مریم نقیبی، تهیهکننده مستند «آقا نعمت» به کارگردانی علی تک روستا که برای حضور در دو بخش ملی و بینالمللی در شانزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» متقاضی شده، به ایران اکونومیست گفت: از آنجایی که مستند در چند سال اخیر توانسته شرایط بهتری را برای دیده شدن پیدا کند اما به این دلیل که در داخل کشور بازاری برای آن تعریف نشده و سرمایهگذاریهای درستی در این حوزه درنظر گرفته نشده است، برخی ضعفها در کیفیت یک اثر مستند به دلیل نبود و یا کمبود این عوامل است. بنابراین در بخش بینالملل نیز بیشترین موفقیت مستندها در جشنوارهها بوده و عموما برای بخش فروش این آثار در داخل ایران فکری نشده است.
او ادامه داد: یک اثر مستند بر اساس اسمی که دارد روایتگر اتفاقی است که واقعا رخ داده و سندیت دارد. آثار مستند در ژانرها و گونههای مختلفی دستهبندی میشوند که به نسبت هر کدام از آنها هزینه ساخت آنها نیز متفاوت است اما متاسفانه ما بسته مشخصی برای نمایش آنها در داخل نداریم. همچنین مستندهای ایرانی نقش بسزایی در جشنوارههای بینالمللی داشتهاند ولی همه چیز در همان فستیوال برای آن آثار به پایان میرسد مگر اینکه شبکه تصمیم بگیرد یک یا دو اثر را در زمانی نمایش دهد.
این تهیهکننده مستند درباره اثرگذاری حضور بینالمللی فیلمهای مستند بیان کرد: ما زمانی میتوانیم ادعا کنیم که آثار ما در بخش بینالملل به خوبی دیده شده است که این حضور مستمر و ادامهدار باشد و همچنین در داخل کشور تمهیداتی را برای دیده شدن آثار درنظر بگیرند. ما یک پلتفرم مشخص، یک شبکه اختصاصی و... برای فروش مستند نداشتیم تا بتوانیم ارزیابی کنیم کدام یک از این آثار برای عموم مخاطبان جذابیت بیشتری دارد تا روی فروش و عرضه بینالمللی آن سرمایهگذاری بیشتری شود. متاسفانه چنین آزمون و خطاهایی نیز در حوزه مستند رخ نداده است.
این پخشکننده حوزه بینالملل درباره پرطرفدار بودن آثار ایرانی در عرصه بینالملل عنوان کرد: اگر بخواهم از دلایلی که باعث میشود مستندهای ایرانی در فضای بینالملل مورد توجه قرار گیرند نام ببرم، باید بگویم یکی از مهمترین علتها سوژههای مستندهای ایرانی است. از دیگر ویژگیهای مستندها میتوان به این اشاره کرد که فیلمهای مستند وابسته به اقلیم فیلمساز است که به دیده شدن آثار در عرصههای بینالمللی نیز کمک میکند. همچنین در این میان فیلمهایی با موضوعات اجتماعی که در تمام عرصههای بینالمللی به آنها توجهی میشود نیز میتواند فرصتی برای دیده شدن آثار ایرانی شود.
نقیبی در پایان درباره جشنواره «سینماحقیقت» نیز گفت: خوشبختانه این جشنواره تا به امروز هدفی که از همان ابتدا آن را دنبال کرده، رها نکرده است و با رویکردهای ارتقای سینمای مستند، برگزاری ورکشاپهای تخصصی و ... سعی کرده در مسیر مشخص خود حرکت کند اما باید بدانیم که جسنواره «سینماحقیقت» و همچنین دیگر جشنوارههای داخلی تنها محلی برای نمایش و دیده شدن آثار هستند.