آذر ماه امسال بود که محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی طی تذکری خطاب به هیئت رئیسه، گفت: به نظر می‌رسد اگر قرار باشد با اصرار مجلس برنامه هفتم توسعه ارائه شود، از کیفیت لازم برخوردار نخواهد بود.
وی تاکید کرد: این امکان وجود دارد که برنامه ششم را یک سال دیگر تمدید کنیم تا دولت فرصت لازم برای ارائه با کیفیت تر داشته باشد، بنابراین پیشنهاد می‌کنم دولت لایحه بودجه را سر موعد بیاورد و برنامه هفتم توسعه یک سال دیگر در دستورکار قرار گیرد.
خلاف قانون عمل نمی‌کنیم
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این تذکر، گفت: بنا نیست خلاف قانون عمل کنیم، در جلسه سران قوا این موضوع مورد بحث قرار گرفت و حداقل از مرداد ماه این موضوع در حال بحث و بررسی است. مگر آئین نامه اجازه می‌دهد که بودجه سالیانه بدون برنامه پنج‌ساله تنظیم شود؟
وی با تاکید بر اینکه اگر ما بودجه را بدون برنامه بنویسیم خلاف قانون است، تاکید کرد: قرار شده است در نهایی شدن برنامه هفتم توسعه مجموعه مرکز پژوهش‌ها و کمیسیون برنامه و بودجه مجلس همفکری و همکاری لازم را با دولت داشته باشند تا این موضوع نهایی شود و بعد از آن بودجه ارائه شود.
ارائه بودجه‌ای بدون تشریفات به مجلس
سید نظام الدین موسوی، سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی خبر داد که رئیس‌جمهور کشورمان روز دوشنبه (۵ دی ماه) طی نامه‌ای لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ را به مجلس شورای اسلامی ارسال کرد. البته موسوی تاکید کرد هر زمانی که تکلیف برنامه هفتم توسعه مشخص شد، آن موقع مجلس شورای اسلامی لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ را اعلام وصول می‌کند و وارد بررسی آن می‌شود.
محمد رشیدی، عضو هیئت رئیسه مجلس با اشاره به اینکه لایحه بودجه‌ای که به مجلس ارسال شده، بدون انجام تشریفات قانونی مجلس و بدون لحاظ جداول و با تأخیر ارائه شده است، گفت: حتی روال در انجام این مهم نیز رعایت نشده و لایحه بودجه در صحن مجلس تقدیم نشده است و به دلیل اینکه نمایندگان مردم به دنبال تعامل و همکاری با دولت هستند، تاکنون به این موارد اشاره‌ای نشده است.
نماینده مردم کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی گفت: باید لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ بر اساس برنامه هفتم توسعه تنظیم و بررسی شود، اما متأسفانه تاکنون دولت لایحه برنامه هفتم توسعه را به مجلس تقدیم نکرده است. نمایندگان مردم در مجلس باید قانون را با دقت رعایت کنند و طبیعتاً بودجه سال آتی باید بر اساس برنامه هفتم آماده شود چراکه برنامه سند بالادستی است.
همچنین سید محمدرضا میرتاج‌الدینی در جلسه علنی روز (یکشنبه ۱۸ دی ماه) مجلس شورای اسلامی در تذکری شفاهی، اظهار داشت: نزدیک به دو هفته است که دولت لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ را به هیئت رئیسه مجلس تحویل داده است، اما از آنجا که دولت برنامه هفتم توسعه را هنوز ارائه نکرده، هیئت رئیسه لایحه بودجه را نگه داشته تا دولت برنامه هفتم را تکمیل کند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: همکاری و تعامل بین مجلس شورای اسلامی اقتضا می‌کند به آسانی از این مسائل مهم نگذریم، انتظار می‌رود تدبیری شود تا برنامه ششم توسعه تمدید شود و ما لایحه بودجه را بررسی کنیم و سپس به سراغ بررسی برنامه هفتم توسعه برویم.
تعامل به معنای پا گذاشتن روی قانون نیست
محمدباقر قالیباف در پاسخ به این تذکر، گفت: ما نمی‌توانیم مجلس شورای اسلامی را سلیقه‌ای اداره کنیم. تعامل به این معنا نیست که پا روی قانون بگذاریم. ما نمی‌توانیم بودجه‌ای تصویب کنیم که قانون برنامه نداشته باشد.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در ماده ۱۸۴ آئین‌نامه داخلی مجلس گفته شده که اگر بودجه بعد از ۱۵ آذر ماه به مجلس شورای اسلامی آمد، باید سه دوازدهم نیز ضمیمه آن باشد. از سوی دیگر جداول بودجه نیز باید همگام با آن باشد اما هنوز جداول بودجه هم نیامده است.
ما اجازه تمدید برنامه ششم توسعه را نداریم
قالیباف گفت: ما اجازه تمدید برنامه ششم توسعه را نداریم و بر اساس توافق صورت گرفته قرار شده دولت به سرعت در دی ماه برنامه هفتم توسعه را تقدیم مجلس کند و از آنجا که از ۱۵ آذر ماه نیز گذشته است، بودجه چنددوازدهم ضمیمه لایحه بودجه شود. برنامه ششم توسعه یک بار و برای یک سال تمدید شده است و ما اجازه نداریم که مجدداً برنامه را تمدید کنیم.
وی تاکید کرد: مجلس شورای اسلامی نیز با سرعت ابتدا برنامه هفتم توسعه را بررسی می‌کند و اگر به بودجه نرسیدیم، بودجه چنددوازدهم به تصویب می‌رسد. تکلیف مجلس برای رسیدگی به برنامه و بودجه مشخص است و ما نمی‌توانیم خلاف آئین‌نامه کاری انجام دهیم، از دوستان نیز خواهش می‌کنم که نظرات شخصی خود را به عنوان نظرات مجلس در مصاحبه‌ها اعلام نکنند.
برنامه هفتم توسعه آماده نشده است
با وجود این، مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه روز گذشته و پس از حضور در کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره آخرین وضعیت لوایح برنامه هفتم توسعه و بودجه سال ۱۴۰۲، گفت: به دلیل اینکه بررسی سیاست‌های برنامه هفتم توسعه با تأخیر انجام و پس از آن به دولت ابلاغ شد، بررسی برنامه زمانی صورت گرفت که سازمان برنامه و بودجه درگیر تدوین بودجه سال ۱۴۰۲ شده بود.وی اظهار داشت: فکر می‌کنم ظرف یک ماه آینده حداقل برنامه هفتم توسعه را به یک جایی می‌رسانیم.
بودجه ۱۴۰۲ اعلام وصول شود
علاوه بر این، علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا مجلس اعلام وصول و بررسی بودجه ۱۴۰۲ را به ارائه لایحه برنامه هفتم منوط کرده است، تصریح کرد: تدوین برنامه هفتم توسعه در مراحل نهایی است و به محض اتمام کار، به زودی به مجلس ارسال خواهد شد.
قالیباف پشت ابراهیم رئیسی را خالی کرد؟
البته دبیر هیئت دولت نسبت به اعلام وصول و بررسی بودجه ۱۴۰۲ در مجلس ابراز امیدواری و تصریح کرد: فرآیند تدوین بودجه ۱۴۰۲ از فروردین آغاز شده بود، اما سیاست‌های کلی برنامه هفتم در شهریور ماه ابلاغ شد و به محض ابلاغ این سیاست‌ها، تدوین برنامه هفتم هم در دستورکار دولت قرار گرفت. طبعاً بدون ابلاغ سیاست‌های کلی، امکان نهایی کردن برنامه هفتم وجود نداشت. از طرف دیگر، تصور اینکه برنامه پنج ساله کشور را می‌توان دو سه ماهه نوشت، منطبق با واقعیات موجود و یک نظر کارشناسی شده نیست.
در شرایطی دولتمردان علت تأخیر در ارائه لایحه برنامه هفتم توسعه را به تأخیر در ارائه سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام ربط می‌دهند که طبق گفته مجتبی رضاخواه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی دولت باید تعامل بیشتری با مجمع تشخیص مصلحت نظام برقرار می‌کرد تا آنها زودتر سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه را بررسی و تدوین کنند و دولت هم بتواند به موقع برنامه هفتم توسعه را به مجلس ارائه دهد.
به هر صورت باید منتظر ماند و دید آیا دولت در روزهای آینده برنامه هفتم توسعه را به مجلس ارائه می‌دهد یا اینکه تأخیر دولت در ارائه لایحه برنامه هفتم توسعه، مجلس را به اتخاذ تصمیم دیگری وادار می‌کند و بودجه ۱۴۰۲ در دستورکار صحن علنی قرار می‌گیرد.
