به گزارش ایران اکونومیست، زلزله یکی از مخرب‌ترین مخاطره‌های طبیعی بوده که زیان‌های اجتماعی و اقتصادی زیادی را به انسان رسانده است. انسان همواره با زلزله به عنوان یک تهدید طبیعی روبرو بوده است.
ایران یکی از ۱۰ کشور جهان از نظر وقوع مخاطره‌های طبیعی و حوادث غیر مترقبه است. در بازه زمانی ۱۰۸۰ تا ۲۰۱۰، ایران از ۲۲۹ کشور جهان در رتبه سوم آسیب‌پذیری در برابر مخاطره‌های طبیعی قرار گرفته است. در قرن بیستم، ۱۳۰ زلزله شدید در نقاط مختلف کشور اتفاق افتاده، که با بررسی آمارهای زلزله مشخص شده به‌طور متوسط هر ۵ سال یک‌بار یک زمین‌لرزه با صدمه‌های جانی و مالی شدید در کشور رخ داده است. این زلزله‌های شدید منجر به آثار اقتصادی اجتماعی بلندمدت در کشور شده است. زلزله در ایران در سال‌های ۱۳۳۶ تا ۱۳۷۰ بیش از ۱۵۰ هزار نفر کشته بر جای گذاشته است.
زلزله بم
زلزله بم یکی از بزرگ‌ترین زلزله‌های ایران بود. زلزله بم در ۵ دی سال ۱۳۸۲ ساعت ۵:۵۶:۲۶ دقیقه بامداد با شدت ۶.۳ ریشتر به وقوع پیوست. بخشی از گسل بم که از کنار شهر بم می‌گذرد در این زلزله فعال شد. در این زلزله، ارگ بم نابود شد و بیش از هفتاد هزارنفر کشته و مجروح شدند.
روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی
روز ۵ دی به مناسبت وقوع زلزله بم روز ملی ایمنی در برابر زلزله نام‌گذاری شده است. روز ملی ایمنی در برابر زلزله به منظور ارتقاء آگاهی عمومی و شاخص‌های ایمنی در برابر زمین لرزه در کشور هرساله برگزار می‌شود. پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله به منظور ضرورت آگاهی و ارتقاء فرهنگ عمومی در برابر زلزله این روز را به عنوان «روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی» نام‌گذاری کرد. نام‌گذاری ۵ دی به عنوان روز ملی ایمنی در برابر زلزله فرصتی را برای برگزاری مانورها و برنامه‌های زلزله فراهم کرده است.
مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID) به این مناسبت، مقاله‌های فارسی با موضوع زلزله در حوزه‌های موضوعی مختلف را بررسی کرد.
معرفی مقاله‌های پربازدید علمی با موضوع زلزله
براین اساس، مقاله «ارزیابی و مقایسه اثر زلزله حوزه‌های نزدیک و دور از گسل با طیف طرح استاندارد آیین نامه ۲۸۰۰ ایران» با بیش از ۹ هزار بازدید، پربازدیدترین مقاله فارسی با موضوع زلزله است. این مقاله توسط افسون نیکنام و دیگران در سال ۱۳۸۷ در مجله مهندسی عمران دانشگاه آزاد اسلامی منتشر شده است. این مقاله با هدف ارزیابی عملکرد سازه‌های بتنی مسلح با قاب مقاوم خمشی در برابر زلزله‌های نزدیک و دور از گسل و مقایسه آن برای دو ساختگاه نزدیک و دور از گسل انجام شد.
جدول ۱، مقاله‌های فارسی با موضوع زلزله که بیشترین بازدید را داشته‌اند
براین اساس «مقاله ارزیابی تاب آوری شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: منطقه یک شهر تبریز)» جدیدترین مقاله فارسی با موضوع زلزله است. این مقاله توسط پاکرو و موسوی نگارش شده و در مجله تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی (علوم جغرافیایی) منتشر شده است. این مقاله با هدف ارزیابی تاب‌آوری منطقه ۱ شهر تبریز در برابر زلزله و با استفاده از مدل Fuzzy AHP انجام شده و در آخر به این نتیجه رسیده است که در سناریوی گامای ۰/۹، حدود ۲۶% از محدوده مطالعه شده تاب‌آوری خیلی کم و کم دارند، اما بیش از ۲۲% از منطقه مورد مطالعه تاب‌آوری متوسط و ۵۱ درصد تاب‌آوری زیاد و خیلی زیاد دارند.
معرفی جدیدترین مقاله‌های علمی با موضوع زلزله
براین اساس «مقاله ارزیابی تاب‌آوری شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: منطقه یک شهر تبریز)» جدیدترین مقاله فارسی با موضوع زلزله است. این مقاله توسط پاکرو و موسوی نگارش شده و در مجله تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی (علوم جغرافیایی) منتشر شده است. این مقاله با هدف ارزیابی تاب‌آوری منطقه ۱ شهر تبریز در برابر زلزله و با استفاده از مدل Fuzzy AHP انجام شده و در آخر به این نتیجه رسیده است که در سناریوی گامای ۰/۹، حدود ۲۶% از محدوده مطالعه شده تاب‌آوری خیلی کم و کم دارند، اما بیش از ۲۲% از منطقه مورد مطالعه تاب‌آوری متوسط و ۵۱ درصد تاب‌آوری زیاد و خیلی زیاد دارند.
جدول ۲، جدیدترین مقاله‌های فارسی با موضوع زلزله
معرفی مجله‌های علمی پربازدید با موضوع زلزله
بیش از ۴۹ درصد از مقالات مرتبط با زلزله مربوط به حوزه‌های موضوعی جغرافیا، عمران و پزشکی هستند.
«امداد و نجات»، «علوم و مهندسی زلزله» و «مهندسی سازه و ساخت» به ترتیب مجلاتی هستند که بیشترین تعداد مقالات فارسی مرتبط با زلزله را منتشر کردند.
کلمه‌های کلیدی مقاله‌های فارسی با موضوع زلزله
کلمه‌های کلیدی عصاره هر مقاله است و نویسنده موضوعات مقاله خود را در کلمات کلیدی نشان می‌دهد.
اندازه هر کلمه نشان‌دهنده بسامد آن است. براین اساس «مدیریت بحران»، «آسیب‌پذیری»، «زلزله بم»، «تاب آوری» و «سیستم اطلاعات جغرافیایی» کلمه‌های کلیدی هستند که بیشتر در مقاله‌های فارسی با موضوع زلزله تکرار شده‌اند.
به گزارش روابط عمومی مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، وجود کلمه کلیدی زلزله بم با تکرار زیاد در مقاله‌های فارسی با موضوع زلزله نشان می‌دهد که تحقیقات در مورد این زلزله چه از بعد جغرافیایی و چه از بعد روان‌شناسی زیاد بوده و محققان این زلزله را بیشتر از بقیه زمین لرزه‌ها مورد مطالعه قرار داده‌اند.
شکل ۱، کلمه‌های کلیدی مقاله‌های فارسی با موضوع زلزله
