«همایون دارابی» در گفتوگو با ایران اکونومیست به عرضه خودرو در بورس کالا و حذف قیمتگذاری دستوری از اقتصاد کشور اشاره کرد و افزود: در اقتصاد کشور باید یک واقعیت مدنظر قرار بگیرد که هیچ محصولی با قیمتگذاری دستوری و نرخ ارز دولتی به دست مردم نرسیده و نمیرسد و از این مسیر تنها دلالان بهرهمند شده و سود اصلی به جای تولیدکننده و مردم، عاید دلالان میشود.
وی با تاکید بر اینکه در صنعت خودرو هم همین مساله حاکم است و با اعمال قیمتگذاری دستوری سود اصلی به جیب دلالان میرود، گفت: ارزیابی و انجام بررسیهای لازم در خصوص معاملات این صنعت نشان دهنده تفاوت قیمتی بسیار بالا بین نرخ کارخانه و با قیمتی است که به دست مردم میرسد که این موضوع منجر به متضرر شدن خریداران واقعی و ایجاد منفعت برای دلالان و واسطهگرانی میشود که از فاصله شدید قیمتی میان کارخانه و بازار آزاد بهرهمند میشوند.
دارابی بورس کالا را محلی برای کشف قیمت شفاف کالاها معرفی کرد و اظهار داشت: اصولاً با عرضه کالایی مانند خودرو در بورس کالا، زمینه حذف رانت در معاملات فراهم میشود، با توجه به چنین اتفاقی و نیز تحت تاثیر کاهش قیمتها در بازار آزاد دیگر صرفه اقتصادی برای فعالیت دلالان وجود ندارد و این امر منجر به خروج آنها از بازار خودرو خواهد شد.
این کارشناس بازار سرمایه معتقد است که با ورود خودرو به بورس کالا علاوه بر آنکه دیگر سودی نصیب دلالان و رانتخواران نمیشود، شاهد حذف آنها از بازار خودرو خواهیم بود.
دارابی با تاکید بر اینکه با عرضه خودرو در بورس کالا، شرکتهای تولیدی به منابع واقعی خود دست پیدا میکنند و آن را صرف بدهی، جبران زیانهای خود و تقویت زنجیره تولید خواهند کرد، گفت: در این میان دولت هم مالیات خود را به صورت واقعی دریافت میکند که در نهایت تحت تاثیر چنین مسایلی قیمت خودرو در بازار کاهش مییابد و به نرخ واقعی میرسد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه به صورت طبیعی و با توجه به تورم حاکم در اقتصاد کشور هیچ کالایی در درازمدت ارزان نمیشود، اظهار داشت: با ادامه عرضههای خودرو به بورس کالا، مردم میتوانند خودرو را ارزانتر از قیمتهای اعلام شده در بازار خرید کنند و رشد عرضهها همان طور که در آمارها مشخص است به تعادل بازار منجر میشود.
وضعیت بحرانی صنعت خودرو در ابتدای سال جاری
وی با اشاره به اینکه صنعت خودرو در ابتدای سال جاری به وضعیت بحرانی نزدیک شده بود، گفت: در آن زمان سود سهامداران یک شرکت خودروسازی منفی شده بود و شدت زیاندهی این صنعت به جایی رسیده بود که اگر قرار بود فعالیت آن با همین وضعیت ادامه پیدا کند دیگر منابعی برای پرداخت بدهیها باقی نمیماند.
دارابی با تاکید بر اینکه با توجه به چنین وضعیتی دیگر چارهای جز ورود دولت برای کوتاه کردن دست رانت جویان از این صنعت باقی نمیماند، اظهار داشت: دولت به دنبال این بود تا به فضای پر از فساد خاتمه دهد که این تصمیم با ورود خودرو به بورس کالا و نیز آزاد شدن قیمت خودروها انجام شد.
تجربه توسعه صنعت فولاد این بار برای خودرو
این کارشناس بازار سرمایه اعلام کرد که اکنون جریان نقدینگی در صنعت خودرو در حال تقویت است که این منابع صرف پرداخت بدهیهای بانکی و بدهی قطعه سازان میشود.
وی اظهار داشت: اگر ورود خودرو به بورس کالا تا ۶ ماه یا ۹ ماه دیگر ادامه یابد، صنعت خودرو وضعیتی را پیدا میکند که صنعت فولاد با ورود به بورس کالا تجربه کرد.
دارابی با اشاره به اینکه در صنعت فولاد تا قبل از ورود به بورس کالا فقط یک واردکننده بودیم و طرحهای توسعهای همگی بدون استفاده مانده بودند، گفت: اکنون به دنبال تداوم عرضهها به بورس کالا به صادرکننده فولاد تبدیل شدهایم و طرحهای توسعهای با تمام قدرت در مدار قرار گرفتهاند.
این کارشناس بازار سرمایه معتقد است که صنعت فولاد راهی برای جلوگیری از تاثیر بیشتر تحریمها و ورود ارز به کشور است.
وی اعلام کرد: اگر صنعت خودرو طی چند ماه آینده همه محصولات خود را در بورس کالا به فروش برساند، به طور قطع وارد فاز توسعهای میشود و موفق به پرداخت بدهیهای خود به نظام بانکی و قطعه سازان خواهد شد.
کمک بورس کالا به صادرات محصولات شرکتها
دارابی اظهار داشت: با عرضه محصولات به بورس کالا، سرمایه در گردش شرکتها بیشتر خواهد شد و از این طریق شرکتها میتوانند پس از یک یا ۲ سال شروع به صادرات کنند.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: اکنون با عرضه خودرو به بورس کالا میتوان امیدوار به برچیده شدن بساط رانت جویی و نیز ایجاد فضای مثبت در این معاملات باشیم تا از این طریق آینده صنعت خودرو که با بیشترین مزیت اقتصادی و نیز ایجاد اشتغال در کشور همراه است بهبود پیدا کند.
وی با تاکید بر اینکه به طور قطع اگر مسیر گذشته در صنعت خودرو تداوم یابد این صنعت به بحران جدی در اقتصاد کشور تبدیل خواهد شد، گفت: به صورت اتوماتیک با قطع شدن دست دلالان و رانت خواران از بازار و نیز قرار گرفتن منابع واقعی در اختیار شرکتها، خودروساز و قطعه ساز بر تولید بیشتر به توافق خواهند رسید که در این صورت بازار داخل به تعادل میرسد و قیمتها در بازار داخل با لحاظ کردن تورم در مسیر کاهش قرار خواهند گرفت.
دارابی اظهار داشت: در صورت چنین اتفاقی، خودروسازها شروع به صادرات قطعه و همکاری با بازارهای منطقه میکنند و بعید نیست که طی ٢ تا ٣ سال آینده به مازاد صادرات قابل ملاحظهای دست پیدا کنیم؛ بنابراین عرضه خودرو به بورس کالا روندی است که باعث ایجاد جریان مثبت در اقتصاد کشور میشود.