به گزارش خبرنگار اجتماعی ایران اکونومیست، لایحه بودجه 1402 در بیست و یکم دی ماه سال جاری از سوی دولت به مجلس ارائه و کلیات آن اخیراً تصویب شد که در ماده واحده و جداول کلان منابع و مصارف بودجه، به موضوع سلامت و رفاه و تغییرات بودجه‌ای وزارت بهداشت پرداخته شده است.
رشد 29 درصدی بودجه سلامت در لایحه 1402
بودجه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در لایحه به1402 میزان 273 هزار میلیارد تومان تعیین شده که نسبت به سال گذشته رشد 29 درصدی را نشان می‌دهد. با وجود این میزان رشد، لایحه 1402 با بیم و امیدهایی همراه است.
بودجه کافی برای اجرای برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع
در بند «ط» تبصره 17 ماده واحده لایحه بودجه با استناد به قانون برنامه ششم توسعه، وزارت بهداشت مکلف شده نسبت به اجرای برنامه نظام ارجاع و پزشکی خانواده اقدام کند. طبق اعلام میرمحمدی، عضو کمیسیون تلفیق بودجه 1402 به ، بودجه اجرای برنامه‌های نظام ارجاع و پزشک خانواده در لایحه 1402 به میزان 46 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است که 18.5 هزار میلیارد تومان آن ذیل سازمان بیمه سلامت و برای اجرای این دو برنامه کافی است.
سامانه‌های سلامت یکپارچه می‌شود
یکی از نکات امیدبخش لایحه بودجه 1402، موضوع تجمیع و یکپارچه شدن سامانه‌های سلامت است؛ آن طور که محمدبیگی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس پیش از این به گفته بود؛ بیش از 250 مدل اپلیکیشن و سامانه و نرم‌افزار در حوزه سلامت داریم که این سامانه‌ها قابل تجمیع و یکپارچه سازی است.
در همین راستا در بند 'ط' تبصره 17، به منظور ایجاد زیر ساخت‌و‌ساز و کار مورد نیاز نظام نوسازی چرخه تجویز تا مصرف دارو و ارائه خدمات سلامت در بستر الکترونیک (کلیه خدمات بهداشتی درمانی، دارویی و تشخیصی) پس از استقرار کامل طرح نسخه الکترونیک حداکثر هفت‌ماه پس از ابلاغ قانون، صرفاً سامانه‌های ارائه‌دهنده خدمات سلامت مورد تأیید آزمایشگاه‌های ارزیابی نرم‌افزار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دارای گواهینامه تطابق با استانداردهای پرونده الکترونیک سلامت، مجاز به فعالیت هستند.
بنابراین تمامی شرکت‌ها و صندوق‌های بیمه پایه و تکمیلی درمان اعم از دولتی و غیردولتی و نیز سازمان بیمه سلامت، سازمان خدمات درمانی نیروهای مسلح، سازمان تأمین اجتماعی و سایر سازمان‌های بیمه‌گر تا حداکثر زمان مشخص شده در این جزء می‌توانند از سامانه‌های مستقل و اختصاصی خود جهت خرید خدمات سلامت به صورت الکترونیکی استفاده کنند.
راه حل مشکل قطعی سامانه‌ها
باتوجه به اینکه یکی از چالش‌های نسخه‌نویسی الکترونیک، قطعی سامانه‌ها و مشکلات مربوط به کندی سرعت اینترنت است؛ بر اساس این تبصره، در مواردی که به دلیل بروز شرایط اضطراری نظیر حوادث قهری، قطعی اینترنت، قطعی برق و اختلال در زیرساخت‌های ارتباطی، امکان پردازش نسخه الکترونیک وجود نداشته باشد نسخه‌نویسی می‌تواند به صورت کاغذی و با درج کد ملی بیمار انجام شود.
یکی دیگر از اتفاقات مثبت که در راستای تأکیدات مقام معظم رهبری بر اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری نیز بوده، موضوع قرار گرفتن تعرفه خدمات پرستاری در سرانه سلامت است.
بر اساس بند 'ی' تبصره 17 ماده واحده لایحه بودجه 1402، شورای عالی بیمه سلامت مکلف است نسبت به تعیین تعرفه بسته خدمات و مراقبت‌های پرستاری بر اساس بند الف ماده 9 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور براساس سرانه بیمه خدمات درمانی اقدام کند. سازمان‌های بیمه‌گر نیز مکلفند همانند سایر تعرفه‌های خدمات تشخیصی و درمانی ابلاغی نسبت به پرداخت صورتحساب‌های ارسالی مراکز تشخیصی، درمانی و بیمارستان‌ها اقدام کنند.
پوشش بیمه‌ای افراد فاقد بیمه در سال آینده
از دیگر نکات امیدبخش لایحه بودجه 1402، افزایش پوشش بیمه‌ای برای دهک‌های پایین درآمدی است؛ طبق اعلام سازمان بیمه سلامت، علیرغم برقراری پوشش بیمه‌ای برای 6 میلیون نفر از افراد فاقد بیمه در سال جاری، برآورد می‌شود که همچنان حدود 500 هزار تا یک میلیون نفر فاقد بیمه درمانی باشند.
در همین راستا براساس بند 'ک' تبصره 17، سازمان بیمه سلامت مکلف است در فروردین ماه هر سال با استفاده از پایگاه رفاه ایرانیان، افراد فاقد بیمه پایه از سه دهک پایین درآمدی را شناسایی کرده و تحت پوشش بیمه رایگان قرار دهد همچنین این سازمان مکلف است سایر افراد متقاضی را در صورت تأیید براساس آزمون وسع، با استفاده از پایگاه رفاه ایرانیان تحت پوشش بیمه رایگان قرار دهد.
صدور مجوز حرف پزشکی منوط به عقد قرارداد با بیمه‌ها
از دیگر موارد مثبت لایحه بودجه، این است که برای رعایت عدالت در سلامت و کاهش میزان پرداخت از جیب مردم، تمام ارائه‌دهندگان خدمات (شامل مراکز و حرف پزشکی و پیراپزشکی) اعم از دولتی، عمومی و خصوصی ملزم به عقد قرارداد با بیمه‌های درمانی پایه شده‌اند. به منظور جلوگیری از سرپیچی ارائه دهندگان خدمات پزشکی از این قانون نیز، تمام دستگاه‌های مجوزدهنده ذیل وزارت بهداشت مکلف شده‌اند که صدور و تمدید مجوزهای مربوط به حرف و مراکز پزشکی را منوط به عقد قرارداد با بیمه‌های پایه درمانی کنند و تمامی خدمات درمانی و دارویی توسط مراکز درمانی نیز فقط به افراد دارای بیمه پایه ارائه شده و ارائه خدمات به افراد فاقد بیمه درمانی ممنوع می‌شود.
نگرانی‌ها از پایین بودن بودجه مورد نیاز برای اجرای طرح دارویار
از زمان اجرای طرح اصلاح سیاست‌های ارزی دارو موسوم به طرح دارویار و تبدیل ارز ترجیحی صنعت دارو به ارز نیمایی، بسیاری از تولیدکنندگان دارو از کمبود نقدینگی برای تأمین مواد اولیه داروها خبر دادند که این امر منجر به بروز برخی از کمبودها در داروهای معمول شد. حال در بودجه سال آینده، مبلغی ناکافی به عنوان یارانه دارو برای پوشش افزایش قیمت ناشی از تغییر نرخ ارز دارو اختصاص یافته که این مسئله با انتقاد مسئولان سازمان غذا و دارو و عضو کمیسیون تلفیق مواجه شده است.
میرمحمدی؛ عضو کمیسیون تلفیق به گفته است: بودجه‌ای که به عنوان یارانه دارو در نظر گرفته شده، به طور قابل توجهی کم و معادل 69 هزار میلیارد تومان است و برای تداوم اجرای این طرح به 110 هزار میلیارد تومان بودجه نیاز داریم.
طبق اعلام مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، اعتبارات طرح دارویار در سال جاری 73 هزار میلیارد تومان بوده که در سال آینده با کاهش 4000 میلیارد تومانی روبه‌رو شده است.
بخش دیگر مورد انتقاد مسئولان غذا و دارو، کاهش اعتبارات مربوط به یارانه شیرخشک و یارانه داروهای بیماران صعب العلاج است که باید در لایحه بودجه به آن توجه شود.
بودجه اورژانس کافی نیست
فرسودگی ناوگان اورژانس کشور و کمبود آمبولانس در این ناوگان، از مشکلات دیگر حوزه درمانی کشور است که در لایحه بودجه 1402 مورد کم‌توجهی قرار گرفته است.
میرمحمدی در این باره نیز به می‌گوید: حدود 3700 پایگاه اورژانس در کشور داریم و بودجه سازمان اورژانس کشور به هیچ وجه برای نوسازی این ناوگان، کافی نیست. از سوی دیگر طی چهارسال گذشته تقریباً هیچ دستگاه آمبولانسی خریداری نشده و عمر آمبولانس‌های موجود نیز زیاد است و سه هزار آمبولانس نیاز داریم که با در نظر گرفتن هزینه هر آمبولانس سه میلیارد تومان، 9 هزار میلیارد تومان مورد نیاز است.
