به گزارش ایران اکونومیست، سرطان، دومین عامل مرگومیرهای غیر تصادفی در دنیا محسوب میشود که سالانه میلیونها نفر در سراسر جهان را درگیر خود میکند. در این میان، سرطان ریه شایعترین سرطان در ایران است. دلیل اصلی سرطان ریه، جهش در پروتئینهای انکوژن و نیز سرکوبگر تومور است که در نهایت منجر به رشد بیرویه سلولی میشوند. درمانهای رایج برای این سرطان همچون سایر انواع سرطانها، جراحی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی هستند که با وجود پیشرفتهای بسیار زیاد، کارایی کافی ندارند.
آنطور که متخصصان میگویند، مقاومت سلولهای سرطانی نسبت به داروهای شیمیدرمانی و عوارض جانبی این داروها از اصلیترین چالشهای پیشرو در درمان سرطان هستند. این در حالی است که ترکیبات شیمیایی موجود در طبیعت که در قالبهای مختلف مثل ادویهها و عصارهها جهت التیام زخمها و تسکین درد در طب سنتی مورد استفاده قرار میگیرند، منابع غنی از ترکیبات شیمیایی پیچیده با اثرات درمانی مطلوب هستند که میتوانند برای درمان سرطانها نیز مفید باشند. در نیمقرن اخیر بررسیهای گسترده نشان دادهاند تعداد زیادی از میوهها، سبزیجات و ادویهها قادرند در چند مسیر سیگنالینگ یا پیامرسانی مرتبط با سرطان دخالت کنند.
با توجه به این موضوعات، تیمی پنجنفره از محققان دانشگاه بیرجند پژوهشی را به انجام رساندهاند که در آن، اثرات و مکانیسمهای مولکولی فعالیت ضد سرطانی گیاه دارویی «چای ترش» بر سرطان ریه مورد ارزیابی قرار گرفته است.
آنها در این تحقیق، پس از عصارهگیری از چای ترش، میزان سمیت آن را روی سلولهای انسانی سرطان ریه آزمایش کردند. این محققان همچنین میزان بیان ژنهای موسوم به Bax و Bcl2 را که عامل آپوپتوز یا مرگ سلولی برنامهریزیشده در سلولهای سرطانی هستند، پس از اعمال عصاره چای ترش بررسی کردند.
نتایج حاصل از این بررسیها نشان میدهند که عصاره گیاه دارویی چای ترش میتواند پس از مطالعات جانوری و کارآزمایی بالینی بهعنوان درمان بالقوه مکمل برای سرطان ریه پیشنهاد داده شود.
در این رابطه، هما ملایی، پژوهشگر گروه زیستشناسی دانشکده علوم دانشگاه بیرجند و همکارانش اظهار کردهاند: «نتایج حاصل از تحقیق ما نشان داد که عصاره چای ترش در روندی وابسته به غلظت و زمان، میتواند باعث کاهش بقای سلولهای سرطانی ریه شود».
آنها افزودهاند: «همچنین با توجه به نتایج مولکولی، تیمار سلولهای سرطانی با عصاره چای ترش میتواند منجر به افزایش نسبت بیان ژنهای Bax/Bcl2 شود که این مکانیسم برای راهاندازی فرایند آپوپتوز که مرگ سلولهای سرطانی را به همراه دارد، بسیار با اهمیت است».
یافتههای فوق که در «مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند» منتشر شدهاند، نشان از آن دارند که استفاده از چنین ترکیبات مکملی در کنار داروهای رایج شیمیدرمانی میتواند با کاهش نیاز به دوز بالای داروهای شیمیدرمانی، اثرات جانبی ناخواسته این داروها را به حداقل برساند.
گیاه دارویی چای ترش، یک گونه گیاهی یکساله با نام علمی «هیبیسکوس سابداریفا» و از خانواده پنیرک است که در ایران بیشتر بهعنوان چای ترش شناخته شده است. این گیاه سرشار از آنتوسیانینها، فلاونوئیدها، اسید آسکوربیک و بسیاری مواد ارزشمند دیگر بوده و از فعالیت آنتیاکسیدانی بالایی برخوردار است.