است که در آن سیگار کشیدن یا در معرض دود سیگار کشیدن، بی ضرر ارزیابی شود، در تمام این مطالعات مشخص شده است که دود سیگار قدرت باروری را در زنان کاهش می دهد.» این پزشک متخصص می گوید که سیگار کشیدن مستقیما باعث تخریب تخمک ها می شود و درنتیجه احتمال باروری در هر سیکل زنانه را کاهش می دهد. درضمن زنان سیگاری زودتر به سن یائسگی می رسند و برای همین احتمال بارداری در این گروه از زنان کاهش می یابد. آخرین نکته هم این که دود سیگار تعادل هورمونی را برهم می زند و از این طریق هم احتمال بارداری را کاهش می دهد. درعین حال یادتان باشد که احتمال سقط جنین در زنان سیگاری بالاتر است و به طور متوسط هم وزن کودکان زنان سیگاری پایین تر از سایر گروه هاست. درضمن مطالعات نشان داده است که در معرض دود سیگار قرار گرفتن هم به اندازه سیگار کشیدن مضر است. دکتر آدامسن یک توصیه جالب دارد: «به تمام دختران جوان توصیه می کنم از هرگونه دودی، حتی دود آتش اجاقی که برای درست کردن کباب تدارک دیده اند، دور بمانند.»
مجله سیب سبز
