علی محمدپور، دبیر میز کتاب دیجیتال مرکز ملی فضای مجازی، در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی ایران اکونومیست، از کاهش فروش کتاب در بستر فضای مجازی در یک ماه گذشته خبر داد و گفت: میزان فروش الکترونیکی کالاهای فرهنگی در بسترهای داخلی، در یک ماه گذشته به نصف کاهش یافته است. در این میان، فروش کتاب فیزیکی روی پلتفرمهای داخلی بین 50 تا 70 درصد کاهش داشته است.
وی ادامه داد: در حوزه الکترونیک نیز در نیمه نخست یک ماه گذشته فروشها نصف شد اما به مرور میزان فروش به وضعیت سابق برگشت. این تجربهای است که ناشران الکترونیک عنوان کردهاند.
دبیر مجمع ناشران دیجیتال کودک و نوجوان به دلایل کاهش فروش کتاب به صورت مجازی اشاره و اضافه کرد: الزاماً این به خاطر اختلال اینترنت نبوده است، احتمالاً دلیل اصلی کاهش فروش کتاب در سایتهای داخلی، جوّ اجتماعی ایجاد شده بود که مردم احساس ناامنی خاصی کرده و دست از خرید کالاهای غیر ضروری مانند کالاهای فرهنگی و کتاب برداشتند. از سوی دیگر، اختلال اینترنت باعث کاهش فروش در تمامی بخشهای بازار در این بسترها شده است،؛ چون بخش زیادی از ارتباطات روی شبکههای اجتماعی و پیامرسانهای خارجی متمرکز بوده است؛ به همین دلیل در بسترهایی مانند اینستاگرام فروش به صفر رسید. آمار پست نشان میدهد که نقل و انتقال کالاهای پستی کاهش چشمگیری داشته است که بخشی از این مبادله به کتاب و کالاهای فرهنگی اختصاص دارد.
محمدپور با بیان اینکه پس از شیوع کرونا ما با اقبال ناشران و مخاطبان به سمت استفاده از کتابهای الکترونیکی و عرضه کتاب در بسترهای مختلف فضای مجازی روبرو بودیم، افزود: این عادت در حال حاضر تغییر نکرده است. بخشی از عادت مخاطب و فعالان حوزه کتاب به سمت استفاده از این بسترها شکل گرفته است. کتابفروش تبلیغات و فروش محصولاتش را به شبکههای اجتماعی و فضای مجازی منتقل کرد. این عادت در دوره کرونا شکل گرفت و میزان اقبال نیز نشان میدهد که تغییری نکرده است.
دبیر میز کتاب دیجیتال مرکز ملی فضای مجازی با بیان اینکه در شرایط فعلی یکی از موضوعات مهم، عدم تعامل مخاطب با شبکههای اجتماعی داخلی است، افزود: مخاطب به این بسترها وارد شده، اما فعلاً از آن استفاده نمیکند. یکی از دلایل امر این است که ما همت کافی را برای توسعه زیرساختهای شبکههای اجتماعی داخلی صرف نکردهایم.
دبیر مجمع ناشران دیجیتال کودک و نوجوان در ادامه به تلاشها برای رفع مشکلات فعالان حوزه کتاب و مخاطبان و انتقال این دغدغهها به مرکز ملی فضای مجازی خبر داد.