به گزارش ایران اکونومیست، تا همین چند سال قبل تعاملات بینالمللی دانشگاههای کشور ما به مهاجرت دانشجویان ایرانی به خارج از کشور و تحصیل در دانشگاههای آن طرف آبی منحصر میشد به گونهای که در عرصه جذب نخبگان و دانشجویان ایرانی دانشگاههای خارجی از طرق مختلف، از جمله بورسیه کردن و اعطای امتیازات علمی، پژوهشی و حتی اجتماعی و شغلی مختلف و تأسیس و راهاندازی شعب دانشگاههای مطرح خود در کشورهای خارجی اقدام جدی صورت نگرفته بود اما امروز با تغییر جایگاه و نقش ایران در عرصههای گوناگون توازن این معادله به نفع کشورمان در حال تحول است.
در همین راستا بحث بینالمللیسازی دانشگاههای پزشکی و غیرپزشکی کشور به صورت جدی و اساسی از حدود دو دهه بیش مطرح شد. البته دستیابی به راهبردهای کلان علمی، فناورانه جهان و توفیق در زمینه علوم مورد نیاز در مسیر پیشرفت جهانی نیز موجب شد دنیا نیز نتواند از نقش دانشگاههای ما در مسیر توسعه جهانی چشم بپوشاند در نتیجه بینالمللیسازی فعالیتها و مشارکتهای علمی با جهان به یک اولویت اساسی دانشگاههای دو وزارت علوم و بهداشت قرار گرفت که ایجاد شعب دانشگاههای ایران در خارج از کشور و همچنین ایجاد دورههای مشترک با دانشگاههای خارجی به طور جدی در دانشگاهها دنبال شد و در نهایت برخی دانشگاههای مطرح کشور توانستند شعبههای خارجی خود را تاسیس کنند. به طوریکه در عرصه آموزش عالی، دانشگاه آزاد با شعباتی در امارات و لبنان و دانشگاه پیام نور با شعباتی در امارات، افغانستان، تاجیکستان و برخی دیگر از پیشگامان ایجاد شعبه در خارج از کشور شدند اما در حوزه علوم پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان نماد آموزش پزشکی و یکی از قدیمیترین و برجستهترین مراکز پزشکی در کشور اخیرا اولین شعب خارجی حوزه پزشکی را در شهر کربلای عراق تاسیس کرد.
بر این اساس حدود دو ماه پیش بود که مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به همراه رییس و معاونین دانشگاه علوم پزشکی تهران راهی عراق شدند تا با حضور مسئولان این کشور اولین شعبه بینالملل دانشگاههای ایران در خارج (دانشگاه جامعه سبطین) را در شهر مقدس کربلا و با شعار ( Health promoting university) به معنی "دانشگاه پیش برنده سلامت" افتتاح کنند.
دانشگاه جامعه سبطین دانشگاه علوم پزشکی تهران وابسته به عتبه حضرت امام حسین(ع) یکی از دانشگاه های کمسیون بهداشت، درمان و آموزش دانشگاهی عتبه مقدس است که پس از اخذ مجوز از وزارت عالی و هیئت وزیران کشور عراق برای سال تحصیلی ۲۰۲۲-۲۰۲۳ با کسب مجوزهای لازم از دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان دانشگاه مادر برای دانشجویان دانشکده های "پزشکی"، " پرستاری و مامایی" و "توان بخشی" ایجاد شد و در حال حاضر از طریق همکاری با موسسات دولت عراق به ویژه وزارت آموزش عالی و تحقیقات علمی اقدام به جذب دانشجو کرده است.
این دانشگاه با مجوز از وزارت علوم و نخستوزیر کشور عراق و با هدف گسترش دامنه علم و بحث بینالمللیسازی در شهر کربلا با فاصله حدود سه کیلومتر با حرم مطهر سیدالشهدا (ع) در فاز اول در زمینی به مساحت ۷ هکتار در ۵ طبقه احداث شده که شامل دانشکدههای پزشکی، پرستاری و مامایی و توانبخشی است که البته در فاز دوم و فاز توسعه دو دانشکده مستقل برای پرستاری و مامایی و توانبخشی احداث خواهد شد.
ساختمان دانشگاه جامعه سبطین بر اساس الگوهای علمی ساخته و مجهز و برنامه آموزشی و پژوهشی و استادان آن بر عهده دانشگاه علوم پزشکی تهران گذاشته شد و این مجوز به نام دانشگاه علوم پزشکی تهران صادر شده و تمامی هزینههای این دانشگاه را عتبه محترم حسینی تقبل کرده است. البته در طراحی این مجموعه، دانشگاه علوم پزشکی تهران نقش اساسی داشته است.
دانشگاه سبطین با سرمایه گذاری مالی و فیزیکی عتبه حسینی آماده و تجهیز شد. قرار بر این است که بخش علمی این دانشگاه توسط دانشگاه علوم پزشکی تهران راهاندازی و مدیریت شود. اگر چه تامین هزینههای این دانشگاه بر عهده عتبه حسینی است به طوریکه از دانشجویان شهریه دریافت میکند. اما دانشجویانی که استعداد درخشان هستند هزینه کمتری میدهند و برای دانشجویان با استعداد که توان پرداخت ندارند نیز تخفیفهایی در نظر گرفته است.
در این رابطه دکتر حسین قناعتی رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: دانشگاه سبطین، با تلاش و زحمت فراوان عتبه حسینی و هزینه بسیار زیادی توسط عتبه حسینی به بهرهبرداری رسید و از بهترین فنّاوریها برای آموزش استفادهشده و بسیاری از تجهیزات آموزشی آن تجهیزاتی است که در جهان در خط اول آموزش از آن بهرهمند هستند.
وی با بیان اینکه مدیریت این دانشگاه بهصورت مشترک خواهد بود گفت: دانشگاه علوم پزشکی تهران برای ۵۰ سال مدیریت آموزشی این دانشگاه را به عهده خواهد گرفت و ۲۰ درصد سود آن به دانشگاه ایرانی خواهد رسید.
قناعتی افزود: همه کلاسهای این دانشگاه، هوشمند و با فناوری اطلاعات بسیار پیشرفته طراحیشده است. کتابخانه و آزمایشگاه بسیار مدرنی دارد و بیمارستانهایی که دانشجویان در ادامه تحصیلشان در آن مشغول به فعالیت خواهند شد بسیار مجهز هستند و از درمان گامانایف و سایبرنایف و بسیاری از درمانهای پیشرفته برای درمان سرطان در بیمارستان های مرتبط با دانشگاه سبطین استفاده میکنند.
قناعتی یادآور شد: تمام هزینههای بیمارستان سبطین را عتبه حسینی پرداخت کرده و بنا شد استادان از دانشگاه علوم پزشکی تهران در این دانشگاه حضور یابند تا یک همکاری علمی بزرگ را رقم بزنند. البته دانشگاه وقتی در این مورد وارد رقابت شد که دانشگاههای بزرگی از جهان از جمله از انگلیس خواستار این بودند که در اینجا حضور داشته باشند.
وی با اشاره به فعالیت سه رشته پزشکی عمومی، پرستاری و مامایی و توانبخشی در دانشگاه سبطین افزود: قرار است که ده رشته PhD در اینجا در زمینه مدیریت سلامت تعریف شود و اسم این دانشگاه را هم Health Promoting University دانشگاه پیش برنده سلامت گذاشتیم. همچنین شعبه دانشکده طب سنتی نیز در عراق تأسیس خواهد شد.
اخذ گواهینامه معتبر بین المللی دارای اعتبار در عراق، برنامه درسی یکپارچه برای تسلط بر شایستگی های لازم در حرفه پرستاری و مامایی، استفاده از آموزش چهره به چهره، یادگیری ترکیبی و یادگیری مبتنی بر شبیه سازی بالینی، مهارت های بالینی و عملی، فرصت مطالعاتی آموزش عملی در ماه های تابستان در خارج از عراق، اتخاذ اصول ارزیابی مدرن و مورد تایید بینالمللی، افزایش فرصت های شغلی از طریق گسترش مهارتهای حرفهای، ارائه دانش لازم برای انجام فیزیوتراپی، توان بخشی روانی و شنوایی سنجی و گفتار درمانی، ارائه آموزش عملی در آزمایشگاه در خصوص انجام آزمایشهای، تشخیص و درمان اختلالات شنوایی، گفتار و زبان و در نهایت ارائه آموزش های بالینی از طریق فرصتهای مطالعاتی در موسسات معتبر خارج از عراق برای تشخیص، ارزیابی و درمان موارد پاتولوژیک واقعی در انواع اختلالات شنوایی و گفتار ۹ مزیت اصلی تحصیل در دانشگاه سبطین عنوان شده است.
بر اساس چشم انداز طراحی شده دانشگاه سبطین؛ ارائه خدمات آموزشی، پژوهشی، بهداشتی و درمانی با کیفیت و اثربخش با توجه به نیازهای سلامتی کشور و مردم عراق مبتنی بر اصول علمی و اخلاقی، تامین کادر علمی، مدیران و ارائه دهندگان خدمات سلامت واجد شرایط که نیازهای سلامت مردم و جامعه را برآورده و ارتقا دهنده سلامت باشند، ارتقای توانمندیهای اعضای هیات علمی و کارکنان به منظور ارتقای قابلیتهای آنان متناسب با الزامات کیفی، تربیت نیروهایی که قادر به انجام اصلاحات در نظام سلامت به منظور افزایش اثربخشی و کارآیی این نظام داشته باشند، ایجاد توانمندیها و قابلیتهای ضروری متناسب با برنامههای آموزشی و پرورش شخصیت علمی دانشجو، ایجاد و تقویت مراکز تحقیقاتی برای ارائه خدمات پژوهشی به منظور حل مشکلات سلامت منطقه و در نهایت توسعه روابط علمی فرهنگی با سایر دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و ارائه دهنده خدمات سلامت به منظور تبادل تجارب و ارتقای علمی از اهداف کلیدی راه اندازی این دانشگاه عنوان شده است.
در شیوه آموزش این دانشگاه نیز تاکید شده است که آموزش به صورت ادغام عمودی و افقی صورت بگیرد. بطوریکه دانشجویان از همان روز اول به کاربرد علوم پایه در بالین توجه کنند و مباحثی نظیر اقتصاد، سلامت و ... در مباحث آموزشی ادغام شود. بدین ترتیب دانشجویان باید مواجه زودرس با بیماران را داشته تا درک بهتری از آنچه در علوم پایه میخوانند داشته باشند.
در واقع این دانشگاه بیمارستانهای آموزشی متعددی دارد که همگی از آن عتبه امام حسین (ع) است. بطورکلی یادگیری مبتنی بر مسئله، یادگیری مبتنی بر تیم، یادگیری مبتنی بر وظیفه آتی، کلاس وارونه و یادگیری مبتنی بر مکاشفه هدایت شده از روش تدریس این دانشگاه عنوان شده است.
بطورکلی شیوه مدیریت دانشگاه سبطین به این صورت است که همه امور مربوط به آموزش و پژوهش توسط تیم دانشگاه علوم پزشکی تهران مدیریت شود و سایر امور توسط اساتید و مدیران عراقی ارائه خواهد شد. همچنین همه امور آموزش و کارهای تیم ایرانی مبتنی بر سامانه مدیریت آموزش دانشگاه توسط تیم ایرانی سبطین طراحی و بدون هزینه اجرا شده است و مدیریت خواهد شد و این سامانه کاملا برخط بوده و کلیه فرآیندهای آموزش، پژوهش و مکاتبات را مدیریت میکنند بطوریکه کلیه اساتید و دانشجویان بر حسب نقش دسترسی لازم را داشته و در حال توسعه است.
برای اولین بار دانش آموختگان عراقی دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان دستیار آموزش و پژوهش در این دانشگاه استفاده میشود که این اقدام با رضایت دانشجویان و اساتید همراه است.
طبق برنامههای آتی دانشگاه سبطین قرار است چهار برنامه اصلی یعنی تبدیل شدن به الگوی آموزش عالی اثربخش در عراق، گسترش رشتههای تحصیلات تکمیلی به منظور تامین اساتید، مدیران و تصمیم سازان آینده عراق در حوزه سلامت، راه اندازی برنامه مراقبتهای اولیه سلامت، پزشک خانواده و نظام ارجاع و پرونده الکترونیک سلامت یکپارچه در کلیه بخشهای ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی است و در نهایت بعد از اجرای موفق و موثر برنامههای فوق گزارش وضعیت سلامت قبل و بعد از اجرای این مداخلات ارائه به دولت عراق جهت گسترش به بقیه نقاط کربلا و کشور عراق از برنامههای آتی اولین دانشگاه بینالمللی ایران است.
طبق چشم انداز این دانشگاه قرار است دانشگاه سبطین ضمن توجه به اهداف عالی انسانی و اسلامی به یک دانشگاه ارتقا دهنده سلامت تبدیل شود که با رویکرد پاسخگویی اجتماعی هدف و تاثیر نهایی آن ارتقای سلامت مردم و جامعه باشد.