به گزارش ایران اکونومیست، آلودگی محیط زیست، نقش مخربی در زندگی روزمره جوامع صنعتی دارد و به دلیل تاثیر منفی آن بر جامعه، همیشه تحت مطالعه و تحقیق قرار گرفته است. علاوه بر آلاینده‌های شناخته شده قابل توجه، تمام سازمان‌های بهداشتی بین‌المللی، آلودگی صوتی را به عنوان یک مشکل بهداشتی در نظر می‌گیرند. ازطرف دیگر طی چند دهه گذشته طیف بیماری‌ها بسیار تغییرکرده است؛ بدین صورت که بیماری‌های مزمن غیرواگیر مانند اختلالات قلبی عروقی قسمت قابل توجهی از بار بیماری جهانی را تشکیل می‌دهند. تاکنون مطالعات متعددی در خصوص بررسی اثر صدا بر روی عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی انجام گرفته است که البته بیشتر آن‌ها، تاثیرات صدا را تنها بر روی پارامتر فشارخون مورد مطالعه قرار داده‌اند.
به گفته صاحبنظران، شیوع عوامل خطر قلبی عروقی درایران نیز زیاد است. درکنار عوامل مهمی نظیر جنسیت مذکر، سابقه خانوادگی دال بر وجود بیماری عروق کرونر، فشارخون شریانی سیستمیک بالا، استعمال دخانیات و وجود بیماری دیابت که در بروز این خطر نقش دارند، مشکل محیطی مهمی مثل سر و صدا نیز یکی از رایج‌ترین خطرات شغلی دنیای مدرن است که باعث مشکلات قلبی برای انسان می‌شود. تنها در ایالات متحده نزدیک به ۲۲ میلیون کارگر در مواجهه با سر و صدای بالای محیط کار قرار دارند. سازمان ملی سلامت و ایمنی شغلی (NIOSH) نیز تخمین زده است که ۱۴ درصد کارگران در سراسر جهان در مواجهه با سطوح بالاتر از حدمجاز سر وصدا قرار دارند؛ امری که می‌تواند مشکلات جسمی و روانی متعددی برای آن‌ها ایجاد کند.
در همین خصوص، محققان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب در یک پژوهش اثر مواجهه افراد با صدای محیط کار را بر روی عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی مورد بررسی قرار داده‌اند.
در این پژوهش که در یک صنعت نیروگاهی انجام شده است، محققان، سلامت شاغلین را در دو گروه مواجهه‌یافته و بدون مواجهه با صدا از نظر عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی شامل شاخص توده بدنی (BMI)، فشارخون سیستولیک و دیاستولیک و پارامترهای خون شامل قند خون ناشتا (FBS)، کلسترول، تری‌گلیسیرید، کراتینین و آنزیم‌های عملکردی کبد (SGOT و SGPT) مورد بررسی قرار داده‌اند.
نتایج این مطالعه نشان می‌دهند که مواجهه با سر و صدای بالاتر از حد مجاز می‌تواند بر عوامل خطر بروز بیماری‌های قلبی عروقی در افراد مؤثر باشد. بنابراین محققان توصیه کرده‌اند با کمک اقدامات مهندسی، مدیریتی و در نهایت استفاده از لوازم حفاظت شنوایی، از خطر ابتلا به این بیماری‌ها کاسته و با سنجش دوره‌ای وضعیت سلامت شاغلین و تشخیص به‌موقع، از پیشرفت عوارض ناشی از آن جلوگیری شود.
بنا بر گفته‌های بهنوش خوش‌منش‌زاده، پژوهشگر گروه مهندسی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب و همکارش، «نتایج پژوهش ما نشان داد که بین دو گروه مواجهه یافته با صدای محیط کار و گروه بدون مواجهه از نظر میانگین قند خون، تری‌گلیسیرید، آنزیم کبدی (SGOT)، فشارخون و شاخص توده بدنی اختلاف معنی‌داری وجود داشته است».
آن‌ها می گویند: «این نتایج بدان معنا هستند که قرار گرفتن در معرض صدای محیط کار باعث شده است که شاخص‌های مهم قلبی عروقی فوق به طور قابل توجهی به سوی محدوده‌های خطر پیشروی کنند».
بر اساس اطلاعات ارائه شده در این تحقیق، صدا، علاوه بر امکان بروز اختلالات شنوایی، به عنوان یک عامل استرس‌زا نیز می‌تواند باعث مشکلات قلبی عروقی، افزایش فشارخون، تحریک اعصاب، استرس و اختلالات هورمونی در بدن شود.
به اعتقاد خوش‌منش‌زاده و همکارش، «مواجهه با صدای محیط کار، یکی از مهم‌ترین ریسک فاکتورهای موجود در محیط های کاری مختلف و همچنین محیط های نظامی و عملیاتی است و با توجه به اثرات نامطلوب مواجهه با صدا بر روی پارامترهای خونی، قلبی-عروقی، کبدی و همچنین اهمیت حفظ سلامت نیروهای کاری، بررسی ابعاد مختلف مواجهه با صدا به منظور طرح‌ریزی اقدامات کنترلی از اهمیت بسزایی برخوردار است».
این نتایج علمی پژوهشی را دو ماهنامه «طب نظامی» منتشر کرده است. این مجله وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله (عج) است.
