به گزارش ایران اکونومیست، آلودگیهای محیطی به فلزات سنگین، از مهمترین دلایل بروز بیماریهای مختلف در انسان به حساب میآیند. در این میان، کادمیوم، فلزی سنگین با ظرفیت سرطانزایی آشکار است که بهعنوان یک عامل سمی برای انسان و حیوان شناخته شده است. مواجهه با این فلز در انسان، بیشتر درنتیجه موقعیتهای محیطی شغلی و از طریق راههای تنفسی و خوراکی ایجاد میشود. از کادمیوم در صنایع گوناگونی ازجمله تولید ورقهای گالوانیزه، رنگرزی، پلاستیکسازی و باطریسازی بهطور گسترده استفاده میشود. این فلز با نیمهعمر طولانی که دارد، میتواند در حدود دو تا سه دهه در بدن تجمع پیدا کند و آسیبهای مختلفی را متوجه بافتهای مختلف بدن کند.
بدن انسان برای مقابله با استرسهای محیطی مختلف ازجمله استرس مواجهه با فلزات سنگینی نظیر کادمیوم، نیاز به آنتیاکسیدان دارد. بنا بر نظر متخصصان، علیرغم وجود آنتیاکسیدانهای مختلف در پلاسمای خون، سیستم دفاعی بدن ما بهتنهایی قادر به از بین بردن رادیکالهای آزاد ایجادشده در بافتهای مختلف نیست و به همین جهت، به تأمین آنتیاکسیدان از منابع خارجی نیاز دارد که معمولاً از طریق منابع غذایی تأمین میشوند. در این راستا، دسترسی به آنتیاکسیدانهای قوی با سمیت کمتر و اثربخشی بیشتر، یک ضرورت اجتنابناپذیر است. یکی از ترکیبات مهم در این خصوص، مواد موسوم به پروبیوتیک هستند.
محققانی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز در این زمینه یک مطالعه پژوهشی را انجام دادهاند که در آن تأثیر مخلوط چند پروبیوتیک بومی ایرانی بر بافت کلیه در جانوران مدلی که در معرض فلز سنگین کادمیوم بودهاند، بررسی شده است.
در این مطالعه که بر روی موشهای صحرایی نژاد ویستار بهعنوان جانوران مدل انجام شده است، محققان از ماده کلریدکادمیوم برای القای اثر فلز سنگین کادمیوم استفاده کردند. آنها این ماده را به بدن موشها تزریق کرده و سپس مخلوط پروبیوتیکها را بهصورت خوراکی به این جانوران دادند و در پایان با انجام آزمایش نمونههای خون این جانوران، وضعیت سلامت کلیوی و برخی شاخصهای دیگر را سنجیدند.
طبق نتایج این پژوهش که در «مجله دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد» انعکاس یافتهاند، در گروهی از موشها که دریافتکننده مخلوط پروبیوتیک بودند، غلظت کراتینین و اوره در خون پایین آمد که نشان از بهبود عملکرد کلیوی آنها داشت. همچنین آسیب در بافت کلیه در این گروه از موشها که در معرض کادمیوم قرار گرفته بودند، کمتر بود.
مجریان این تحقیق یعنی زهرا کشتمند، محقق گروه آموزشی زیستشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و دیگر همکارش در این پژوهش میگویند: «بر اساس نتایج مطالعه ما، میتوان بیان داشت که مخلوط پروبیوتیکهای بومی ایرانی یعنی لاکتوباسیلوس کازئی، لاکتوباسیلوس رامنوسوس و لاکتوباسیلوس هلوتیکوس میتوانند کاندیداهای مناسبی در درمان و کاهش اثرات جانبی این نوع از آلودگیها باشند، بهطوریکه سبب کاهش عوارض ناشی از کلرید کادمیوم بر بافت کلیه میشوند».
آنها افزودهاند: «با توجه به این یافتهها، احتمالاً بتوان مخلوط پروبیوتیک فوق را بهعنوان یک مکمل غذایی درمانی استفاده کرد، چراکه علاوه بر کاهش عوارض ناشی از کلرید کادمیوم، دارای خواص عملکردی است که میتواند از آسیبهای جبرانناپذیر در کلیه جلوگیری کند».
به گزارش ایران اکونومیست، پروبیوتیکها که امروزه بهطور گسترده مورد توجه قرار گرفته میشوند، طبق تعریف سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو) و سازمان جهانی سلامت، میکرو ارگانیسمهای زندهای هستند که در صورت تجویز مقادیر کافی میتوانند شرایط سلامتی را برای میزبان فراهم آورند.