به گزارش ایران اکونومیست، به مناسبت شعار امسال که سال "تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین" نامگذاری شده است، جمعی از تولیدکنندگان و شرکت‌های دانش‌بنیان، با رهبر معظم انقلاب دیدار کردند.
در این دیدار، ۱۴ نفر از فعالان تولید و کارآفرینی و عرصه‌های دانش‌بنیان بخش خصوصی در حوزه‌های "تجهیزات پیشرفته پزشکی"، "دندانپزشکی"، "داروسازی"، "خدمات فنی و مهندسی،" "صنایع چوب و سلولزی"، "صنعت نوشت‌افزار"، "کشاورزی و صنایع آبزی‌پروری و آب‌شیرین‌کن"، "ساخت تجهیزات بخش انرژی‌های تجدیدپذیر و سلول‌های خورشیدی"، "صنایع نفت و گاز"، "محصولات پتروشیمی"، "پردازش اطلاعات و هوش مصنوعی"، "کسب و کارهای دیجیتال"، "صنعت فرش و نساجی" به مدت یک ساعت و نیم، گزارشی از موفقیت‌ها، دستاوردها و تولیدات و همچنین برخی گلایه‌ها و مشکلات حوزه‌های کاری خود ارائه و پیشنهادهایی را نیز بیان کردند.
ایجاد پنجره واحد خدمات دولتی برای تولیدکنندگان، ارتقاء شیوه تعامل دستگاه‌ها با شتابدهنده‌ها، تشکیل کنسرسیوم‌های دولتی و خصوصی به منظور اجرای پروژه‌های بزرگ و نیمه‌تمام، ایجاد ساختار واحد تصمیم‌گیری و مدیریت در حوزه صادرات خدمات مهندسی، اصلاح قوانین مربوط به امور واگذاری اراضی در بخش کشاورزی، تعیین برنامه جدی و ارتقاء سرمایه‌گذاری در زمینه فناوری هوش مصنوعی، ساماندهی فعالان غیر رسمی حوزه صنعت، تشکیل کارگروه ملی نوشت‌افزار، حل مشکل سرمایه در گردش واحدهای تولیدی، پرهیز از قیمت‌گذاری دستوری در مواردی که از ارز دولتی استفاده نمی‌شود، مدیریت مصرف انرژی و تخصیص بهینه یارانه سوخت، تأکید بر به رسمیت شناخته شدن مالکیت معنوی بخصوص در فناوری‌های دیجیتال، بازسازی کارخانجات مادر در صنایعی همچون نساجی از پیشنهادات کارآفرینان و فعالان عرصه دانش‌بنیان در این دیدار بوده است.
آنها همچنین از مقام معظم رهبری، افزایش تعامل نهادهای نظارتی در مواجهه با فناوری‌های نو، منع رقابت نهادهای دولتی و حاکمیتی با شرکت‌های دانش بنیان خصوصی و حمایت مالی متناسب و تضمین خرید محصولات را خواستار شدند.
ساخت دستگاه حوزه پزشکی با قابلیت صادرات
محمد عبدالاحد، رئیس پژوهشکده الکترونیک سرطان دانشگاه تهران در دیدار با مقام معظم رهبری به جزئیات سیستم تشخیص حاشیه‌های آلوده به سرطان پستان اشاره کرد و گفت: سیستم تشخیص حاشیه‌های آلوده به سرطان پستان حین عمل جراحی (CDP) به کمک حسگر نانو ساختار الکتریکی، توانایی شناسایی حاشیه‌های آلوده و گره‌های لنفاوی درگیر را در حین عمل جراحی دارد.
وی این دستگاه را اولین دستگاه حوزه جراحی سرطان پستان کاملا ایرانی در جهان معرفی کرد که از شکل‌گیری ایده اولیه علمی بر مبنای سنجش الکتریکی متابولیت سلولی تا محصول بالینی در مدت زمان ۸ ساله ایجاد شده است.
عبدالاحد اهمیت طراحی و ساخت این دستگاه کمک جراحی را در شایع بودن سرطان پستان در دنیا دانست و یادآور شد: علاوه بر آن درصد معناداری از عودهای این بیماری در ناحیه جراحی اولیه اتفاق می‌افتد. طی ۳ سال استفاده از CDP در مراکز معتبر جراحی کشور، بیش از ۳۰ درصد از توانایی شناسایی حاشیه‌های آلوده جراحی در این مراکز به‌ویژه در بیمارانی که قبل از جراحی شیمی‌درمانی شده‌اند، بالا رفته است.
این محقق، فارغ التحصیلی چندین دانشجوی دکتری مهندسی الکترونیک، فلوشیپ فوق تخصصی جراحی سرطان در دانشگاه‌های تهران و شهید بهشتی را از دیگر دستاوردهای این طرح ذکر کرد و ادامه داد: حدود ۲۰ دستگاه CDP به مراکز درمانی سراسر کشور یا تحویل داده شده و یا در حال تحویل است.
وی گام بعدی این طرح را صادرات دانست و در این باره توضیح داد: پس از ورود جراحانی از کشور هند به میهن‌مان و استفاده از دستگاه CDP و ابراز علاقه آنها نسبت به این دستگاه، موضوع صادرات آن به طور جدی مطرح شده است.
صدور مجوز برای یک محصول دانش‌بنیان حوزه سلامت
رئیس پژوهشکده الکترونیک سرطان دانشگاه تهران اضافه کرد: پس از کارهای تحقیقاتی از طرح ایده، ساخت سیستم، آزمایشگاه پیش بالینی و بالینی و محصول نهایی، موفق به اخذ پروانه تولید مستقل پزشکی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال ۹۸ شدیم.
وی طراحی و ساخت سیستم تشخیص کمک سونولوژیست هنگام بیوپسی، سیستم تشخیص مولکول‌های تیروئید و گره‌های لنفاوی گردن و تومورهای شکم و لگن حین جراحی را از دیگر پروژه‌های شرکتشان نام برد و گفت: این سیستم‌ها یا در حال طی کردن مراحل آزمون استاندارد در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یا در فرآیند تکمیل تحقیقات علمی و صنعتی خود هستند.
عبدالاحد، دستاوردهای حوزه بیوالکترونیک توده‌های سرطانی را حاصل تلاش اساتید و محققان دانشکده مهندسی برق دانشگاه تهران، انستیتو سرطان دانشگاه علوم پزشکی تهران، انستیتو سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی و با حمایت‌های ۸ ساله ستاد نانو و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری دانست که در قالب یک شرکت دانش‌بنیان ظهور یافته است، ضمن آنکه دستگاه CDP موفق به اخذ جایزه مصطفی (ص) در سال ۲۰۱۹ و ثبت بیش از ۲۰ اختراع گرنت شده بین‌المللی بر پایه سیستم‌های نوین تشخیص و درمان شده است.
این محقق دانشگاه تهران تاکید کرد: ارزش تشکیل این گروه تحقیقاتی میان رشته‌ای شامل مهندسی الکترونیک، جراحی پاتولوژی و رادیولوژی که همواره با یکدیگر برهمکنش داشته‌اند، کمتر از ارزش نتایج به دست آمده در این طرح‌ها نبوده است.
تولید واکسن‌های mRNA
وحید خدامی، مدیر عامل یکی دیگر از شرکت‌های دانش‌بنیان نیز در این دیدار عرصه پزشکی نوین و فناوری اطلاعات زیستی را عرصه‌ای به سرعت در حال تغییر توصیف کرد و گفت: یکی از شاخص‌های مهم این تحولات اساسی فناوری mRNA است که به فارسی با عنوان "رنای پیام" و یا به اختصار"رناپ" نامگذاری شده است.
وی فناوری mRNA را یکی از ۱۰ فناوری برتر دانست و یادآور شد: این فناوری دارای قابلیت‌های منحصر به فردی است که از آن جمله می‌توان به توسعه مؤثرترین واکسن‌های پیشگیرانه برای عوامل عفونی شناخته شده و جدید، توسعه واکسن‌های درمانی سرطان در قالب پزشکی خود محور، توسعه روش‌های متنوع ایمنی درمانی انواع سرطان و بیماری‌های خود ایمنی و توسعه ژن درمانی انواع نواقص ژنتیکی اشاره کرد.
خدامی، کاهش مدت زمان توسعه واکسن‌های مؤثر در ابعاد میلیون دزی از چندین سال به چندین ماه را از مزایای کاربرد فناوری mRNA دانست و گفت: از این رو دستیابی به این فناوری خاص یک ضرورت راهبردی برای کشور به شمار می‌رود و مفتخریم که اعلام کنیم این مجموعه دانش‌بنیان طی سال‌های گذشته به همت بیش از ۱۰۰ نفر از جوانان برومند و نخبگان صنعتی و دانشگاهی داخل و خارج و همچنین صاحبان مدال‌های رنگارنگ المپیادهای علمی، این فناوری راهبردی را در کشور توسعه دادیم.
کسب توانمندی توسعه فناوری mRNA در کشور
مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان دستاوردهای این شرکت را به ترتیب این گونه بیان کرد:
* تربیت نیروهای زبده، توانمند، خلاق و با اخلاق جهت توسعه جنبه‌های مختلف این فناوری مرز دانشی
* توسعه پلتفرم رناپ از طراحی تا تولید و آزمون نظیر آنزیم‌ها و مواد شیمیایی خاص مورد نیاز
* توسعه دستگاه‌های پیشرفته لازم برای تولید فرمولاسیون محصولات و توسعه انواع آزمون‌های تخصصی و ارزیابی
* تولید اولین کاندیدای واکسن mRNA ایرانی علیه کرونا که علی‌رغم آماده بودن محصول در ۱.۵ سال اخیر، به تازگی مجوز ورود به کارآزمایی‌های بالینی را کسب کرده است.
خدامی در خصوص واکسن mRNA علیه کرونا توضیح داد: این واکسن برای انواع سویه‌های کرونا به صورت اختصاصی تهیه شده است که به هنگام نیاز، واکسن مناسب، قابلیت ورود به خط تولید را خواهد داشت.
مدیر عامل این شرکت دانش‌بنیان فعالیت‌های جاری و آتی این شرکت را به این شرح ذکر کرد:
* افزایش ظرفیت و کاهش هزینه تمام شده تولید محصولات با استفاده از روش‌های جدید
* توسعه واکسن‌های مورد نیاز کشور مانند واکسن "آنفلوآنزا"، "RSV" "HIV"، تب کریمه"، "تب کنگو"، "مالاریا" و غیره
* توسعه واکسن درمانی سرطان به صورت فرد محور
* توسعه روش‌های جدید ایمنی درمانی سرطان که یکی از محصولات این رده به‌زودی وارد کارآزمایی‌های انسانی خواهد شد.
* توسعه روش‌های نوین ژن درمانی که اولین محصول آن برای مداوای بیماران پروانه‌ای در سال آینده وارد کارآزمایی بالینی خواهد شد.
درخواست دانش‌بنیان‌ها از دستگاه‌های حاکمیتی
وی اضافه کرد: فعالیت‌های این مجموعه در پاییز ۱۳۹۶ و در هنگامی آغاز شد که عموم مردم دنیا اطلاعی از فناوری mRNA و ظرفیت‌های بالای آن نداشتند و یک مساله بسیار مهم در نیل به تمامی این دستاوردهای غرورآفرین و غیر قابل انکار در کشور، بومی‌سازی یک فناوری کاملا جدید بدون دسترسی به هر گونه کمک مستشاری خارجی به دلیل انحصاری و نو بودن فناوری که به نوعی نمایانگر زمان‌سنجی، هوشمندی، توانمندی، خلاقیت و از همه مهمتر اعتماد به نفس والا و همت عالی جوانان این مرز و بوم است.
خدامی خاطر نشان کرد: مفتخرم عرض کنم ظرفیت بی نظیر ایجاد شده در قالب این فناوری مهم و راهبردی در کشور در حال حاضر آماده خدمت‌رسانی گسترده به نظام سلامت کشور و منطقه است و قادر است در سال‌های آینده توان علمی و فناوری خود را به رخ جهانیان بکشاند.
این فعال حوزه بیوتکنولوژی با تاکید بر اینکه بدون شک بلوغ کامل این فناوری کاملا بومی و در تراز جهانی، چه در زمینه توسعه واکسن‌های پیشگیرانه علیه انواع بیماری‌های مختلف ژنتیکی، نیازمند حمایت همه‌جانبه دستگاه‌های دولتی و حاکمیتی است، خواستار افزایش تعامل نهادهای نظارتی در مواجهه با فناوری‌های نو، منع رقابت نهادهای دولتی و حاکمیتی با شرکت‌های دانش بنیان خصوصی و حمایت مالی متناسب و تضمین خرید محصولات شد.
صنعت پتروشیمی
داود ربانی، مدیر عامل یکی دیگر از شرکت‌های فناور در حوزه پتروشیمی، در این دیدار با بیان اینکه در حال حاضر در صنعت پتروشیمی کشور نزدیک به ۹۰ میلیون تن ظرفیت در سال ایجاد شده است، گفت: از این مقدار حدود ۳۶ میلیون تن محصولات قابل فروش است، ۱۰ میلیون تن به ارزش ۸ میلیارد دلار در داخل به فروش می‌رود و ۲۶ میلیون تن به ارزش ۱۵ میلیارد دلار صادر می‌شود.
وی با اشاره به سابقه فعالیت این گروه صنعتی، افزود: در بهمن ماه سال ۱۳۸۳ به منظور توسعه استان‌های غربی کشور این شرکت تاسیس شد و تا سال ۸۸ به جز راه‌اندازی دو مجتمع پتروشیمی "کاویان" و "کرمانشاه" فعالیت عمده‌ای نداشته است، ولی با ورود بخش خصوصی در سال ۸۸ و تزریق منابع مالی، فعالیت‌های این گروه سرعت گرفت، به گونه‌ای که از سال ۱۳۹۱ مجتمع‌های دیگر یکی پس از دیگری تکمیل و وارد مدار تولید شدند.
ربانی، راه‌اندازی وارد شدن به مدار تولید مجتمع لرستان و پتروشیمی مهاباد هر کدام به ظرفیت ۳۰۰ هزار تن تولید پلی‌اتیلن سبک خطی در سال ۱۳۹۵، مجتمع پلی‌اتیلن سبک کردستان با ظرفیت ۳۰۰ هزار تن در سال ۱۳۹۶ و مجتمع میاندوآب در سال ۹۹ را از دستاوردهای این گروه صنعتی ذکر کرد و یادآور شد: از سال ۱۳۹۲ تاکنون عمده درآمدهای این شرکت صرف توسعه و احداث واحدهای جدید شده است، به گونه‌ای که هم‌اکنون احداث ۷ مجتمع و اجرای پروژه‌های بزرگ به‌ویژه در منطقه مکران را در دستور کار داریم.
به گفته وی، این گروه صنعتی در حال حاضر یک مجتمع بزرگ پتروپالایشگاهی با خوراک نفت خام تا زنجیره کامل در منطقه جاسک و یک مجتمع بزرگ با خوراک گاز تا زنجیره کامل در منطقه چابهار را از دیگر طرح‌های خود تعریف کرده است که هر کدام از این مجتمع‌ها به اندازه و استعداد این گروه صنعتی است.
مدیر عامل این شرکت، از اشتغال حدود ۱۰ هزار نفر در این شرکت خبر داد و گفت: تولید فعلی این گروه بالغ بر ۴.۲ میلیون تن است که ۲.۲ میلیون تن آن محصولات نهایی به ارزش سالانه بالغ بر ۲ میلیارد دلار است که از این میزان ۱.۴ میلیارد دلار آن صادر می‌شود و با عملیاتی شدن مجتمع‌ها در ۶ سال آینده، تولید این مجموعه به ۲۵ میلیون تن فروش محصولات به ارزش ۱۲ میلیارد دلار با تعداد شاغلین ۱۸ هزار نفر خواهد رسید.
سفارش سالانه ۱۵۰ میلیون دلاری به سازندگان داخلی
ربانی، استفاده از نیروهای جوان و تکیه بر دانش فنی بومی را یکی از اصول مهم این شرکت در برنامه‌های توسعه‌ای آن دانست و خاطر نشان کرد: در این راستا در کلیه پروژه‌های این شرکت که همگی در مقیاس جهانی هستند، از تکنولوژی‌های خارجی بهره برداری نکردیم، بلکه کلیه واحدها با دانش فنی خود و یا با بازطراحی و مهندسی الگوهای موجود، ساخته شده و یا در حال ساخت هستند.
وی افزود: علاوه بر آن کلیه مجتمع‌ها و پروژه‌های ما با پیمانکاران ایرانی اجرایی شده‌اند و ما با خرید سهم، صاحب کارخانه نشده‌ایم.
این فعال حوزه پتروشیمی تاکید کرد: این گروه در حوزه داخلی‌سازی به دلیل مزیت استفاده از منابع خود، جزو شرکت‌های سرآمد در صنعت پتروشیمی است، به طوری که حدود ۸۵ درصد از تجهیزات مورد نیاز از جمله تجهیزات حساس و مهم را از سازندگان داخلی که جزو تولیدات بار اول نیز محسوب می‌شوند، تهیه کرده‌ایم.
به گفته وی، این شرکت سالانه بیش از ۱۵۰ میلیون دلار به سازندگان داخلی، سفارش ساخت تجهیزات و ملزومات مورد نیاز را می‌دهد.
ورود شرکت بزرگ پتروشیمی به عرصه دانش‌بنیانی
مدیرعامل این شرکت حوزه پتروشیمی، ورود به عرصه دانش‌بنیانی را از دیگر شاخص‌های فعالیت‌های این شرکت صنعتی نام برد و گفت: از ۷ سال قبل در حوزه کارهای دانش‌بنیانی "کاتالیست‌ها" وارد شدیم. کاتالیست یکی از اقلام مهم و دانشی مورد مصرف در صنعت پتروشیمی است و در این راستا ۵ واحد تولید کاتالیست را در مقیاس تجاری و ۴ واحد دانش‌بنیان تولید کاتالیست و مواد شیمیایی ویژه را در حال اجرا داریم.
وی با بیان اینکه عمده کاتالیست‌های مصرفی مورد نیاز این شرکت از سوی متخصصان آنها تولید می‌شود و اخیرا صادرات نیز داشته‌اند، افزود: در آینده نگاه به موضوع توسعه و تحول دیجیتال را در برنامه‌های این شرکت قرار داده‌ایم و در این حوزه از متخصصان دعوت به همکاری می‌کنیم.
اضافه شدن کشاورزی و آبزی‌پروری به فعالیت‌های گروه
ربانی به دیگر زمینه‌های فعالیت این شرکت اشاره کرد و گفت: در حوزه کشاورزی در مقیاس بزرگ با بهره‌گیری از آب شیرین کن‌ها برنامه‌هایی تدوین شد و بر این اساس به عنوان یک الگو، طرح‌هایی را در حوزه‌های کشاورزی و پرورش آبزیان در منطقه محروم "کنارک" تعریف کردیم.
وی، ۷۰۰ هکتار مزرعه پرورش میگو، ۱۰۰ هکتار گلخانه، ۳ هزار و ۵۰۰ هکتار باغ میوه‌های گرمسیری و پرورش ماهی در قفس را از برنامه‌های این شرکت در این حوزه ذکر کرد و گفت: سهامداران این گروه، بخشی از درآمد و منابع خود را برای ایجاد یک مجتمع بزرگ تولید سلول‌های خورشیدی در شهرستان خمین صرف کرده‌اند و هم اکنون بخشی از این واحدها در مدار تولید قرار دارند و بخشی نیز در حال اجرا هستند.
به گفته این فعال حوزه صنعت، ظرفیت این مجتمع در ۲ سال آینده به ۱۵۰۰ مگاوات تولید ویفر، سلول و پانل‌های خورشیدی در سال خواهد رسید و این مجتمع یکی از بزرگترین و دانش‌بنیان‌ترین شرکت‌های کشور و منطقه خواهد شد.
تمرکز بر سیاست‌های ابلاغی نظام در حوزه پتروشیمی
ربانی ادامه داد: ما بر روی سیاست‌های ابلاغی نظام در حوزه پتروشیمی با حضور یک گروه خبره متمرکز شدیم و برای آینده صنعتی پتروشیمی در راستای این سیاست‌ها، برنامه‌هایی را تدوین کردیم که این اقدامات به این شرح است:
* حداکثر تلاش برای کسب دانش فنی تولید محصولات فنی پتروشیمی و توسعه این صنعت بر اساس دانش فنی بومی و دانش‌بنیان کردن صنعت پتروشیمی
* اعمال سیاست‌های تشویقی در راستای افزایش سهم داخل و توسعه زنجیره تامین تجهیزات
* توسعه صنعت پتروشیمی بر پایه توسعه سبد محصولات و زنجیره ارزش به عنوان اصل مهم و افزایش قیمت محصولات از ۵۸۰ دلار به ۸۵۰ دلار در تن
* استقرار یک نظام کارا در رابطه با تامین منابع خوراک و حمل و نقل
* فعال کردن مراکز تنظیم مقررات در صنعت پتروشیمی و رسیدن به رتبه اول تولید محصولات پتروشیمی در منطقه به لحاظ ارزش و حجم تولیدات.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در انتها از مقام معظم رهبری استدعا می‌شود که بر رفع موانع بخش خصوصی دستورات اکید را صادر کنید تا با حرکت و ترغیب سایر بخش‌های خصوصی کشور، به حل مشکلات اقتصادی کمک جدی شود.
