به دنبال اظهارات رییسجمهور درباره اهمیت و حساسیت تعیین حریم آثار تاریخی با تاکید بر اینکه اختلالی در کسبوکار و معاش مردم ایجاد نکند، امیر کرمزاده ـ مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان سمنان ـ درباره وضعیت تعیین حریم و عرصه آثار تاریخی این استان به ایران اکونومیست گفت: از حدود ٨٩٠ اثر که جزو میراث ملموس و ناملموس استان سمنان هستند، بیش از ۶٠٠ اثر حریم و عرصه مصوب دارند. در حال حاضر اثری در سمنان نداریم که نیازمند تعیین فوری حریم باشد. تعیین اضطراری و فوری زمانی ضروری است که حریم یک اثر تاریخی دچار مشکلات شود و خطری برای آن اثر داشته باشد.
او مالکان خصوصی را از جمله چالشهای حریم آثار تاریخی برشمرد و افزود: در حریم بسیاری از آثار تاریخی، املاک و اراضی شخصی وجود دارد که لازم است تملک شود، در بعضی مواقع آن حریم آزاد میشود، اما مسأله مهم در تعیین حریم این است که اگر در گذشته ساختوسازی در مجاورت یک اثر تاریخی که حریم مصوب ندارد، انجام شده باشد، نمیتوان آن سازه را از بین برد، اما پس از تعیین و تصویب حریم، دیگر برای ساخت و ساز مجوز داده نمیشود. پس نباید از میراث فرهنگی گله داشته باشند که چرا پس از تصویب حریم، برای ساخت و ساز بیشتر مجوز صادر نمیکند.
کرمزاده در ادامه تاکید کرد: تعیین حریم یک امر فنی و تخصصی است و باید در کمیته فنی بررسی شود و نظر شخصی مطرح نیست که اشتباهی در آن صورت گیرد. اگر هم حریمی به اصلاح و بازنگری نیاز داشته باشد باید دوباره در این کمیته بررسی شود.
او اضافه کرد: گاهی اوقات به دلیل انجام نشدن کاوش و مطالعه، برخی حریمها را بزرگ در نظر گرفتهاند، شاید در استان سمنان هم چنین مواردی وجود داشته باشد، اما نمیتوان موردی از آنها نام برد. از سویی، این موضوع که به حریم آثار تاریخی ما تعرض شده، یک واقعیت است.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی سمنان در بخش دیگری از اظهاراتش، گفت: مشکل دیگر ما، بناهای تاریخی هستند که مالک و یا مالکان خصوصی دارند، آنها همواره تلاش میکنند یا بنای تاریخی را تخریب کرده و از نو بسازند و یا تغییرکاربری دهند، اما این تغییرات باید زیر نظر ما انجام شود و موافقت نکردن ما در بسیاری از موارد مردم را از میراث فرهنگی شاکی میکند. همچنین برخی دیگر از بناهای تاریخی ما در اختیار دستگاههای اجرایی است. قانونگذار در این باره گفته است که مرمت آن بنای تاریخی بر عهده آن دستگاه است، اما بسیاری از بناها مانند کاروانسراهای سمنان که در اختیار اوقاف است، به حال خود رها شدهاند. میراث فرهنگی هر سال این بناها را با توجه به بودجهای که دارد، مرمت میکند، اما کافی نیست.
کرمزاده درباره تفویض اختیار تعیین حریم به اداره کل استانها نیز اظهار کرد: صد درصد موافق تفویض اختیار مضاعف به استانها هستم. به هر حال پاسخگوی نیازهای مردم، ادارات کل استانها هستند که با توجه به طولانی بودن روند تعیین حریم مانند گذشته، نارضایتی مردم بیشتر میشود. شاید خطایی رخ دهد، اما اگر قرار باشد مدیرکل میراث فرهنگی جسارت این را نداشته باشد که از حوزه خودش دفاع کند، آن مدیرکل نباشد بهتر است.