امیرعلی ابوالفتح در گفت‌وگو با ایران اکونومیست درباره انتشار اظهارات جو بایدن درباره مرگ برجام و اصرار دولت آمریکا برای اینکه بگوید از چهار ماه پیش مذاکرات برجامی دیگر در اولویت‌شان نیست، معتقد است: آمریکا از برجام ۲۰۱۵ خارج نشد که به برجام ۲۰۱۵ برگردد، به ویژه که از عمر برجام هم دو، سه سال بیشتر نمانده است.
وی با بیان اینکه آمریکا می داند که قصد ایران ساخت سلاح هسته‌ای نیست گفت: برای آمریکا در ۲۰۲۲ مساله موشک های ایران، پهپاد و مسایل منطقه اولویت بیشتری نسبت به مسایل هسته ای دارد. اگر قبلا ترس از ایران به خاطر فعالیت های هسته ای بود الان به خاطر فعالیت دفاعی و منطقه ای ایران است، به ویژه که می‌بینند ایران در صنایع دفاعی قدرتمند شده است.
این کارشناس مسایل بین الملل تصریح کرد: آمریکا به دنبال توافقی با ایران ٖآمریکایی ها نمی خواهند رسما اعلام کنند که با ایران خواهان برجام های دو، سه هستند. طرف ایران هم چند خواسته در رابطه با تضمین ها و انتفاع اقتصادی در برجام و اینکه عمر توافق برای سرمایه گذار خارجی چقدر است مطرح کرد اما محقق نشد. مجموع این مسایل موضوعاتی است که باعث شده برجام به سرانجام نرسد.
وی اظهار کرد: آمریکا سیاست کج دار و مریز را دنبال می کند، نه توافق می کند، نه مرگ برجام را اعلام می کند، صحبت بایدن که یک ماه پیش انجام شده و زمان انتشار آن هم مهم نیست همین مساله را تایید می کند. البته به صورت منطقی کسی که عضو برجام نیست نمی تواند اعلام مرگ با پایان توافق کند. کسانی که در برجام هستند می توانند مرگ برجام را اعلام کنند که آن هم تا وقتی قطعنامه ۲۲۳۱ وجود داشته باشد امکان پذیر نیست. وقتی قطعنامه هست و معتبر و قانونی است برجام هم هست و گفتن حرف رییس جمهور اثر واقعی ندارد.
ابوالفتح تصریح کرد: وضعیت الان این است که آمریکا مایل نیست وارد دوران بدون برجام شود. ترس شان این است که اگر تحریم برگردد و قطعنامه ۲۲۳۱ کنار برود، تکلیف انبوهی از مواد شکافت پذیر ایران از سه درصد تا ۶۰ درصد چه می شود؟ بدون برجام ایران الزامی ندارد که غنی سازی خود را در سطح پایین نگه دارد. دست ایران باز است که هر چه می خواهد غنی سازی کند و درصد را بالا و پایین بیاورد. اینکه الان به مکانیسم ماشه متوسل نمی شوند برای این است که در آن صورت هیچ راهکاری برای مواد شکافت پذیر وجود نخواهد داشت.
وی با اشاره به صحبت های بایدن که گفته است بنا به دلایلی نمی توان اعلام مرگ برجام کرد گفت: از جمله دلایل شان این است که برای دوران بدون برجا Plan B نیست، حتی اقدام نظامی هم نمی تواند ایران را محدود کند چون ایران به دانش آن دست پیدا کرده است. برای همین حتی اگر مذاکرات سال ها به درازا کشیده شود اصل مذاکره بهتر از اعلام پایان آن است.
این کارشناس مسایل آمریکا با اشاره به اینکه از ماه‌ها پیش می گفتم به احیای برجام خوشبین نیستم و توافق را در دسترس نمی بینم گفت: الان بدبین‌تر هم شدم. معتقدم باید توازن وحشت دوباره ای شکل گیرد. زمانی توافق میان ایران و آمریکا شکل گرفت که آمریکا دید ایران دارد به سلاح هسته ای نزدیک می‌شود و از آن طرف ایران هم فروپاشی اقتصادش را نزدیک می دید و به این شکل به توافق رسیدند. ترامپ که از برجام خارج شد، توازن وحشت را به هم زد. آمریکا خیالش راحت بود که ایران سلاح به دست نمی‌یابد و وحشت فروپاشی اقتصادی ایران هم یا از بین رفت یا تصور آن برای ایران از بین رفت. اکنون هم با جنگ اوکراین و نزدیکی ایران به روسیه و چین به نظر می رسد آثار تحریم ها و فشار حداکثری کاهش یافته یا تصور ایران ار فروپاشی اقتصادی کم شده است. از این رو تمایل دو طرف به مذاکره و حساسیت مذاکره و رسیدن به توافق کم شده است.
