به گزارش ایران اکونومیست، صادرات نفت کشور از زمان خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و بازگشت و تشدید دوباره تحریمها محدود شد. هدف از این تحریمها کاهش صادرات نفت ایران و پایین آوردن درآمد دولت بود؛ در حالی که آمارها از کاهش شدید صادرات نفت خام ایران در دو سال پس از خروج آمریکا از برجام حکایت داشت، اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم این روند معکوس شد به طوری که در سال ۱۴۰۰ شاهد افزایش ۸۰ درصدی صادرات نسبت به سال ۱۳۹۹ بودیم.
به تازگی گزارش جدید بانک مرکزی از شاخص های عمده اقتصادی شش ماهه نخست سال جاری نشان میدهد صادرات نفتی کشور در ۶ ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۶۰ درصد افزایش یافته است. آماری که به وضوح موفقیت دولت سیزدهم در مقابله با تحریمهای نفتی را نشان میدهد. نمودارهای زیر، جزئیات درآمد کشور از محل صادرات نفتی را نشان میدهد.
صادرات نفت به بالاترین سطح در ۴ سال گذشته رسید
البته تنها گزارش های رسمی داخلی نیست که از موفقیت دولت سیزدهم در افزایش فروش نفت و دیگر محصولات نفتی و گازی خبر میدهد. در همین رابطه بر اساس دادههای مؤسسه کپلر (موسسه معروف تحلیلی آمارهای کشتیرانی و حمل محمولههای نفت خام)، صادرات نفت خام در نوامبر سال ۲۰۲۲ میلادی (آبان- آذر ۱۴۰۱) به حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه و در ماه دسامبر (آذر- دی ۱۴۰۱) هم به بالاترین سطح در ۴ سال گذشته رسیده است.
۲۱ درصد از صادرات نفت ایران به چین است
در ۳ ماهه اول سال ۲۰۲۲ (زمستان ۱۴۰۰)، ایران روزانه به طور میانگین ۸۲۹ هزار و ۲۶۰ بشکه نفت به چین صادر کرده بود که مشخص میشود که صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۲ تا پایان ماه مارس ۷۴ میلیون و ۶۳۳ هزار بشکه برآورد میشود. صادرات ایران به چین در سال ۲۰۲۱ میلادی بیش از ۲۶۳ میلیون بشکه بوده است. بنابراین حدود ۲۱ درصد از صادرات نفت ایران به چین از ابتدای سال ۲۰۲۱ (دی ماه ۱۳۹۹) تاکنون، تنها در ۳ ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۲ (زمستان ۱۴۰۰) انجام شده است.
علاوه بر این شرکت ردیابی نفتکشها اعلام کرد: صادرات نفت ایران با وجود تحریمهای ایالات متحده در دو ماه آخر سال ۲۰۲۲ (نیمه دوم آبان تا نیمه اول دی ماه ۱۴۰۱) به بالاترین حد خود در سه سال گذشته رسید و سال ۲۰۲۳ (۱۱ دی ۱۴۰۱ تا کنون) را با فروش بالاتر به چین و ونزوئلا آغاز کرد.
افزایش صادرات نفت ایران به چین در این مدت در حالی اتفاق افتاده که برخی این رشد صادرات را ناشی از ارزانفروشی ایران میدانند و تخفیفهای بزرگ را دلیل اقبال مشتریان به ویژه چین برای خرید نفت ایران در شرایط تحریم عنوان میکنند. البته همزمان، دلیل دیگر و البته متناقضی هم وجود دارد که علت افزایش درآمد نفتی کشور در دولت سیزدهم را، افزایش قیمت نفت عنوان میکنند و بر همین اساس، رشد حجمی صادرات نفت در دولت سیزدهم را انکار میکنند. اما نگاهی به آمارهای اوپک نشان میدهد که قیمت میانگین نفت ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی حدود ۶۰ دلار در هر بشکه بوده است. این رقم در ۳ ماهه اول سال ۲۰۲۲ حدود ۹۷.۵ دلار در برآورد میشود که به این معنی است که ارزانفروشی اتفاق نیافتاده است.
رشد تولید نفت ایران با وجود تداوم تحریم های آمریکا نشان دهنده کمرنگ شدن تحریمها در حوزه فروش نفت و موفقیت ایران در کم اثر کردن این بخش از تحریمهای خصمانه دولت آمریکا علیه اقتصاد کشور است.