به گزارش ایران اکونومیست، سالها مصوبه برج - باغ، بلای جان باغات تهران شد، مصوبه ای که براساس آن قرار بود تنها امکان ساخت در ۳۰ درصد باغ وجود داشته باشد؛ اما نظارت نادرست و ولع مالکان سبب شد که در بیشتر مواقع کلا ۱۰۰ درصد باغ نابود شود.
انتقاد به نابودی باغات تهران فراگیر شد و شورای شهر پنجم نیز یکی از اولین مصوبات خود را لغو مصوبه برج - باغ قرار داد و بعد از نابودی باغات زیادی مصوبه برج - باغ لغو شد و مصوبه‌ای تحت عنوان خانه - باغ تصویب شد تا به جای ساخت و ساز، کاربری‌های تجاری همخوان با شرایط باغ همچون کافه، رستوران و.... در باغات مستقر شود؛ اما با روی کارآمدن مدیریت شهری جدید، با این دلیل که کارها قفل شده و مالکی از مصوبه خانه - باغ استقبال نکرده، در صدد تغییر این مصوبه شدند و به تازگی هم شهرداری تهران لایحه‌ای برای اصلاح این شرایط به شورای شهر تهران ارسال کرده است.
مهدی عباسی رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، در مورد لایحه پیشنهادی شهرداری تهران با عنوان "اصلاح دستورالعمل ماده ۱۴ قانون زمین شهری" که در کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران بررسی شده است، می‌گوید: این لایحه را کمسیون شهرسازی شورا رد کرده و از دید ما فاجعه‌ای بدتر از برج - باغها برای باغ‌های تهران رقم می‌زند.
عباسی: لایحه شهرداری تهران در مسیر تخریب باغات باقی مانده تهران بود
وی با بیان اینکه لایحه شهرداری تهران در مسیر تخریب باغات باقی مانده تهران بود، می‌افزاید: چشم انداز لایحه "اصلاح دستورالعمل ماده ۱۴ قانون زمین شهری" نابودی باغات باقی مانده تهران است.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با تاکید بر اینکه کمیسیون شهرسازی به عنوان کمیسیون اصلی این لایحه، مخالف لایحه پیشنهادی است ادامه می‌دهد: این لایحه در مسیر تخریب باغات است و این در حالی است که در شورای شهر نیز در حال بررسی طرح پیشنهادی در مورد وضعیت و روند تصمیم‌گیری برای باغات هستیم که بهتر است شهرداری منتظر طرح پیشنهادی شورا بماند چراکه کمیسیون شهرسازی با این لایحه مخالف است.
میلانی: تفکر ساخت و ساز در باغات مثل خوره و سرطان به جان باغات افتاده
آرش میلانی رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر پنجم نیز با بیان اینکه این لایحه تیر خلاص به باغات باقی مانده تهران است، در مورد جزئیات این لایحه به ایران اکونومیست می گوید: براساس این لایحه، تصمیم‌گیری برای باغ‌های کمتر از ۱۰ هزار متر به مانند باغ های بالای ده هزار متر، به کمیسیون ماده ۵ سپرده شده که این مسئله ابهام زا است و همچنین در این لایحه پیشنهادی، لیست کاربری‌های سازگار با باغ را که در دوره های قبلی شورا در راستای تحقق اقتصاد سبز و نفع مالی مالکان باغات مشخص شده و در واقع عملکردهای مجاز باغها را تعیین تکلیف می‌کرد، حذف شده است.
وی با تاکید بر اینکه این لایحه تیر خلاصی به باغات باقی مانده تهران است، ادامه می‌دهد: در این لایحه پیشنهاد امکان ساختمان‌سازی با سطح اشغال بیش از ۳۰ درصد به بالا و همین‌طور امکان صدور تراکم قابل توجه متناسب با پهنه‌های مجاور آن، ضوابط طرح تفصیلی و حقوق مکتسبه مطرح شده است و کمیته فنی باغ نیز حذف شده و این اختیار فنی به کمیسیون ماده ۵ سپرده شده است و به نظر نمی رسد با این لایحه بتوانیم اندک باغات باقی مانده تهران را حفظ کنیم.
میلانی ریشه پیشنهاد چنین لوایحی را در مسئله لزوم درآمدرایی شهرداران مناطق می‌داند و می‌گوید: درآمد شهرها از طریق دریافت عوارض و صدور پروانه ساختمانی است که درآمدی ناپایدار محسوب می‌شود و متاسفانه این درآمدها صرف توسعه شهر نمی شود؛ بلکه شهر را می‌فروشند و درآمد حاصله را صرف امور جاری، حقوق و دستمزد می‌کنند.
این کارشناس محیط زیست با تاکید بر اینکه شهرداری‌ها می‌توانند با ایجاد خلاقیت و جذب مشارکت بخش خصوصی به سمت تنوع در منابع بروند و دولتها نیز باید به شهرداری ها در اداره شهر کمک کنند، می‌افزاید: اما این مسیری که عنوان کردم، سخت و زمانبر است پس شهرداری ا به دنبال راه‌های آسان تر برای درآمد سهل الوصول می گردند که در این میان به دلیل رشدکهکشانی قیمت زمین و سودهی بالای آن که هیچ شغلی جایگزین سود بالای آن نیست، سبب شده تا مدیران شهری نیز راه را برای ساخت و ساز بلند مرتبه هموار کنند.
وی با تاکید بر اینکه چنین لوایحی (اصلاح دستورالعمل ماده ۱۴ قانون زمین شهری) خیانت به تهران است، ادامه می‌دهد: باغات گنجی برای شهرها محسوب می شوند و حالا مدیران شهری می‌خواهند این گنج را هدر بدهند و در حال تخریب آن هستند، هرچند که ریشه و منشا اصلی ارائه چنین لوایحی، درآمد ناپایدار در شهر تهران است؛ اما دقت داشته باشید که چنین لوایحی تصمیمات محیط زیست شهری را دچار مشکل می‌کند و در نهایت موجب نابودی آن می‌شود و زیست شهری را مختل می‌کند.
میلانی با اشاره به روند سخت لغو مصوبه برج - باغ در شورای شهر پنجم تهران با بیان اینکه در دوره گذشته شورای شهر همه اعضا با رأی میلیونی به شورا آمده و همه به مسائل زیست محیطی حساس بوده و نسبت به لغو مصوبه برج - باغ هم نظر بودیم، می‌گوید: اما در دوره ما شش ماه طول کشید تا مصوبه برج - باغ لغو شود و یکسال طول کشید لایحه اش توسط شهرداری به شورا آورده شد و بعد از تصویب نیز در مرحله اجرا شرایط سخت و فشار بود و حالا می‌خواهند از طریق کمیسیون ماده ۵، این مصوبه را دور بزنند و حالا با شل کردن امور تمام حرکتها به این سمت که مجوز بلندمرتبه سازی در باغات بدهند، سوق داده می‌شود و اگر رویه اینگونه باشدتا ۵ سال آینده هیچ باغی در تهران باقی نمی‌ماند؛ چراکه تفکر ساخت و ساز در باغات مثل خوره و سرطان به جان باغات افتاده تابه جای درختان، ساختمان های بلندمرتبه ساخته شود و درختان را قطع می‌کنند.
این کارشناس محیط زیست با تاکید بر اینکه ممکن است با اجرای اینگونه اقدامات موقتا کار خود را پیش ببرند؛ اما زیست پذیری شهر تهران را نابود می کند، می‌افزاید: وسوسه بلندمرتبه سازی آنقدر بالا است که برای حفظ باغات باقی مانده باید علاوه بر نظارت و مطالبه مردمی، نهادهای نظارتی نیز دقیق باشند و سیستم قضایی باید ورود جدی داشته باشد. هرچند که در سالهای اخیر نهاد قضایی مطالبات محیط زیستی بیشتری داشته است؛ اما در حوزه باغات و اراضی شهری لازم است که ذره بین سیستم قضایی و نظارتی مدام باشد و نباید برداشته شود چراکه به محض ضعیف شدن نظارت، باغ خواران از کمین بیرون می‌آیند و باید لکه‌های سبز تهران که تنها ۱۶۹۱ هکتار فضای باغ و مشجر باقی مانده و نسبت به مساحت کل تهران تنها کمتر از ۵ درصد را شامل می‌شود را نجات داد.
نظارت مردمی و قضایی، جلوی هجوم طوفان نقدینگی به بازار بلندمرتبه سازی در باغات بایستد
به گفته وی، اگر نظارت یا اقدام مقابله‌ای نشود در چشم بهم زدنی همین چنددرصد باغات باقی مانده را نیز از دست دادیم؛ چراکه ولع و حرص به انباشت درآمد بلندمرتبه سازی زیاد است و این نقدینگی سرگردان در کشور به این موضوع دامن می‌زند و باید نظارت مردمی و قضایی، جلوی هجوم طوفان نقدینگی به بازار بلندمرتبه سازی در باغات بایستد.
عزمی در شهرداری تهران برای حفظ باغات نمی‌بینم
افکارعمومی، حفظ باغات را به عنوان یک مطالبه مدنی پیگیری کنند
میلانی با بیان اینکه ریشه اصلی ظهور چنین لوایحی نظام تأمین درآمد شهرداری‌هاست که متکی بر شهرفروشی است، می‌افزاید: عزمی در شهرداری تهران برای حفظ باغات نمی‌بینم و باید افکارعمومی، حفظ باغات را به عنوان یک مطالبه مدنی پیگیری کنند، چراکه فضاهای سبز اولویت اصلی هر شهری است؛ اما عامل بازدارنده برای جلوگیری از نابودی آنها، ضعیف است.
وی در پاسخ به این سوال که کمیسیون شهرسازی شورای شهر این لایحه را رد کرده و آیا ممکن است مجددا برای بررسی به شورا آورده شود می‌گوید: مقدمه لایحه را بخوانید، بگونه‌ای لایحه نگارش شده که گویا اعلام می‌کنند که می‌توانستیم لایحه را مستقیم به شورایعالی شهرسازی ببریم و ادبیاتش بگونه‌ای است که گویا " لطف کردیم لایحه را به شورا ارسال کردیم" و حالا مقاومت شورا و رد این لایحه در کمیسیون شهرسازی نشان می‌دهد که شورا مقاومت کرده و البته این مسئله طبیعی است که شورای شهر مدافع حقوق عامه باشد اما این هشدار نیز وجود دارد که در صورت مقاومت شورا، لایحه شان را از طریق وزارت مسکن جلو ببرند. پس هنوز خطر این لایحه رفع نشده و باید این مسیر مرتب توسط نهادهای نظارتی و مردم رصد شود تا باغات حفظ شود.
زاکانی: تصمیم نادرست در مورد باغات، سبب می شود که عملا باغات به سمت نابودی برود
در حالی آرش میلانی از آینده این لایحه نگران است و رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر نیز از رد این لایحه به علت تاثیرش بر نابودی باغات باقی مانده پایتخت سخن به میان می‌آورد؛ اما علیرضا زاکانی شهردار تهران در مورد این لایحه و علت ارسال آن به شورای شهر به ایران اکونومیست می‌گوید: افرادی در باغات سلسه حقوق مکتسبه از قبل داشتند و در واقع مراجعه‌شان برای اجرای حقوق مکتسبه شان است.
وی با تاکید بر اینکه تصمیم درست نگرفتن در مورد باغات، سبب می شود که عملا باغات به سمت نابودی برود، می‌افزاید: در حقیقت شرایط به سمتی می‌رود که به جای حفظ باغات، به سمت خشک کردن و ساخت سلسه ساختمان‌های جور وا جور بروند که تمهیداتی دنبال شد و به شورای شهر نیز منتقل شد که بخشی از سروران در شورای شهر هم موافق بودند.
زاکانی تاکید می کند: موضوع ما بر سر پیشگیری بود که باغ، باغ بماند و حقوق مکتسبه عده‌ای از افرادی که برآن پافشاری می‌کنند، درست شود تا به آنها خدمت ارائه کنیم.
