به گزارش خبرنگار فرهنگی ایران اکونومیست، شانزدهم آذرماه بود که از محدودیتهای جدید اتحادیه اروپا برای شبکه انگلیسیزبانِ صدا و سیما خبری در رسانهها منتشر شد.
شرکت ماهوارهای فرانسوی یوتلست چند هفته پس از اعمال تحریمهای اتحادیه اروپا علیه شبکه خبری انگلیسیزبان پرستیوی، آن را قطع کرد. این شبکه خبری صدا و سیما در سالیان اخیر بارها به بهانههای واهی از سوی شرکتهای ارائهدهنده خدمات ماهوارهای تحت فشار بوده است.
پیشتر از آن، پیمان جبلی رئیس صداوسیما پیش از تحریم خود و برخی از مدیران دیگر رسانه ملّی توسط وزارت خزانهداری آمریکا از تحریم شبکه پرستیوی خبر داده بود. او که خود روزگاری مسئولیت معاونت برونمرزی رسانهملی را عهدهدار بود به عنوان رئیسِ صداوسیما اولین نفری بود که واکنش نشان داد و گفت: 'بار اول نیست ادعای آزادی بیان که غرب دارد و از آن به عنوان یک امتیاز مطرح میکند، خلاف آن عمل میکند. شبکه پرستیوی با وجود اینکه رقبایش از پشتیبانی بسیاری برخوردار است و در یک عرصه نابرابر رقابت میکند، با این وضعیت حضور حداقلیاش را به لحاظ امکاناتی نمیتوانند تحمل کنند. شبکههای برونمرزی ایران چون تجربه و آمادگی لازم را دارند، حتماً از این وضعیت عبور خواهند کرد.'
حالا خبرِ دیگری از حذف شبکههای برونمرزی صداوسیما از ماهوارهای دیگر حکایت دارد؛ اما این بار حذف شبکههای برون مرزی صداوسیما از ماهواره Yamal، به دلایل مالی انجام شده و علیرغمِ اینکه ربطی به موضوع تحریم ندارد همزمانی آن با برخورد تحریمآمیز اتحادیه اروپا، میتواند ذهنیت مشابهی را ایجاد کند.
البته این اتفاق، میتواند بارِ دیگر بحث مشکلات بودجهای ارزی شبکههای برونمرزی را هم به میان آورد؛ شبکههایی که قرار بود با همراهی مسئولان رسانه ملّی و کمکِ دولت و نمایندگان مجلس، حتی بودجهای مستقل از سازمان صداوسیما داشته باشد.
فرکانس 11105 ماهواره Yamal که شبکههای برون مرزی صدا و سیما به صورت آزمایشی برای فرار از تحریمهای اتحاده اروپا از طریق آن قابل دریافت شده بودند، خاموش شد و در نتیجه تمام شبکه های برون مرزی و بین المللی صدا و سیما از آن قطع و حذف شد.
این رویه البته اکنون آغاز نشده و سیاستی است که در سالهای گذشته با حذف بسیاری از شبکههای جمهوری اسلامی از ماهوارههایشان (هاتبرد، عربست، نایلست و...) در جریان بوده و به گفته کارشناسان تا مادامی که رسانههای ایرانی به دنبالِ حقیقتطلبی، آگاهیبخشی و عدالتخواهی باشند به نظر میرسد این اتفاقات تکرارشدنی است.
با وجود تحریم و هجمه علیه شبکههای برونمرزی صداوسیما و قطع و حذفِ شبکهای برونمرزی از شبکههای ماهوارهای و همچنین تحریم رئیس صداوسیما و برخی از مدیران دیگر این رسانه، حال پرسشی که در ذهن نقش میبندد این است که چرا کشورهای اروپایی و آمریکا از یک سو شعار حمایت از آزادی بیان و دفاع از رسانههای مستقل را سر میدهند و از سوی دیگر رسانههای مخالف تفکرات لیبرالیستی خود را تحریم میکنند؟