به گزارش ایران اکونومیست از روزنامه «ایران»، پیش از این گفته می‌شد که با فیلترینگ برخی از اپلیکیشن‌ها چون اینستاگرام و واتس اپ، تجارت الکترونیکی و خرید الکترونیکی ایران به‌شدت تنزل پیدا می‌کند، اما آمارهای رسمی نشان می‌دهد که اکثر خریدهای الکترونیکی ایران از پلتفرم‌های داخلی بوده است. در این میان وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده که تجارت الکترونیکی در کشور یک‌هزار و ۳۰۰ هزار میلیارد تومان (همت) است که این عدد بسیار کلیدی و حیاتی است، چرا که این امر نشان می‌دهد اقتصاد ایران رو به رشد است و از اقتصاد سنتی در حال فاصله گرفتن یا به تعبیری دیگر سبک خرید مردم در حال تغییر است.
اما تغییرات انجام شده، به واسطه حضور پلتفرم‌های خارجی چون اینستاگرام، واتس اپ و تلگرام نبوده بلکه پلتفرم‌های داخلی میل و کشش خرید اینترنتی را بین مردم آورده است. بر پایه آمارها ۹۷ درصد تجارت الکترونیکی کشور روی پلتفرم و سامانه‌های داخلی انجام می‌شود. «محمدحسن مرتضوی» عضو اتاق بازرگانی ایران درباره تجارت الکترونیکی و خرید اینترنتی مردم به «ایران» گفت: در چند سال اخیر با توسعه پلتفرم‌های داخلی و خارجی، خرید اینترنتی مردم ایران افزایش یافته است. البته با فیلترینگ پلتفرم‌های اینستاگرام و واتس اپ از حجم خریدهای اینترنتی کاسته شده اما این کاهش خیلی محسوس نیست.
وی ادامه داد: پلتفرم‌های داخلی، مدت‌ها است که فعالیت خود را آغاز کرده‌اند و با توجه به وجود نماد اعتماد الکترونیکی و شاپرک، اعتماد به خرید آنلاین افزایش یافته است.
این عضو اتاق بازرگانی تأکید کرد: مدت‌ها است که در خرید و فروش آنلاین به پلتفرم‌های خارجی وابستگی نداریم و بیش از ۹۰ درصد از تجارت الکترونیکی در بستر پلتفرم‌های داخلی انجام می‌شود.
وی گفت: معتقدم افرادی که کسب‌وکار خود را فقط بر بستر پلتفرم‌های خارجی گذاشته‌اند، اشتباه کردند. این افراد اگر از بسترهای داخلی استفاده می‌کردند می‌توانستند فروش خود را افزایش بیشتری دهند. باید پذیرفت که خیلی از مردم پلتفرم‌های خارجی و واریز وجه در قالب کارت به کارت بدون دریافت هیچ سند و مدرکی را ریسک می‌دانند و به سمت آن نمی‌روند اما در بسترهای قانونی و داخلی، اطمینان بسیار بیشتر است چرا که فرد می‌داند در صورت بروز مشکل می‌تواند به‌راحتی پیگیری قانونی کند.
این عضو اتاق بازرگانی ایران اذعان داشت: در نیمه دوم سال‌جاری میزان فروش‌های آنلاین بیشتر خواهد شد چرا که بخشی از مردم به دلیل اغتشاشات اخیر، ترجیح می‌دهند از پلتفرم‌های داخلی خرید اینترنتی انجام دهند.
او گفت: توصیه می‌کنم افرادی که در گذشته در پلتفرم اینستاگرام و واتس اپ مشغول فروش کالا بودند سراغ پلتفرم‌های داخلی بروند تا دوباره کسب‌وکارشان رونق بگیرد.
این عضو اتاق بازرگانی ایران با تأکید بر اینکه ۸۰ درصد کسب‌وکارها از شبکه‌های اجتماعی برای فروش کالای خود استفاده می‌کنند، تصریح کرد: از آنجا که دولت گذشته در ایجاد شغل و مهار تورم ناکام بود و نتوانست برای گروه‌های مختلف جامعه اشتغالزایی کند، برخی از مردم و افرادی که خوشفکر بودند به سمت کسب‌وکارهای اینترنتی رفتند و سعی کردند با گرفتن مجوزهای قانونی فروش آنلاین را دنبال کنند. از همین رو به مرور زمان این نوع از مشاغل در بین مردم جای خود را پیدا کرد.
او تأکید کرد: در خیلی از کشورها خرید و فروش اینترنتی صاحب جایگاه است و در ایران نیز شاهد بلوغ کسب‌وکارهای اینترنتی و آنلاین هستیم. در این میان بررسی اتاق بازرگانی تهران از وضعیت خرید اینترنتی در مهرماه سال‌جاری نشان می‌دهد، در این ماه حدود ۹۶هزار میلیارد تومان خرید اینترنتی انجام شده که سهم ۱۳.۶ درصدی از کل تراکنش‌ها دارد. خرید اینترنتی در مهرماه نسبت به ماه قبل (شهریورماه) با کاهش چهار درصدی مواجه شده، اما در عین حال نسبت به مهرماه سال قبل ۳۸ درصد افزایش یافته است. طبق بررسی‌های انجام شده، سهم استان تهران از کل خرید اینترنتی در کشور طی هفت ماهه سال‌جاری ۸۹ درصد بوده است.
همچنین برآوردهای اتاق بازرگانی تهران نشان می‌دهد که روند عمومی نزولی کل تراکنش‌های خرید (موبایل- اینترنتی- پایانه فروشگاهی) از مردادماه سال ۹۹ آغاز شده است که همین تجربه مشابه را برای خریدهای اینترنتی با نوساناتی کمتر داشته‌ایم.
افت کل تراکنش‌های خرید واقعی در شهریورماه با منفی ۲۵.۶ درصد تشدید شده است و شاهد کاسته شدن از نرخ افت در مهرماه به حدود ۲۱ درصد هستیم. همچنین خرید اینترنتی واقعی در شهریورماه ۲۳.۳ درصد افت کرده است که شاهد استمرار رشد منفی در مهرماه با رقم ۷.۲ درصد بوده‌ایم.
وزارت صمت اعلام کرده است، حجم کل تجارت الکترونیکی کشور بسیار بزرگ و نقش آن در زنجیره تأمین کالا و خدمات کشور، بسیار مهم است؛ لذا این امر نشان می‌دهد که فضای مجازی اهمیت دارد. بر این اساس نقش فضای مجازی در انواع روش‌های تجارت غیر قابل انکار است.
در برخی کشورها کل فرایند که شامل پرداخت پول و پیگیری ارسال کالا می‌شود روی شبکه اجتماعی قابل انجام است، اما در کشور ما معمولاً این فرایندها روی سایر پلتفرم‌های داخلی انجام می‌شود و هم‌اکنون پلتفرم‌های بسیار خوبی در کشور داریم که مردم با خیال راحت روی آنها پرداخت امن انجام می‌دهند و فرایند ارسال کالا را مشاهده می‌کنند و امکان شکایت هم دارند.
در این میان چندی پیش، علیرضا شاه‌میرزایی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به رشد قابل قبول ایران در زمینه تجارت الکترونیکی، گفته بود: اساساً شروع فعالیت کسب‌وکارها نیاز به مجوزهای سنگین ندارد و ما در همین راستا اینماد بی‌ستاره را برای تسهیل کسب‌وکارها فراهم کرده‌ایم.
در ۶ ماه نخست سال‌جاری بیش از ۲۵ هزار اینماد ثبت شده و در امضای دیجیتال تا ۱۲۰ درصد رشد داشته‌ایم. ضمن اینکه عنصر اعتماد از اساسی‌ترین ارکان رشد تجارت الکترونیکی است که کاربران از طریق آن می‌توانند به خرید اینترنتی اعتماد کنند. از این رو چون اعتماد مفهومی نسبی است ما آن را در قالب بی‌ستاره تا پنج ستاره ارائه می‌دهیم.
برش
۱- سهم استان تهران از کل خرید اینترنتی در کشور در هفت ماهه سال‌جاری ۸۹ درصد بوده است.
۲- توصیه می‌شود افرادی که در گذشته در پلتفرم اینستاگرام و واتس اپ مشغول فروش کالا بودند، سراغ پلتفرم‌های داخلی بروند تا دوباره کسب‌وکارشان رونق بگیرد.
۳- در نیمه دوم سال‌جاری میزان فروش‌های آنلاین بیشتر خواهد شد چرا که بخشی از مردم به دلیل اغتشاشات اخیر، ترجیح می‌دهند از پلتفرم‌های داخلی خرید اینترنتی انجام دهند.
۴- مدت‌ها است که در خرید و فروش آنلاین به پلتفرم‌های خارجی وابستگی نداریم و بیش از ۹۰ درصد از تجارت الکترونیکی در بستر پلتفرم‌های داخلی انجام می‌شود.
۵- تجارت الکترونیکی در کشور یک‌هزار و ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است که این عدد نشان می‌دهد اقتصاد ایران رو به رشد است.
