به گزارش ایران اکونومیست، دکتر فاضل‌زاده ضمن تبریک به مناسبت ایام مبارک ماه رجب و اعیاد این ماه، ایام الله دهه مبارک فجر و سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، گفت: در آستانه چهل‌وچهارمین بهار انقلاب اسلامی شاهد این هستیم که علیرغم تمامی تلاش‌ها برای ناامید کردن مردم، تهدیدها، فشارهای اقتصادی، تحریم‌ها و انواع جنگ‌های روانی، ایران اسلامی رشد فزاینده‌ای در علم و فناوری داشته است و شاهد ارتقای جایگاه علمی ایران در سطح منطقه و جهان هستیم. میزان رشد مقالات علمی، اثرگذاری این مقالات در سطح بین‌المللی، تعداد دانشمندان پراستناد همگی گواه این پیشرفت علمی است.
فاضل زاده اظهار کرد: تولیدات علمی در کشورهای مختلف یکی از مهمترین شاخص‌های بررسی پیشرفت است که مسیر رشد و ارتقاء در ابعاد گوناگون جامعه و در پی آن پیشرفت اقتصادی را نشان می‌دهد. سنجش تولیدات علمی در سطوح مختلف، یکی از مهمترین ابزارها در جهت ترسیم نقشه راه و سیاستگذاری‌های پژوهشی است که بر اساس واقعیت موجود شکل می‌گیرد. به منظور سنجش تولیدات علمی، پایگاه‌های معتبر استنادی نظیر وب آو ساینس، اسکوپوس و آی اس سی ایجاد شده‌اند. اسکوپوس به عنوان دومین مؤسسه استنادی دنیا، در سال ۲۰۰۴ توسط تیمی کوچک در شرکت الزویر در آمستردام هلند تأسیس شد و امروزه به‌عنوان یکی از معتبرترین منابع اطلاعاتی استنادی شناخته می‌شود. بر اساس اطلاعات موجود در این پایگاه، تولیدات علمی در سال‌های پس از انقلاب رشد چشم‌گیری داشته است که در بازه‌های ۵ ساله در نمودار یک قابل مشاهده است.
وی افزود: در گزارش حاضر روند تولید علم ایران بر اساس حوزه‌های موضوعی در دو دهه اخیر در پایگاه معتبر بین‌المللی اسکوپوس (Scopus) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصله نشان می‌دهد که در طول ۲۰ سال اخیر میزان تولید علم توسط پژوهشگران جمهوری اسلامی ایران در این پایگاه استنادی به طور مستمر درحال افزایش بوده است. بهگونهای که در سال ۲۰۰۳، سهم تولید علم کشور در دنیا در حدود ۲۹.۰ درصد بوده است که در سال ۲۰۲۲، به ۴۰.۲ درصد رسیده است. در این بازه بیست ساله شاهد رشدی قریب به ۱۷ برابر در تولیدات علمی کشور هستیم. نمودار ۲، تعداد مقالات کشور جمهوری اسلامی ایران در پایگاه اسکوپوس در طی بیست سال اخیر (۲۰۲۲-۲۰۰۳) را نشان می‌دهد.
تعداد مقالات کشور ایران در حوزه های موضوعی مختلف طی بیست سال اخیر
رئیس ISC گفت: در تولیدات علمی جمهوری اسلامی ایران بر اساس حوزه‌های موضوعی کلان در پایگاه اسکوپوس که شامل ۲۷ حوزه موضوعی است، بیشترین سهم را حوزه‌های موضوعی مهندسی و پزشکی داشته‌اند که به ترتیب ۱۴ درصد و ۱۳ درصد از کل انتشارات ایران را شامل می‌شوند. کمترین سهم را حوزه اقتصاد، اقتصاد سنجی و امور مالی با ۰.۴۶ درصد داشته است. نمودار ۳ سهم سایر حوزه‌های موضوعی را که بیش از ۴ درصد سهم تولیدات علمی را داشته‌اند، نشان می‌دهد.
افزایش چند برابری تولیدات در حوزه‌های موضوعی طی بیست سال اخیر
فاضل‌زاده در ادامه گفت: در تمام حوزه‌های موضوعی تولیدات علمی جمهوری اسلامی ایران با افزایش روبهرو هستیم. در حوزه موضوعی چند رشته‌ای افزایش ۲۷۰ برابری تولیدات علمی وجود داشته است که بیشترین رشد را به خود اختصاص داده است و حوزه موضوعی شیمی با افزایش حدود ۸ برابری کمترین رشد را دارا بوده است.
جدول یک افزایش تولیدات علمی را در حوزه‌های موضوعی طی بیست سال اخیر (۲۰۲۲-۲۰۰۳) نشان می‌دهد.
در جدول ۲ تعداد تولیدات علمی در سال اول پیروزی انقلاب اسلامی (۱۹۸۰) و نیز در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۲۲ بر اساس حوزه‌های موضوعی نشان داده شده است.
رئیس ISC گفت: به لحاظ تولید علم، کشور ایران در بین سایر کشورهای جهان در سال اول پیروزی انقلاب اسلامی (۱۹۸۰) رتبه ۵۰ را داشته است و در بیست سال اخیر از رتبه ۳۹ در سال ۲۰۰۳ به رتبه ۱۵ در سال ۲۰۲۲ رسیده است. بهترین رتبه ایران در حوزه موضوعی «انرژی» و «فارماکولوژی، سم‌شناسی و داروسازی» بوده که به ترتیب رتبه ۸ و ۹ را در بین کشورهای جهان به‌دست آورده است. جدول ۳ رتبه تولید علم کشور جمهوری اسلامی ایران را در بین کشورهای جهان بر اساس حوزه‌های موضوعی نشان می‌دهد.
بنابر اعلام روابط عمومی و همکاری‌های علمی بین‌المللی مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، در پایان رئیس مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) اظهار کرد: روند رشد تولیدات علمی ایران بر اساس تعداد مقالات منتشر شده به تفکیک حوزه موضوعی در لینک زیر قابل دسترسی است:
روند رشد تولیدات علمی ایران در حوزه‌های مختلف
