به گزارش ایران اکونومیست، سینمای دفاع مقدس در سالهای گذشته با موضوعهایی که به مقابله با گروههایی داعشی بویژه در کشورهای اطراف پرداخته، مفهومی گستردهتر پیدا کرده و عنوان «مقاومت» هم به آن اضافه شده است. در این بخش فیلمهای گوناگونی ساخته شده که به عملیاتی استراتژیک یا قهرمانهای مقاومت اشاره داشته و در سه سال گذشته پس از شهادت سپهبد قاسم سلیمانی (۱۳ دی ۱۳۹۸) نیز فیلمهای مختلفی درباره این شخصیت ایران ساخته شده است.
در آستانه سومین سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی که سالها در انظار عمومی حاضر نبود، به بعضی مستندهایی که در این مدت ساخته شده، اشاره میشود که برخی از آنها در جشنوارههای سینمایی، پلتفرمهای اینترنتی یا شبکههای سیما به نمایش درآمدهاند.
«ردی از یک مرد» به کارگردانی ساسان فلاحفر از جمله آثاری است که در جشنواره سینما حقیقت امسال رونمایی شد. فلاحفر درباره ساخت این مستند گفته بود: برای شناخت حاج قاسم سلیمانی کمی باید به عقب برگردیم. به سالهای دور که او عشایرنشین بود و به روستای زادگاهش قناتملک در کرمان؛ به همین علت به روستای «قنات ملک» در ۲۰۰ کیلومتری استان کرمان که روستایی عشایرنشین است و حاج قاسم در آنجا زاده شده رفتیم تا برای شناخت بیشتر و دیدن زوایای پنهان از شخصیت این سردار پای صحبت مردم روستا که دوران کودکی حاج قاسم را دیدهاند بنشینیم.
«پاییز پنجاه سالگی» به کارگردانی محسن اسلام زاده از دیگر مستندهای جدید است که با محوریت این شخصیت ساخته شده است. این مستند یک اثر اقتباسی از از کتابی با همین نام نوشته فاطمه بهبودی است که خاطرات مریم جمالی، همسر شهید مدافع حرم محمد جمالی را به نگارش درآورده است.
این مستند در جشنواره سینما حقیقت امسال جوایزی را از جمله تندیس جایزه سرباز وطن کسب کرد.
«آن روز» ساخته میکاییل دیانی روایتی از حضور سردار سلیمانی در پشت صحنه فیلم سینمایی «۲۳ نفر» محصول اوج است که سردار در حین فیلمبرداری این فیلم سینمایی از پشت صحنه آن بازدید کرد و فیلمبرداری سکانسی را از نزدیک شاهد بود.
«امان نامه» به کارگردانی حامد سعادت یک مستند دیگری است که به نحوی به سردار سلیمانی میپردازد. این فیلم به موضوع تسلیم شدن یک گروه قاچاقچی و آدمربا در کرمان با مدیریت سردار سلیمانی و نوشتن اماننامه برای آنها اشاره دارد و کارگردانش درباره ایده ساخت مستند گفته است که ماجرا را سالها در ذهن داشته ولی از جزییاتش بیخبر بوده تا اینکه وقتی سردار سلیمانی شهید شد، با دیدن تصاویری متوجه شد اتفاقی که برای زمینهایشان افتاده بود به اسکان این اشرار ارتباط داشته است.
کارگردان مستند «اماننامه» گفته بود: «آن سالها یعنی تا اواخر دهه هفتاد، خفقان و ترس عجیبی از این اشرار در مردم استان کرمان وجود داشت به طوری که جرات نمیکردیم شبها از خانه بیرون برویم و حتی پاسگاههای پلیس در را قفل میکردند چون اینها با دوشکا وسط شهر جولان میدادند. شرارت آنها رعب و وحشت ایجاد کرده بود و حتی یکی از دلایل عدم توسعه جنوب کشور، همین گروه اشرار بودند. کار سردار سلیمانی در مورد اشرار این منطقه حرکت مهمی بود چون بنا به دلایل مختلف، مثل تحریم و عدم مدیریت و... قصه فقر در کرمان ریشهدار شده است. سردار آن سالها با اینکه قدرت سرکوب داشت، اما میدانست که ریشه این شرارت نه از عناد، که از فقر است و برای همین با مدیریت کامل، بدون آنکه خونی از دماغ کسی بیاید، به موضوع رسیدگی میکند. و نام روستا هم به قاسمآباد تغییر میکند که به یاد سردار قاسم سلیمانی گذاشته شده است.»
«چند قدم آن طرفتر» به کارگردانی محمد صالحی دیگر مستندی است که به سردار سلیمانی ارتباط دارد. به گفته فیلمساز، داستان فیلم «چند قدم آن طرفتر» درباره تیم حفاظت حاج قاسم سلیمانی است که طبق خواست سردار، نباید دیده میشدند. تا مردم به راحتی صحبت کنند. در این مستند تیم حفاظت شهید حاج قاسم سلیمانی یعنی شهید رضا خرمی، شهید وحید زمانینیا، شهید شهروز مظفرینیا و شهید هادی طارمی که همراه با او به شهادت رسیدند به نمایش گذاشته شدهاند که ساخت آن به گفته کارگردان، به دلیل داستان و مسائل امنیتی با سختیهای زیادی از جمله دسترسی نداشتن به آرشیو همراه بوده است.
«ژنرال» ساخته مهرداد یوسفی هم درباره آزادسازی اربیل کردستان عراق توسط حاج قاسم سلیمانی است. کارگردان این مستند گفته است: در شبی که داعش به مرزهای اقلیم کردستان حمله کرده بود، مسعود بارزانی مستاصل از بابت عدم حمایت کشورها از جمله عربستان و آمریکا، نهایتاً با سردار سلیمانی تماس میگیرد و سردار به او میگوید تا صبح صبر کند که خود را برساند. او با ۷۰ نفر از نیروهای متخصص و با تجهیزات به اربیل رفت.
«چمر سرباز» به کارگردانی قدرت باقری یک مستند دیگر است که به اجرای یک آیین سنتی ایلامیان به نام «چَمَر» در سوگ افراد بزرگ، مصلحان، قهرمانان و... اشاره دارد. این چمر حکایت قهرمانیهای سردار شهید حاج قاسم سلیمانی است که در میان استقبال ارادتمندان در شهرستان ملکشاهی که خاستگاه مراسم چمر است برگزار شده بود.
مستند «نجات آمرلی» ساخته رضا شفیعی هم درباره نقش فرماندهان مقاومت بخصوص سردار شهید سلیمانی و شهید ابومهدی در آزادسازی شهر آمرلی از اختیار نیروهای داعش است که مقدمهای برای پیروزهای بعدی نیروهای ارتش عراق، حشدالعشبی و نیروهای مستشاری ایران محسوب میشد.
«۷۲ ساعت» بهکارگردانی مصطفی شوقی روایتی از ۷۲ ساعت منتهی به شهادت حاج قاسم سلیمانی بود که ساخت آن طبق اعلام سازمان اوج دو سال به طول انجامید. درباره این مستند گفته شده که برای اولین بار روایتی از سه روز پایانی زندگی حاج قاسم در گفتوگویی با نزدیکترین افراد ایرانی و عراقی به شهید سلیمانی روایت شده است.