به گزارش ایران اکونومیست، دکتر رسول یاراحمدی در مورد ساماندهی مراکز تحقیقاتی زیر مجموعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، گفت: منظور از ساماندهی این است که یک کاری بدون حساب و کتاب انجام شده و ما الان می‌خواهیم این محاسبات علمی، منطقی و نیازسنجی را انجام دهیم. ما در حال حاضر حدود ۹۰۰ مرکز تحقیقات؛ شامل ۸۱۰ مرکز تحقیقات دولتی، حدود ۴۰ مرکز تحقیقات غیردولتی و تعدادی مراکز تحقیقات بالینی داریم. مراکز تحقیقات بالینی، مراکزی هستند که نیاز به مجوزهای خاص و پیچیدگی خاصی ندارند.
وی در مورد اقدامات انجام‌شده در خصوص ساماندهی به این مراکز، گفت: اولین اقدام برای مراکز تحقیقاتی که پیش از این مجوز گرفته‌اند؛ اعم از موافقت اصولی یا موافقت قطعی این بود که اساسنامه را ارزیابی و ادامه فعالیت آن‌ها را بازنگری کردیم. یعنی گفته‌ایم که مراکز تحقیقاتی که Z score یا امتیاز عملکردشان در سه سال گذشته روند منفی داشته، باید حذف شوند.
سرپرست مرکز توسعه، هماهنگی و ارزیابی تحقیقات در مورد سرنوشت مراکز تحقیقاتی که فعالیت قابل قبولی نداشتند، توضیح داد: همچنین مراکز تحقیقاتی که در دو سال گذشته فعالیت خوبی از خودشان نشان نداده‌اند، به لحاظ حمایت مالی و حمایت‌های دستگاهی به آن‌ها اخطار می‌دهیم و دانشگاه‌ها و پژوهشکده‌هایی که در مجموعه‌شان این قابلیت و این موافقت برای مثبت بودن عملکردشان تلقی نشود، به هیچ عنوان به آن‌ها مجوز توسعه مراکز تحقیقاتی جدید نمی‌دهیم. بنابراین اگر یک دانشگاهی دو سه مرکز تحقیقاتی با امتیاز عملکرد منفی داشته باشد، نه‌تنها اجازه راه‌اندازی مرکز تحقیقاتی جدید نخواهد داشت، بلکه از آن‌ها خواهیم خواست که برای بهبود عملکرد آن دو سه مرکز تحقیقاتی، برنامه‌ای بدون حمایت ما ارائه کنند؛ چون قبلاً حمایت شده‌اند و وضعیتشان بهتر نشده است.
استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران در پاسخ به این سوال که آیا تا به حال فعالیت مرکز تحقیقاتی از سوی معاونت تحقیقات و فناوری متوقف شده است؟ گفت: ما در حدود سه ماه گذشته مجوز سه مرکز تحقیقات را لغو کردیم. دو تا از این مراکز تحقیقات در شهرستان و یکی از آن‌ها در تهران هستند؛ از این به بعد نیز منتظر باشید که این روند بیشتر خواهد شد.
وی افزود: به زودی ارزیابی ۱۴۰۰ اعلام می‌شود و قطع به یقین در ارزیابی جدید، مراکز تحقیقاتی با نمره منفی بیشتر خواهند بود.
شبکه‌های تحقیقاتی که وظایف خود را انجام ندهند، منحل می‌شوند
سرپرست مرکز توسعه، هماهنگی و ارزیابی تحقیقات در مورد توسعه شبکه‌های تحقیقاتی، گفت: اقدام دیگری که برای ساماندهی مراکز تحقیقاتی در حال انجام هستیم، توسعه شبکه‌های تحقیقاتی است. ما اساسنامه توسعه شبکه‌های تحقیقاتی را در حدود ۶۰-۷۰ درصد بازنگری کردیم و بر این اساس شبکه‌های تحقیقاتی ماموریت‌گرا شدند.
وی با اشاره به وظایف شبکه‌های تحقیقاتی، اظهار کرد: شبکه‌های تحقیقاتی حدود ۱۶ وظیفه دارند، شبکه‌ای که وظیفه خود را به درستی انجام ندهد، منحل می‌شود و مراکز تحقیقاتی که کار متفرقه انجام می‌دهند، وارد شبکه تحقیقاتی می‌شوند و یک ابزار سیاست‌گذاری و یک ابزار تصمیم‌گیری برای سیاست‌گذاری کشور می‌شوند.
یاراحمدی در پاسخ به ایران اکونومیست درباره احتمال ادغام مراکز تحقیقاتی موازی‌کار، توضیح داد: بله این احتمال وجود دارد و در حال حاضر دانشگاه‌ها خودشان مراکز تحقیقاتی موازی خودشان را به ما معرفی می‌کنند. به این دلیل که به آن‌ها اعلام کردیم که تمام مراکز تحقیقاتی‌شان باید ریسرچ لاین و یک خط تحقیقاتی مشخص داشته باشند. هرگاه در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، خط تحقیقاتی مشابه بیاید، ما بلافاصله عنوان می‌کنیم که تنها به یکی از آن‌ها امتیاز و اعتبار می‌دهیم.
درخواست انحلال سه مرکز تحقیقاتی
وی ادامه داد: اخیراً از یک پژوهشگاه جهاد دانشگاهی و دو دانشگاه کشور درخواست داشتیم که می‌خواهند مراکز تحقیقاتی خودشان را ادغام کنند. دلیل آن این است که این مراکز تحقیقاتی، حتی هیئت‌علمی و ماموریت مشابه دارند و حمایت از آن‌ها نیز محدود است. انتظار وزارت بهداشت از آن‌ها این است که کار جدید انجام دهند.
وی افزود: ما از آن‌ها خواستیم عنوان جدید مراکز تحقیقاتی خود را اعلام کنند و اعضای هیئت‌علمی خود را مشخص کنند و موافقت دانشگاه خود را نیز بگیرند، پس از آن درخواست به کارگروه تاسیس مراکز تحقیقاتی می‌رود؛ چون وقتی چند مرکز تحقیقات با هم تلفیق می‌شوند، انگار یک مرکز تحقیقات جدید تاسیس می‌شود.
یاراحمدی با تاکید بر حفظ این مراکز تحقیقاتی، اظهار کرد: سابقه علمی و پژوهشی گذشته این مراکز تحقیقاتی باید حفظ شود. یعنی وابستگی سازمانی یا affiliation برای آن‌ها تعریف می‌کنیم که از نظر نام در پایگاه‌های نمایه‌سازی مثل اسکوپوس و وب آو ساینس سابقه علمی آن‌ها حفظ شود.
وی خاطر نشان کرد: دانشگاه شیراز و جهاد دانشگاهی دو نهادی بودند که درخواست ادغام مراکز تحقیقاتی خود را داشتند. باید توجه داشت که این مراکز، جزو مراکز پیشرو هستند که این اقدام را انجام می‌دهند.
