به گزارش ایران اکونومیست، دکتر محمدرضا آقاصادقی، درباره بخش هپاتیت، ایدز و ویروس‌های منتقله از خون انستیتو پاستور، گفت: فعالیت تحقیقاتی بخش هپاتیت و ایدز به‌طور عمده روی ویروس‌های عامل هپاتیت و ایدز و ویروس‌هایی نظیر سیتومگالوویروس (CMV)، ویروس اپشتین بار (EBV) و ویروس لنفوتروپیک سلول T انسانی نوع یک (HTLV-۱) متمرکز شده است. آزمایشگاه این بخش از سال ۱۳۹۱ به عنوان آزمایشگاه همکار مرجع این دو بیماری فعالیت می‌کند.
وی افزود: تقریبا از اواخر دهه ۶۰ شمسی، انستیتو پاستور ایران مطالعات اپیدمیولوژی و مولکولی بر روی HIV و هپاتیت را آغاز کرد و با جذب اعضای هیات علمی متخصص، این اقدامات شکل اجرایی‌تری به خود گرفت. در حال حاضر هشت عضو هیات علمی و تعدادی کارشناس روی موضوعات مختلف مرتبط در این بخش فعالیت می‌کنند. همکاران این بخش در ۴ آزمایشگاه تشخیص اپیدمیولوژی، واکسن، روابط متقابل میزبان و ویروس و بررسی اثرات سنتتیک و گیاهی برای ویروس مشغول تحقیق هستند. ما در فعالیت‌های تشخیصی، تحقیقاتی، واکسن و بررسی‌های مقاومت دارویی بر هپاتیت‌های با منشاء ویروسی تمرکز داریم.
او تاکید کرد: در حال حاضر متناسب با ماموریت‌هایی که به بخش داده شده است، در حوزه‌هایی نظیر ارزیابی کیت‌های مربوط به ویروس‌های HIV و هپاتیت هم فعالیت می‌کنیم. در عین حال مطالعاتی را روی بعضی از گروه‌های خاص مثل زندانیان، زنان آسیب پذیر، مردان همجنس‌گرا و... و. انجام می‌دهیم. از طرف دیگر مطالعاتی را را روی داروها و درمان‌های HIV و هپاتیت انجام می‌دهیم.
این متخصص بیوتکنولوژی پزشکی، ادامه داد: یکی دیگر از فعالیت‌های ما مطالعات سرطان‌هایی است که منشا آن ویروس هپاتیت است که به دنبال بررسی این موضوع هستیم که کدام ژن‌ها در سرطان فعال می‌شوند و چگونه می‌شود آن ژن‌ها را سرکوب کرد. طرح‌های تحقیقاتی و پایان‌نامه‌های دانشجویی هم در راستای این اهداف در حال انجام است. همکاران ویروس‌شناس این بخش در عین حال فناور دو مورد از واکسن‌های کووید۱۹ و از جمله واکسن برکت بوده‌اند.
وی با اشاره به ارتباطات خوب انستیتو پاستور ایران با مراکز هپاتیت و ایدز در کشور، تصریح کرد: ما عضو شبکه کشوری هپاتیت هستیم. همچنین ما با متخصصان بالینی هم رابطه تنگاتنگی داریم و طرح‌های مختلفی با ایشان در موارد مختلف درمان، تشخیص مقاومت‌های دارویی، تشخیص خود ویروس و جهش‌هایی که در ویروس ممکن است اتفاق بیفتد داریم. اخیرا هم مرکز تحقیقات واکسن‌های ویروسی در مجتمع تولیدی تحقیقاتی انستیتو پاستور ایران در کرج راه اندازی شده است که همکاران ما در قالب آن مرکز هم یک سری فعالیت‌های تحقیقاتی انجام می‌دهند.
او با بیان اینکه بررسی مقاومت‌های دارویی از دیگر فعالیت‌های این بخش است، تاکید کرد: با توجه به اینکه هپاتیت B واکسن دارد اما اینطور نیست که این معضل با وجود واکسن حل شده باشد، یکی از زمینه‌های تحقیقاتی ما افرادی هستند که به واکسن پاسخ مناسبی نمی‌دهند. از طرفی مطالعه افرادی که تحت درمان هپاتیت B و C هستند و به درمان پاسخ مناسبی نمی‌دهند و مقاومت دارویی دارند مهم است که یکی دیگر از حوزه های تحقیقاتی همکاران ما همین موضوع است. این امر مستلزم آن است که جمعیتی را که تحت درمان هستند مورد بررسی قرار دهیم و بررسی شود آیا مقاومت دارویی در آن ها ایجاد شده است یا خیر؟
صادقی همچنین درخصوص آزمایشگاه همکار مرجع کشوری هپاتیت و ایدز، بیان کرد: بیماری‌های هپاتیت و ایدز معضل‌های جدی بهداشتی و پزشکی هستند و اهمیت زیادی برای کشور و جامعه جهانی دارند. از سال ۱۳۹۱ که آزمایشگاه همکار مرجع هپاتیت و ایدز راه‌اندازی شده است، سالیانه حداقل ۲۰۰۰ آزمایش در این آزمایشگاه انجام شده است. آزمایشگاه مرجع ما با سامانه کشوری ارتباط دارد و فعالیت‌های تشخیصی ما هر ساله مورد آزمون و ممیزی واقع می‌شود. ما در این بخش همزمان با انجام کارهای تحقیقاتی، به مردم هم خدمات تشخیصی ارائه می‌دهیم. در بعضی از سال‌ها تا ۲۰ هزار نمونه آزمایش برای کارهای تشخیصی و تحقیقاتی هم در این بخش انجام شده است. هزینه آزمایشات طبق تعرفه دولتی اخذ می‌شود و مدیریت خدمات تخصصی انستیتو پاستور ایران بر کارهای تشخیصی ما نظارت دارد. جواب آزمایشات معمولا ۲ تا ۳ روزه اعلام می‌شود.
بنابر اعلام روابط عمومی و امور بین‌الملل انستیتو پاستور، وی در خاتمه با تاکید بر اینکه بودجه محدود تحقیقات یک معضل است، اظهار کرد: منابع تحقیقاتی یکی از معضلات اصلی پژوهش است. تجهیزات بخش نیازمند بروزرسانی است و در عین حال هزینه مواد مصرفی و کیت‌های تشخیصی و تحقیقاتی بسیار بالا رفته است و باید فکری به حال بودجه تحقیقات شود. ما سعی کرده‌ایم رابطه خود را با صنعت حفظ کنیم و بودجه در قالب طرح از بیرون جذب کنیم ولی هنوز باید تلاش بیشتری برای اتصال به صنعت و نظام سلامت صورت گیرد که نیاز به حمایت مدیران در این رابطه دارد. از طرف دیگر دولت هم باید ترغیب شود تا بودجه بیشتری به پژوهش تخصیص دهد.
