به گزارش ایران اکونومیست از یاسوج، کشور ایران از جمله کشورهای زلزله خیز جهان بوده و روی یکی از دو کمربند بزرگ لرزهخیزی کره خاکی موسوم به آلپ و هیمالیا قرار گرفته و گاهی اوقات زمین لرزههای بزرگی در آن به وقوع می پیوندد.
شهر سی سخت مرکز شهرستان دنا از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد و در فاصله 35 کیلومتری شمال غرب شهر یاسوج واقع شده است، شهرستان دنا با مرکزیت شهر سیسخت در مدار گسل زاگرس یکی از مهم ترین گسل ها و مناطق زلزله خیز کشور واقع شده است.
سابقه لرزه زایی این منطقه نشان میدهد تعداد یک هزار و 152 زلزله با بزرگی دو و نیم ریشتر و بالاتر در گستره اطراف آن از سال 1384 تا زمان وقوع زلزله 29 بهمن ماه سال 1399 شهر سیسخت استان کهگیلویه و بویراحمد ثبت شده که از این تعداد شش زمین لرزه با بزرگی 5 ریشتر و بالاتر و 36 زلزله با بزرگی 4 تا 5 ریشتر و مابقی زمین لرزهها کوچکتر از چهار ریشتر ثبت شده است.
29 بهمن سال 1399 زلزلهای به بزرگی 5.6 دهم ریشتر شهر سی سخت از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد را لرزاند این رخداد لرزهای در عمق 10 کیلومتری و به فاصله 11 کیلومتری سیسخت رخ داد که از این بابت مرکز شهرستان دنا و تعداد 141 روستا با بیش از 16 هزار نفر جمعیت تحت تاثیر زلزله قرار گرفتند.
شهرستان دنا نیمه روستایی و زلزله خیز است، این دو ویژگی در کنار مقاوم نبودن خانههای روستایی موجب بروز فاجعههایی نظیر خسارت مالی و مادی ناشی از آن شده و اغلب روستاییان در واحدهای مسکونی قدیمی ساکن بوده که از استقامت لازم برخوردار نبودند و علیرغم اقدامات صورت گرفته به منظور مقاوم سازی مسکن شهری و روستایی هنوز مناطق روستایی به جهت شرایط اقتصادی، فرهنگی، محیطی و نبود سیاست مناسب و عدم کنترل ساخت و ساز از سوی ارگانهای دولتی، ضوابط و معیارهای فنی در ساختمان سازی رعایت نشده است.
اکثر ساختمانهای مناطق روستایی در برابر زلزله بسیار آسیب دیدهاند، سیاستگذاری ملی در زمینه مدیریت بلایای طبیعی(مدیریت بحران) از اهمیت و جایگاه خاصی برای مقابله با تهدیدهای ناشی از بحرانهای گوناگون از جمله زلزله برخوردار است چرا که کشور و سیاستگذاران ذیصلاح در زمان وقوع حوادث طبیعی قادر به انجام اقدامات و عملیات لازم و ضروری خواهند بود.
در زلزله سیسخت 604 میلیارد و 756 میلیون و 500 هزار تومان از اموال منقول و غیرمنقول بخشهای دولتی، نهادهای عمومی غیر دولتی و غیردولتی خسارت دید که از این میزان 103 میلیارد و 679 میلیون و 700 هزار تومان اموال منقول و مابقی غیر منقول بوده است.
بیشترین خسارت وارده مربوط به بخش غیر دولتی بوده به نحوی که 78 درصد خسارت اموال غیر منقول و همچنین 99.8 درصد خسارت اموال منقول، مربوط به بخش غیر دولتی بوده است.
زلزله سی سخت سبب تخریب و خسارت زیادی به راههای مواصلاتی شهرستان از جمله جادههای اصلی، فرعی و روستایی، ابنیه فنی، آسفالت معابر و خیابانهای شهر سیسخت، شبکه آبرسانی، تاسیسات آب، برق و گاز این شهرستان شد و طبق برآوردهای انجام شده میزان خسارت وارده به این پروژهها 83 میلیارد و 188 میلیون و 800 هزار تومان برآورد شد و جز یک پروژه، مابقی فاقد پوشش بیمهای بودند.
زلزله سیسخت به چهار هزار و 95 واحد مسکونی شهری و روستایی آسیب زد که از این تعداد یک هزار و 601 واحد غیر قابل بازسازی و دو هزار و 494 واحد قابل تعمیر و بازسازی بود.
در ماههای اول بعد از وقوع زلزله، کارشناسان اداره کل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کهگیلویه و بویراحمد به عنوان متولی حمایت و پشتیبانی ساخت و ساز منازل آسیب دیده میزان ریالی تخریب را 492 میلیارد و 890 میلیون تومان و منابع اعتباری مورد نیاز برای تکمیل و بهره برداری را 500 میلیارد تومان ریال برآورد کردند.
از مبلغ 492 میلیارد و 890 میلیون تومان خسارت براوردی اموال منقول و غیر منقول به ترتیب 389 میلیارد و 390 میلیون تومان و 103 میلیارد و 500 میلیون تومان مربوط به اموال غیر منقول و منقول بخش غیر دولتی و خصوصی بود که بر همین اساس اداره کل بنیاد مسکن 335 میلیارد و 390 میلیون تومان اعتبار در قالب پرداخت تسهیلات به موضوع اختصاص داد.
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از محل منابع اعتباری تخصیص یافته 232 میلیارد و 450 میلیون تومان به تعداد 5 هزار و 357 نفر در قالب تسهیلات مراجعه، مبلغ 62 میلیارد و 690 میلیون تومان به تعداد 4 هزار و 278 در قالب کمک به اشخاص خسارت دیده از زلزله پس از تشکیل پرونده و تایید کارشناسان پرداخت کرده است.
مدیر بنیاد مسکن انقلاب اسلامی شهرستان دنا گفت: یک هزار منزل شهری در زلزله 5.6 دهم ریشتر 29 بهمن سال 1399 شهر سیسخت تخریبی بودند که از این تعداد تنها 571 واحد به بهره برداری رسیده و 429 واحد نیمه تمام است و 10 متقاضی در کانکس زندگی میکنند.
یزدان جهانبین با تاکید بر اینکه دغدغه تکمیل واحدهای زلزله زده را داریم، افزود: همچنین در این زلزله 578 واحد روستایی تخیربی بودند که 360 بهره برداری شده و 218 واحد دیگر نیز نیمه تمام بوده است.
وی ادامه داد: دلیل اصلی ناتمام بودن منازل آسیب دیده از زلزله دنا، بالا گرفتن زیربنا توسط متقاضیان بوده در حالی که تسهیلات برای هر واحد تا 85 متر مربع پیش بینی شده بود ولی برخی متقاضیان زیربنای بیش از 150 متر مربع احداث کردهاند.