شرایط سخت اقتصادی و مدیریت اغلب ناکارآمد اجرائی صدای اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام را هم درآورده است. از یک سو بودجه و برنامه توسعه هفتم بلاتکلیف هستند و از سویی دیگر تورم روند افزایشی خود را ادامه داده و همچنان شاهد کاهش ارزش پول ملی هستیم.
درحالیکه خط فقر بخش مهمی از جامعه را درگیر خود کرده، برنامه حمایتی خاصی برای ممانعت از آبرفتن طبقه متوسط جامعه و رشد جمعیت در طبقه فقیر جامعه هم وجود ندارد؛ ازاینرو احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در هشداری گفت: کاری نکنید که فقرا بریزند کاسه و کوزه همه را جمع کنند. من این را دور نمیبینم برای اینکه امیرالمؤمنین فرمود خدا از زمامداران عادل تعهد گرفته که خودشان را با ضعیفترین اقشار مقایسه کنند.
در همین راستا حجتالاسلام غلامرضا مصباحیمقدم، دیگر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو و سخنگوی جامعه روحانیت مبارز، در حوزه سیاست و اقتصاد ایران، از چهرههای شاخص به شمار میرود، درباره راهکارهای حل مشکلات اقتصادی موجود به خبرآنلاین گفت: مشکل ساختاری اقتصاد در کشور ما این است که اقدام به خلق ثروت نمیکنیم، بلکه ثروت موجود را تقسیم میکنیم؛ بههمیندلیل کم میآوریم. ما با توجه به رشد جمعیت و انتظارات در ایران، با مقایسه آنان با وضعیت امکانات زندگی و معیشت مردم در اروپا مواجه هستیم؛ زیرا مردمی که به اروپا سفر میکنند، انتظارات معیشتی ناشی از مقایسه را نهتنها خودشان، بلکه به دیگران نیز منتقل میکنند.
او افزود: هرچند سفرها با توجه به قیمت ارز کاهش یافته ولی انتظارات مردم با مقایسه اوضاع اقتصادی از طریق فضای مجازی صورت میگیرد. او در ادامه گفت: از سویی ما با خلق ثروت مواجه نیستیم و از سوی دیگری با رشد انتظارات مواجه هستیم که این دو یک ناترازی را به وجود میآورد، در واقع هزینههای خانوار بیش از حقوق و هزینههای دولت بیش از دریافتیها و درآمد دولت میشود؛ ازاینرو این هزینهها چه برای خانوار و چه برای دولت استقراض را نیز افزایش میدهد.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره گفتههای رئیسی درباره ترمیم کابینه و سخنان نمایندگان مجلس درباره استیضاحها با اشاره به اینکه نگاه استراتریکی در دولت نمیبینند، اظهار کرد: آقای رئیسی قبل از انتخابات برنامه اقتصادی مدونی نداشتند و از برنامه هفت هزار صفحهای ایشان هم بنده چیزی ندیدم؛ حتی از ایشان حضوری هم مطالبه کردهام، اما ایشان چیزی به من ارائه نکرد، ضمن اینکه شخصا پیشنهادهایی را به رئیسجمهور دادهام.
او با بیان اینکه «درحالحاضر بهشدت با عضویت ایران در افایتیاف مخالف هستم»، علت این امر را در اختیار قراردادن ابزار برای تحریمهای بیشتر از سوی آمریکا عنوان کرد و افزود: درصورتیکه آمریکا تحریمها را بردارد، پیوستن ما به افایتیاف معنا دارد؛ زیرا مبادلات بانکیمان با دیگران افزایش یافته و راه برای رفت و برگشت سرمایه تسهیل میشود.
مصباحیمقدم در پاسخ به این سؤال که مشکل دولت الان فقدان استراتژی یا فقدان افراد توانمند است، گفت: این موضوع تلفیقی از این دو است، هم نداشتن استراتژی و هم عدم کفایت بعضی از مسئولان. او ادامه داد: به نوعی متعارض عملکردن در اقدامات نیز مسبب وضع موجود است؛ یعنی دولت وقتی بودجه را به مجلس میدهد، اعلام میکند این بودجه فاقد کسری است و از طرفی زیر بار تعهداتی میرود که مجلس بعد از همین بودجه برایش بار میکند و تسلیم میشود و به همه آنها عمل میکند. در مجموع اینکه اگر دولت نگاه بلندمدت نداشته باشد، دچار روزمرگی میشود و الان دولت دچار روزمرگی شده و این روزمرگی برای ما کلاف سردرگم به وجود میآورد. البته این روزها فقط تشخیص مصلحتیها نیستند که منتقد عملکرد کابینه سیزدهم شدهاند و بسیاری از اصولگرایان مدتهاست شروع به هشدار کردهاند. بنابراین باید گفت عملکرد دولت ابراهیم رئیسی پس از گذشت ۱۸ ماه صدای انتقاد خودیها را نیز درآورده است و در تازهترین واکنش، بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر هم بیانیهای تند در جواب به سخنان رئیسی درباره اعلام «دلایل گرانی» منتشر کرد.
بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر با تأکید بر اینکه «یَد مردانه داشته باشید، نه زبان سخنور» خطاب به ابراهیم رئیسی نوشت: «ریاستجمهور در جلسه نظارت ستادی وزارت صمت اعلام میکنند: دلایل گرانشدن کالا باید شفاف بیان شود! آقای ریاستجمهور دیگر زمان تعیین بایدها و نبایدها گذشته است. گریختن میان واژهها حلالمسائل معضلات امروز کشور نیست». شرایط اقتصادی کشور موجب اعتراض برخی از روحانیون قم نیز شده است.
روز سهشنبه هفتم دیماه، قمنیوز به نقل از آیتالله مکارمشیرازی نوشت: مسائل اقتصادی به معما تبدیل شده است و از مسئولان در برابر نرخ دلار هیچ عکسالعملی نمیبینیم؛ بهسادگی از کنار قضایا عبور میکنند. مردم در مقابل مشکلات تحمل و حوصله دارند، اما باید به وفا و حوصله مردم توجه شود. آیتالله مکارمشیرازی که از حامیان ابراهیم رئیسی محسوب میشود، خطاب به دولت یادآور شد: امروز جامعه ما دچار گرفتاریها و مشکلات فراوانی ازجمله مشکل اقتصادی و فرهنگی است. در مسائل اقتصادی گرفتار اموری هستیم که تبدیل به معما شده است... وقتی میشنویم که مثلا دلار فلان مقدار شده، هیچ عکسالعملی از مسئولان نمیبینیم و حتی ابراز هم نمیکنند که ما وضعیت را درست میکنیم و نمیگذاریم به این صورت باقی بماند و بهسادگی از کنار قضایا عبور میکنند.
بهتازگی نیز ناصر ایمانی، تحلیلگر سیاسی اصولگرا، گفته است: «مجموعه مسئولان که بخشی از آن مسئولان دولتی محسوب میشوند، هنوز به این درک نرسیدهاند که شرایط کشور چه بوده و راههای برونرفت از آن چیست. بهترین کاری هم که معمولا دولتها در این زمینهها انجام میدهند، فرافکنی است که میگویند ما و عملکردمان هیچ ایرادی نداریم و موضوع را صرفا به دشمن و اقدامات آن حواله میدهند که آن همیشه هست و کسی هم منکر آن نیست، ولی اینکه اتفاقات را صرفا مربوط به اقدامات دشمن ببینیم، به نظرم مقداری فرافکنی است و باید مسئولان به عملکرد خودشان نگاه کنند. البته من نمیخواهم بگویم که این موضوعات همهاش مربوط به این دولت است. انباشتهشدن نتیجه اقدامات همه دولتهای پیشین بهاضافه نبود مدیریت مطلوب در این دولت باعث بهوجودآمدن شرایطی شده است که الان ما شاهدیم...».
او افزوده است: «بارها این را درباره لزوم صداقت دولت گفتهایم که مردم صداقت را بیشتر میپسندند. اگرچه از آن ناراحت شوند. چند ماه پیش زمانی که این حوادث شروع شد، اینترنت ضعیف شد و دولت برخی از شبکههای اجتماعی را نیز به خاطر شرایط امنیتی فیلتر کرد و دلیل آن را نیز صادقانه گفت و بعدش هم این را ادامه داد تا این شرایط از بین برود. این برای مردم بسیار بیشتر قابل قبول است تا اینکه بگوییم اصلا اینترنت ضعیف نیست».
البته پاشنه در دولت همچنان به همان سبک و سیاق سابق میچرخد و زمانی که پای سخنان اعضای کابینه مینشینیم، جز وعده رشد و پیشرفت و نبود مشکل تورم و... که در حقیقت رؤیاپردازی سیاسی است، چیزی دیگر دستگیر رسانهها نمیشود.
در این شرایط، بین مسئولان اجرائی و مردم فاصله بسیار است و حتی اعتراضات سه ماه اخیر هم سبب نشد تا توجه به حل مشکلات در اولویت قرار گیرد و همچنان دولت درگیر وعدههایی از جنس انتخاباتی است و دولت قبل را مسبب همه مشکلات معرفی میکند.
شرق