مالیات برعایدی سرمایه یکی از پایه‌های مالیاتی است که بیش از ۱۰۰ سال است در بسیاری از کشورها پایه‌‌‌‌گذاری شده و بیشتر از آنکه ابزاری برای منابع بودجه دولت باشد، ابزاری برای کنترل سوداگری در بازارهای دارایی، هدایت نقدینگی و جلوگیری از بروز تورم دراین بازارها است.
این پایه مالیاتی که در جهان پیشینه‌ای قدیمی و بیش از یک قرن دارد و با نام اختصاری CGT شناخته می‌شود، بر سود خرید و فروش کالاهای سرمایه‌ای ازجمله سرمایه‌هایی مانند مسکن، زمین، طلا و ... اعمال می‌شود و هدف از آن تنظیم‌گری در بازارهای دارایی است.
در همین رابطه، محمد صفایی دلوئی؛ عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتگو با خبرنگار ایبِنا اظهار می‌دارد: مردم ۱۹۰ کشور در دنیا مالیات برعایدی سرمایه پرداخت می‌کنند، اما متاسفانه موضوعی به نام مالیات بر عایدی سرمایه در ایران وجود ندارد، به همین جهت سرمایه‌ها به سمت سوداگری و دلالی می‌رود.
در ایران اما با توجه به فقدان این قانون در سال‌های اخیر، سرمایه‌ها به جای ورود به فعالیت‌های تولیدی در بازارهای غیر مولد تورم‌زا سرازیر می‌شود، در صورتیکه وجود چنین قانونی در روزهایی که بازارهای دارایی در التهاب جو‌سازی‌ها و جولان دلالان است می‌تواند آبی بر آتش این التهابات باشد.
غلامرضا مصباحی مقدم؛ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در همین رابطه تاکید می کند: "بهترین ابزاری که می تواند مانع چنین واسطه‌گری‌هایی باشد مالیات بر عایدی سرمایه است. ما هر راهی را دنبال کنیم جواب نمی دهد اما مالیات بر عایدی سرمایه کاملا جواب می‌دهد "
حال با توجه به اهمیت این پایه مالیاتی، چند سالی است که مالیات برعایدی سرمایه در حال بررسی در مراجع قانونی و طی کردن مسیر تصویب است.
محمد رضا پور ابراهیمی؛ رئیس کمیسیون اقتصادی، مالیات بر عایدی سرمایه را یک اقدام بزرگ می‌داند که از سفته بازی‌ها جلوگیری می‌کند و با اجرای آن دیگر شاهد ایجاد بازارهای موازی غیر مولد با بازارهای مولد اقتصاد در کشور نخواهیم بود.
فردین آقا بزرگی؛ کارشناس بازار سرمایه هم درباره این طرح در گفتگو با خبرنگار ایبِنا، اظهار می کند: طرح مالیات برعایدی سرمایه از طرح‌های موفقی است که هنوز به تصویب نرسیده، ولی در صورت تصویب از سفته بازی و سوداگری جلوگیری می‌کند.
سیاوش وکیلی؛ کارشناس بازار سرمایه معتقد است: " طبیعتا انتظار هست که با پیشرفت طرح اگر درست اجرا شود بازارهای موازی و دلالی که در حوزه‌های املاک و طلا و سایر حوزه ها شاهد هستیم کاهش پیدا کرده و مالیات ستانی به سمت درستی حرکت کند. "
مهدی موحدی رئیس مرکز آموزش و پژوهش و برنامه ریزی سازمان امور مالیاتی در گفتگو با ایبِنا، با بیان اینکه مالیات بر عایدی سرمایه شامل املاک، طلا و فلزات گران بها، وسائط نقلیه و انواع ارز‌ها می‌شود، گفت: امکان دارد، مالیات برعایدی سرمایه شامل رمزارز‌ها نیز شود، اما طرح این مالیات به گونه‌ای است که جمعیت اندکی از کشور مشمول این قانون خواهند شود و بخش قابل توجه جامعه از پرداخت این مالیات معاف هستند.
وی این نکته را هم اضافه می کند که به عنوان مثال، یک فرد به اندازه تعداد همسر و فرزند خود می‌تواند ۴ مسکن معاف از مالیات داشته باشد، اما اگر تعداد مسکن‌ها برای فرد گفته شده بیش از ۴ عدد شود شامل مالیات برعایدی سرمایه می‌شود. این موضوع برای وسیله نقلیه هم به همین صورت است و در مورد طلا نیز تا ۲۰۰ گرم معاف از مالیات است.
در مجموع، با توجه به اینکه مهمترین دستاورد مالیات بر عایدی سرمایه کنترل فعالیت‌های سوداگرانه در اقتصاد کشور است، قرار گرفتن این طرح دراولویت دستور کار صحن علنی و تصویب آن می‌تواند گامی مهم و موثر برای ساماندهی بازار دارایی‌ها و خارج کردن دلالان و سفته بازان از این بازارهای حیاتی برای مردم و اقتصاد ایران باشد.
ایبِنا
