به گزارش ایران اکونومیست، زمزمه‌ها برای صدور قطعنامه علیه ایران در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از هفته پیش که مدیرکل آژانس ادعا حل نشدن اختلافات با ایران بر سر مسائل پادمانی را مطرح کرد آغاز شد.
رسانه‌های وابسته به کاخ سفید و رژیم صهیونیستی موجی از فشارها را علیه ایران به راه انداختند تا سرانجام به گفته منابع دیپلماتیک متن قطعنامه پیشنهادی سه‌شنبه شب به دبیرخانه آژانس تحویل شد. نویسندگان در این قطعنامه با تکرار ادعاهای ساختگی درباره کشف مواد هسته‌ای در سه مکان اعلام نشده در ایران، همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را فوری و ضروری ارزیابی کرده‌اند. در این قطعنامه همچنین از ایران خواسته شده تا بدون تأخیر «توضیحات فنی موجهی» را درباره ادعاهای مطرح شده و همچنین امکان «دسترسی به سایت‌ها و تجهیزات» برای «جمع‌آوری نمونه‌ها» فراهم کند.
این اقدام با واکنش ایران مواجه شد و ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه در نشست با خبرنگاران تصریح کرد: اقدام به صدور قطعنامه در شورای حکام هیچ کمکی به حل و فصل مسائل فنی و پادمانی نخواهد کرد و صرفاً در روند همکاری های فنی اخلال ایجاد می کند. وی یادآور شد: این کشورها قبلا نیز دست به چنین اقدام غیرسازنده‌ای زدند و ایران مبتنی بر قانون مجلس شورای اسلامی اقدامات متقابل را نشان داد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان طرف‌های اروپایی را به رفتار توأم با درایت و تدبیر و حرکت به سمت دیپلماسی دعوت کرد و هشدار داد: حرکت به سمت رفتارهای غیرسازنده روند دیپلماتیک را دچار خدشه خواهد کرد.
روز چهارشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۱ مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نخستین روز از برگزاری نشست شورای حکام تلاش کرد تا از تحرکات ضد ایرانی تروئیکا و ایالات متحده فاصله گرفته و اعلام کند که صدور قطعنامه تاثیری بر تلاش‌های او در زمینه حل‌وفصل مسائل با ایران ندارد. او در جمع خبرنگاران تصریح کرد که صرف نظر از قطعنامه، به دنبال تعامل با ایران برای رسیدن به سازوکاری است که سووالات آژانس درباره مسائل پادمانی پاسخ داده شود.
گروسی از سه سال پیش ادعاهایی را درباره آنچه فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در مکان‌هایی در ایران خواند، مطرح کرده است. این ادعا نخستین بار از سوی نخست وزیر رژیم صهیونیستی مطرح شد و پس از آن توسط رسانه‌ها و مذاکره‌کنندگان غربی دامن زده شد.
جمهوری اسلامی ایران ضمن رد ادعاهای مطرح شده تاکید کرده است که آژانس نباید بر مبنای اسناد ساختگی رژیم صهیونیستی که با اهداف خاص سیاسی در اختیار این سازمان قرار داده می‌شود، قضاوت و براساس آنها اعلام نظر کند.
محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان چهارشنبه در حاشیه نشست هیات دولت در جمع خبرنگاران تصریح کرد که ایران به همه موارد ادعایی و اتهامی پاسخ‌های مستدل داده و انتظار می‌رفت طرف‌های پیشنهادکننده قطعنامه «اجازه دهند مسیر طبیعی و غیرسیاسی و روش حرفه ای و ضوابط پادمان ملاک باشد»
او همچنین برنامه سفر هیات آژانس به ایران را زیر سوال برد و گفت: فعلا سفری از طرف آژانس در دستور کار نیست. اسلامی توضیح داد: هفته گذشته هیاتی متشکل از سازمان انرژی اتمی ایران و وزارت خارجه طی سفر به وین دیدارهایی با مدیرکل و تیم فنی آژانس داشت، طی این دیدارها قرار شد هیاتی از آژانس نیز به ایران سفر کند این مطلب پیشتر توسط مدیر کل آژانس اعلام شده بود؛ بدیهی است چنانچه پیش نویس قطعنامه مورد نظرآمریکا و سه کشور اروپایی تصویب شود، معلوم نیست سفر هیات آژانس به ایران نتیجه‌ای به دنبال داشته و مفید باشد.
این اظهارات با واکنش مدیرکل آژانس مواجه شد و وی تصریح کرد: من اطمینان دارم که وقتی ملاقات کنیم، می‌توانیم پیشرفت‌های لازم را در مورد موضوعات باقی‌مانده بدست آوریم که راه‌حل آن اطمینان و ثبات بیشتری را برای منطقه و جهان به ارمغان می‌آورد.
روز پنجشنبه سفیر ایالات متحده آمریکا از جلسه اجرای توافقنامه پادمان با ایران استفاده کرد تا با تکرار ادعاهای ساختگی و اتهام‌پراکنی درباره برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران برای قطعنامه علیه ایران حمایت جلب کند. لورا هول‌گیت گفت: قطعنامه پیشنهادی درحالی ارائه می شود که تعامل آژانس با ایران در مورد این موضوعات برای نزدیک به چهار سال ادامه داشته است. متأسفانه در طول این مدت، سؤالات بیشتری مطرح شده است. به دلیل ناکامی ایران در همکاری با آژانس، مدیرکل بارها گزارش داده است که نمی تواند صحت یا کامل بودن اظهارات ایران را تایید کند و اطمینان دهد که برنامه هسته ای ایران منحصراً صلح آمیز است.
وی در ادامه تلاش‌ها برای بازکردن پرونده‌های بسته شده در برجام، مدعی شد: همه اعضای شورای حکام باید این مساله را عمیقاً نگران کننده بدانند.
سفیر فرانسه نیز در اظهارات ادعایی مشابهی، بیانیه مشترک تروئیکا را قرائت کرد تا صدور قطعنامه علیه ایران را امری ضروری، به‌موقع و حساب شده ادعا کند.
در پاسخ، محسن نذیری اصل سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین ضمن ابراز ناامیدی از اینکه شورای حکام به جای اقدام بر اساس اساسنامه خود در کمک به صلح و امنیت بین المللی کمک کند، در حال بررسی یک موضوع ساختگی است، افزود: سه نشست اخیر شورای حکام توسط تروئیکا و ایالات متحده به منظور پیگیری منافع سیاسی محدود خود مورد سوء استفاده قرار گرفته است.
وی با ابراز تاسف از اینکه ایالات متحده و تروئیکا عمداً مذاکرات جاری برای ازسرگیری اجرای برجام و همچنین همکاری ایران با آژانس را نادیده می گیرند، افزود: بدون تردید آنها در حال تلاشی سیستماتیک برای از بین بردن روندی هستند که جامعه بین المللی بر روی آن سرمایه گذاری زیادی کرده است.
سفیر کشورمان خاطر نشان کرد: پذیرش قطعنامه غیر توافقی نه ایران را تشویق به فراتر رفتن از سطح بالای همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی می کند و نه آن را مجبور می نماید از مواضع اصلی خود دست بردارد. وی ضمن ابراز تاسف از اینکه حامیان قطعنامه دوباره همان مسیر اشتباه را طی می کنند، صدور آن را اقدامی نابخردانه از سوی تروئیکا و ایالات متحده دانست که به دنبال اعمال فشار سیاسی بیشتر بر ایران هستند.
هم زمان میخائیل اولیانوف سفیر و نماینده روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین با انتشار پیامی در توئیتر از عدم اجماع بر سر متن قطعنامه پیشنهادی خبر داد؛ اما اعلام کرد که رای‌گیری درباره آن اجتناب ناپذیر است. اشتفنی لیختن‌اشتاین خبرنگار اتریشی هم در توئیتی نوشت: چندین دیپلمات که با آنها صحبت کردم می گویند که انتظار دارند این قطعنامه به راحتی تصویب شود، اما همچنین می‌گویند که ممکن است با توجه به ترکیب جدید شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، حمایت از قطعنامه این بار کمتر شود.
عصر پنجشنبه در نتیجه رای‌گیری صورت گرفته ۲۶ کشور به قطعنامه ضدایرانی رای موافق، ۵ کشور رای ممتنع و ۲ کشور روسیه و چین رای مخالف دادند. «فیلیپه اره‌را» مدیرکل سیاسی وزارت امور خارجه فرانسه با استقبال از نتیجه رای‌گیری پنجشنبه در توئیترش نوشت: بیش از سه چهارم اعضای شورا به قطعنامه رای مثبت دادند. پیامی که ایران باید بلند و واضح بشنود.
اما بررسی نتیجه رای‌گیری صورت گرفته در قیاس با قطعنامه مشابه خرداد ماه، واقعیت دیگری را نشان می‌دهد. در قطعنامه پیشین، بغیر از روسیه و چین که مخالفت کردند، ۳۰ کشور رای موافق و سه کشور رای ممتنع دادند و از این منظر، آراء موافق در قطعنامه جدید که نه تنها به لحاظ حقوقی جایگاهی در نظام و رژیم‌های سازمان‌های بین‌المللی ندارد، بلکه از نظر کارشناسان، غیرضرور و غیر موجه تلقی می‌شود، یازده درصد کاهش داشته است.
اولیانوف اقدام تروئیکا و ایالات متحده علیه ایران را غیرسازنده و نابهنگام توصیف و تصریح کرد: صرف نظر از انگیزه بانیان قطعنامه، فضای پیرامون مسائل پادمانی و گفت‌وگوهای وین درباره برجام را پیچیده‌تر کرد. به همین دلیل روسیه رای مخالف داد.
ایران هم ضمن محکوم کردن قطعنامه یادشده درباره تبعات آن بر روند همکاری و تعاملات با آژانس هشدار داده است. نذیری در واکنش به قطعنامه امروز گفت: ما قویا معتقدیم این قطعنامه هیچ نتیجه ای برای بانیان آن به ویژه در زمینه ترمیم وجهه مخدوش شده آنها به عنوان ناقضان اصلی برجام و زمینه سازی برای توجیه تحریم های یکجانبه بیشتر علیه ملت ایران، نخواهد داشت.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران ضمن پایبندی به اصل وفای به عهد در اجرای تعهدات بین المللی خود، در دفاع از منافع و حقوق کشور و مقابله با فشارها و زیاده خواهی های آمریکا و کشورهای غربی مصمم و پایدار خواهد بود.
