اکنون در این عملیات 34 هواپیما، 40 کشتی، 10 ماهواره و مجموعه بزرگی از انواع فناوریهای جستجو و نجات حضور دارند. کشورهایی که در جستجو برای شرکت دارند (از جمله ویتنام، فرانسه، اندونزی، استرالیا، چین و ایالات متحده) از مرکز کنترلی در کوالالامپور و توسط مسئولان مالزیایی هماهنگ میشوند. در هواپیمای گمشده 154 تبعه چین نیز سوار بودند و به همین دلیل دولت چین تا به حال 4 کشتی جنگی، یک کشتی گارد ساحلی و سه کشتی جستجو و نجات را در این ماموریت به کار گرفته است؛ ضمن اینکه دیروز خبر رسید چین ماموریت 10 ماهواره خود را برای یافتن نشانهای از این هواپیما تغییر داده است.
ایالات متحده نیز یک فروند هواپیمای جستجوگر دوربرد لاکهید مارتین P-3C را از پایگاهش در اوکیناوای ژاپن به کوالالامپور پرواز داده تا ماموریتهای جستجوی 10 ساعته بدون توقف را بر عهده بگیرد و همچنین کشتی ضد موشکهای هدایت شونده یواساس پینکنی را به خلیج تایلند فرستاده تا بتوان از دو هلیکوپتر سیکورسکی MH-60 سیهاوک آن برای نزدیک شدن به هر قطعه شناوری که دیگر هواپیماها و قایقهای جستجو شناسایی کنند، استفاده کرد. از دوربینهای فروسرخ این هلیکوپترها میتوان برای ادامه جستجو در شب استفاده کرد.
تنها یک صندوقچه
ویلیام مارکس، افسر نیروی دریایی
ایالات متحده که هماهنگ کننده این جستجو از جانب ایالات متحده است، از روی
عرشه کشتی یو.اس.اس بلوریج میگوید: «هواپیمای جستجوگر دوربردP-3C و
هلیکوپترهای سیکورسکی MH-60 به رادار جستجوی سطح با برد بین 1500 تا 3000
متر مجهزند که میتواند اشیای خیلی کوچک و حتی اجسام غیر فلزی به اندازه یک
توپ بسکتبال را شناسایی کنند. پس از شناسایی، خدمه از دوربینهایی با
قابلیت بزرگنمایی بالا استفاده میکنند تا آن شیء را مورد بررسی قرار
دهند. برای مثال 3 روز پیش چیزی یافتیم که ابتدا جالب به نظر میرسید، اما
تنها یک صندوقچه چوبی بود».
جستجوگران همچنین به به دنبال شنیدن صدای فرستنده موقعیت اضطراری 406 مگاهرتزی پرواز MH370 هستند. این ابزار بخشی از هواپیما است که از بدنه جدا میشود و وقتی که در آب دریا میافتد، شناور میماند. مارکز میگوید: «خیلی از هواپیماهای جستجو میتوانند این برج مراقبت رادیویی شناور را تشخیص دهند که P-3C و MH-60s هم جزو آنها هستند».
علاوه بر آن، جعبههای سیاه هواپیما یا همان ابزارهای ثبت اطلاعات پرواز و صداهای کابین خلبان، هر یک حاوی یک پینگر هستند، فرستنده آکوستیک فراصوتی است که تا 30 روز بعد از غرق شدن هواپیما، میتوان آن را توسط گیرندههای کشتیها یا زیردریاییها پیدا کرد. از آنجا که جعبههای سیاه در نزدیکی لاشه هواپیما پراکنده میشوند، یافتن آنها به یافتن محل سقوط هواپیما کمک میکند.
از سوی دیگر، هواپیماهای جستجو میتوانند سونوبویهای خود را رها کند. سونوبویها ابزارهایی شناوری هستند که به صداهای زیر آب گوش میدهند و هر چیزی را که حس کنند، از طریق یک آنتن رادیویی بالای سطح آب، به هواپیما میفرستند.
دژاوو
ناپدید شدن هواپیمای مالزیایی یادآور سقوط پرواز 447 ایرفرانس در بهار 2009/1388
است، این پرواز هم یک هواپیمای مسافربری بود که در پرواز نیمه شب بر فراز
اقیانوس اطلس سقوط کرد. پرواز ایرفرانس تقریبا یک ساعت پس از برخاستن از
فرودگاه ریو دژانیرو برزیل، در شب 1 ژوئن 2009 / 11 خرداد 1388 از صفحه
رادار ناپدید شد. این هواپیما در منطقهای از اقیانوس اطلس سقوط کرد که
آبهای آن 4 کیلومتر عمق داشتند و همین مسئله پیدا کردن آن را به کاری سخت
بدل کرده بود. اگر جت مالزیایی غرق شده باشد، احتمالا در آبهایی سقوط کرده
که تنها 100 متر عمق دارند، بنابراین پیدا کردن آن بسیار آسانتر خواهد
بود.
متاسفانه با گذشت نزدیک به 5 روز از ناپدید شدن پرواز مسافربری MH730 هنوز هیچ قطعه قابل شناسایی از آن هواپیما یافت نشده و تازه معلوم شده که هواپیما دقایقی پیش از ناپدید شدن، به سمت غرب تغییر مسیر داده و باید گستره جستجو را افزایش داد. چین که تعداد زیادی از مسافران این هواپیما تبعه آن کشور هستند، با فشار فزاینده خویشاوندان بیخبر آنها روبرو است و به مالزی فشار میآورد تا تلاشهایش را برای یافتن این هواپیما دو چندان کند. کین جانگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین اعلام کرد که مالزی باید «اطلاعات مربوط به پرواز را به درستی و به موقع در اختیار چین قرار دهد».
انواع فرضیهها درباره سرنوشت بویینگ 777 در رسانهها و شبکههای اجتماعی منعکس میشود و در بین آنها تروریسم در صدر قرار دارد. اما همین چیزها برای پرواز AF447 در سال 2009/1388 هم رخ داد. شبکه فاکس نیوز در 10 ژوئن/ 21 خرداد آن سال اعلام کرد :«دو نام در فهرست مسافران 447 ایر فرانس قرار داشته که مشخص شده در فهرست اسلامگرایان افراطی قرار داشتند»، ادعایی که کذب بودن آن خیلی زود مشخص شد.
گذرنامههای جعلی
اما پرواز ایرفرانس در اقیانوس
سقوط کرد، آن هم نه توسط تروریستها بلکه به خاطر اشتباه خلبانها. خدمه
پرواز ایرفرانس که گرفتار طوفان استوایی شده بودند، به خاطر اطلاعات نادرست
سرعت هواپیما (خطای فنی سرعتسنج هواپیما) و با تصور این که کامپیوترهای
خلبان خودکار هواپیما مانع از واماندگی هواپیما میشوند، مانوری را اجرا
کردند که باعث واماندگی و در نهایت سقوط هواپیما شد، چراکه کامپیوترهای
خلبان خودکار در آن لحظه خارج از مدار بودند.
ارتباط اتهام عملیات تروریستی برای پرواز MH370 ناشی از این واقعیت که دست کم دو مسافر در هواپیمای مالزیایی با گذرنامههای جعلی وارد شده بودند (و دردناکتر این که دیروز مشخص شد این دو نفر از هموطنان ما بودند که قصد مهاجرت غیرقانونی به اروپا را از طریق پروازهای غیر مستقیم داشتند). اما این موضوع غیر معمول نیست: مثلا در پرواز غمانگیز اکسپرسایندیاایر در سال 2010/1389، 158 نفر در منگالور هند کشته شدند که بعدها مشخص شد که 10 نفر از این مسافران گذرنامه جعلی داشتند.
جالبتر اینجاست که پرواز با گذرنامه جعلی در مالزیایرلانز چیز جدیدی نیست. این هواپیمایی در سال 2012/1391 به فردی که ممنوعالورود به نیوزلند بود، با وارد کردن شماره گذرنامه اشتباهی در فهرست ورود، اجازه داد تا به آن کشور سفر کند و البته به خاطر این کار جریمه شد.
تازهترین سرنخهای بدستآمده
به گزارش نیوساینتیست،
روز گذشته مشخص شد که هواپیمای پرواز MH370 حداقل دو مرتبه قبل از ناپدید
شدنش، گزارشی از اطلاعات فنی را به کامپیوتر مرکزی مالزیایرلاینز ارسال
کرده است. این گزارشها که با عنوان ARCARS (مخفف عبارت سیستم آدرسدهی
مخابرات و گزارشدهی هواپیما) شناخته میشوند، در چهار مرحله برخاستن، در
حین اوج گرفتن، در حین پرواز و به هنگام فرود، گزارشی از مشخصات فنی
هواپیما را از طریق رادیوی VHF یا ماهواره ارسال میکند تا مهندسان بتوانند
با بررسی این اطلاعات و شناسایی مشکلات احتمالی، هواپیما را در بهترین
شرایط ممکن نگهدارند. البته طبق قوانین ایکائو (سازمان بینالمللی
پروازهای مسافربری) این گزارشها تا زمانی که بازرسان بخواهند از آنها
استفاده کنند، محرمانه خواهند ماند.
از سوی دیگر، سازمان معاهده منع آزمایشهای هستهای که به شبکهای بینالمللی از حسگرهای فروصوت (امواجی با بسامد پایینتر از حد شنوایی انسان) برای شناسایی آزمایشهای هستهای مجهز است، اطلاعات گردآوری شده طی روزهای اخیر را دوباره بازبینی کرد تا شاید ردی از انفجار هواپیما را بیابد، اما چیزی پیدا نشد.
اینکه آیا ناپدید شدن پرواز MH370 به دلیل تروریسم، حالتی اضطراری در کابین مانند آتشسوزی که مانع از ارسال پیام کمک شده، خرابی ناگهانی و فاجعهبار در هواپیما یا اشتباه خلبان بوده، تنها با یافتن و استخراج دادههای جعبههای سیاه هواپیما مشخص خواهد شد.