دکتر یونس پناهی در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، در مورد احتمال افزایش بودجه پژوهش در سال آینده، گفت: در سال‌های گذشته همواره نسبت به بودجه پژوهش نگاه مثبت و خوبی نبوده است و پیش از این نیز گفته شده بود که یک درصد از تولید ناخالص داخلی در اختیار تحقیقات قرار بگیرد، ولی در عمل همواره این میزان کم‌تر از یک درصد و حدود ۴ دهم درصد بوده است. در این زمینه وزیر بهداشت اهتمام جدی دارد و در دولت نیز این بحث‌ها مطرح شده است؛ امیدواریم که در برنامه هفتم توسعه این عدد اجرا شود.
وی خاطر نشان کرد: ما برنامه‌ریزی انجام دادیم که در حوزه تحقیقات و فناوری حتماً از ظرفیت صندوق‌های حمایتی مثل صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور (INSF)، مؤسسه ملی توسعه تحقیقات علوم پزشکی ایران (نیماد)، صندوق نوآوری و شکوفایی، خیرین و ... استفاده کنیم.
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت با بیان این‌که در همه حوزه‌ها محدودیت منابع وجود دارد، گفت: ما قصد نداریم که همه منابع کشور به سمت پژوهش بیاید، ولی باید بدانیم که هر چه در پژوهش هزینه کنیم، سرمایه‌گذاری است. این سرمایه‌گذاری تولید علم، تولید ثروت و تولید قدرت علمی می‌کند. امیدواریم در برنامه هفتم توسعه، متناسب با درخواستی که ما فرستادیم، بودجه مصوب شود.
پناهی در مورد نگرانی‌هایی که در مورد از دست رفتن رتبه علمی کشور مطرح می‌شود، گفت: ما در محافل علمی همیشه باید آینده‌نگاری کنیم. در آینده‌نگاری نیز باید همیشه توجه پژوهشگران را به این جلب کنیم که سرعت فعلی، کافی نیست.
وی در مورد سرمایه‌گذاری‌های برخی کشورهای منطقه در حوزه علم و فناوری، اظهار کرد: باید توجه داشت که ما بنیادی کار می‌کنیم و تولید علم ما به وسیله دانشمندان، اعضای هیئت‌علمی و پژوهشگران خودمان است. ما هیچ‌گاه تولید علم را برون‌سپاری نکردیم؛ ولی متاسفانه برخی کشورهای منطقه تولید علم را برون‌سپاری می‌کنند.
پناهی توضیح داد: برخی کشورهای منطقه هزینه‌ای را در اختیار گروه‌های دیگر قرار می‌دهند و آن گروه‌ها با آدرس آن کشور برایشان مقاله می‌نویسند. با آب ریختن به یک چاله، چشمه درست نمی‌شود؛ چشمه آن است که از خودش آب داشته باشد. ما الان در حال انجام کار بنیادی هستیم و به دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کمک می‌کنیم که کارهای تحقیقاتی‌شان را تبدیل به دانش کنند.
سرعت رشد علم باید به ۱۲ برسد
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت با بیان این‌که «ما وظیفه‌مان این است که نگرانی‌ها را به سیاست‌گذاران اعلام کنیم»، گفت: ما در حال حاضر در منطقه رتبه اول را داریم و میانگین سرعت علم ما حدود ۸.۳۱ است. در برنامه‌ریزی‌های ما این عدد باید به ۱۲ برسد. اگر این عدد به ۱۲ برسد، ما نه تنها جایگاهمان را حفظ می‌کنیم؛ بلکه ارتقاء نیز خواهیم داد.
وی در خصوص برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده برای ارتقای سرعت رشد علمی کشور، توضیح داد: ما در این خصوص برنامه‌ریزی‌های یک ساله، دو ساله و چهار ساله انجام دادیم. رسیدن به میانگین سرعت علم ۱۲، برای چهار سال آینده است، ولی نشانه‌های آن باید سال بعد و دو سال بعد خودش را نشان دهد. نمی‌شود منتظر بمانیم و ببینیم که چهار سال بعد چه می‌شود.
وی با بیان این‌که همواره وضعیت علمی و فناوری کشور در حال رصد و پایش است، گفت: برای مثال پارسال جایگاه علمی ما در تولید علم ۱۶ بود و امسال به جایگاه ۱۵ دنیا رسیدیم. در فناوری نیز دو سال گذشته جایگاه ۶۷ را داشتیم، پارسال به جایگاه ۶۰ و امسال به رتبه ۵۳ رسیدیم.
پناهی خاطرنشان کرد: ما یک گروه آینده‌نگاری در وزارت بهداشت تشکیل دادیم تا از این طریق جایگاه ما ارتقاء پیدا کند؛ این گروه تولید علم و فناوری را رصد و پایش می‌کند.
