نشست تخصصی «جاسوسی و حقوق بین الملل» با هدف «بازخوانی نقش سرویس های اطلاعاتی غربی، عبری ،عربی در جنگ ترکیبی علیه امنیت ملی ایران اسلامی و بررسی راهکارهای مواجهه هوشمندانه با این تهدید آفرینی» روز شنبه ۳۰ مهرماه در مجتمع فرهنگی ولیعصر(عج) به همت «موسسه مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران» و همکاری «سازمان بسیج رسانه» برگزار شد.
در این پنل تخصصی صاحب نظران مختلف حوزه سیاست و بین الملل حضور داشتند. دکتر «سید جلال حسینی» معاون سیاسی بسیج مستضعفین، «نویدکمالی» پژوهشگر سیاست خارجه و قدرت نرم و «اشکان پیرزاده» مدرس دانشگاه و پژوهشگر سیاست خارجی و حقوق بینالملل سخنرانان این نشست بودند.
مشروح سخنان کارشناسان نشست تخصصی جاسوسی و بین الملل در ادامه آمده است:
معاون سیاسی سازمان بسیج: ریشه نارضایتیها عدول از انقلابی گری است/ گفت و گوی صادقانه با مردم همواره راهکار نجاتبخش بوده است
دکتر «سید جلال حسینی» به عنوان اولین سخنران نشست با تحلیل نقش انقلاب اسلامی در منطقه و جایگاه جمهوری اسلامی در جهان امروز گفت: انقلاب اسلامی ایران در کمال ناباوری پیروز شد به طوری که بسیاری از نظریه پردازان، جهان را دچار پیچ تاریخی خواندند و بر خلاف پیشبینیها یک تفکر دینی و حکومت اسلامی بر ایران حاکم شد. از همان ابتدا، جمهوری اسلامی با جنگهای سخت، نیمه سخت و نرم مواجه بود و سابقه این مخالفتها و دشمنیها از همان پیروزی انقلاب آغاز شد.
این در حالی است که بلوک شرق به سرکردگی شوروی ساقط شد و بلوک غرب با محوریت ایالات متحده آمریکا مسیر افول را در حوزه های مختلف فرهنگی، سیاسی و اجتماعی پیش گرفته است. همه اینها در حالی است که جمهوری اسلامی مسیری رو به رشد و توسعه را پیش گرفته است.
اکنون جنگ، جنگ روایتهاست و روایتهای اشتباه و نادرست که بخصوص از سال ۱۴۰۰ و ظهور دولت انقلابی قوت گرفت، موضوعی که الگوی اصلی رسانههای فارسی زبان خارجی بوده است حسینی در ادامه در ارتباط با نقش رسانههای خارجی در اغتشاشات اخیر و استراتژیهای آنها افزود: رسانه های فارسی زبان خارجی نه بر اساس منطق بلکه بر اساس پروپاگاندا به انتشار و اطلاع رسانی اخبار می پردازند و با ترفندهای مختلف رسانهای و نوعی چشمبندی قوه خیال مردم را تحریک میکنند. روشهای عملیاتی روانی این رسانهها بیشتر بر پایه تهییج و تحریک افکار عمومی است. چنانکه در یکی از مصاحبههایم که در رسانههای بیگانه بازتاب پیدا کرد؛ ۹۰ درصد فضای مجازی را در اختیار دشمن دانستم. اکنون جنگ، جنگ روایتهاست و روایتهای اشتباه و نادرست که بخصوص از سال ۱۴۰۰ و ظهور دولت انقلابی قوت گرفت، الگوی اصلی این رسانهها بوده است.
معاون سیاسی سازمان بسیج مستضعفین درباره تفکر انقلابی، دولت انقلابی و موانع و مشکلات پیشروی این دولت بیان داشت: انقلابی به فرد یا تفکری اطلاق می شود که به خدا و بندههای خدا اعتماد داشته باشد. در اینجا این سوال مطرح میشود که دلیل مشکلات و بدبختیهای مسلمانان در طول تاریخ با وجود وعدههای داده شده چه بوده است؟ پاسخ به این سوال با مراجعه به مفهوم انقلابیگری میسر میشود چرا که در عمل اعتقاد و ایمان به خدا در همه امور در میان مسلمانان وجود نداشته است و متعاقبا و وعدههای الهی محقق نشدند.
به طور نمونه در مذاکره با آمریکا، حکم خدا ایستادگی و مقاومت در برابر ظلم و استعمار است و وعده پیروزی در این صورت محقق میشود این در حالی است که عدهای با تفکر غیرانقلابی اصرار به مذاکره و ارتباط با این دولتها به هر قیمت دارند. مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۲ خطاب به این افراد فرمودند: «آنهایی که فکر میکنند مشکل ما با آمریکا حل میشود بگویند حق یقف فشارهای آمریکا کجا و تا چه اندازه است؟» مسئله این است که هرچقدر در برابر فشارها عقبتر برویم آنها یک گام جلوتر خواهند آمد.
حسینی در بخش دیگر سخنرانی خود درباره نقش مهم و تعیین کننده مردم در تعیین سرنوشت خود و انتظارات از رهبری افزود: نوع حکومت نه تنها در جمهوری اسلامی بلکه در حکومت اسلامی مردم سالاری دینی است، در این نوع حکومت مردم حتی به اشتباه حق انتخاب دارند. شهید مطهری در این باره به نقش مهم مردم در اداره حکومت اشاره میکند و با وجود اشتباهات آنها در انتخابهای اولیه، حق انتخاب را برای آنها حفظ میداند.
نکته مهم در این بحث این است که اگر مردم انتخاب کردند نتایج و عواقب انتخاب خود را نیز باید برعهده بگیرند و در این میان تبعات این تصمیم و انتخاب به رهبر جامعه مربوط نمیشود. برای نمونه دولت یازدهم بدترین دولت از نظر مبنایی بعد از انقلاب بوده اما به دلیل اینکه با خواست مردم و اکثریت انتخاب شده مورد حمایت ما و نظام بوده است.
حسینی در انتهای تحلیل خود از اغتشاشات شهریور ماه و نقش رسانهها و شبکههای جاسوسی را در این رویداد اینگونه بیان کرد: اغتشاشات شهریور ۱۴۰۱ از نظر حجم و فراگیری در مقایسه با اتفاقات سال ۸۸ به هیچ وجه، قابل مقایسه نیست. در ۲۶ خرداد ۱۳۸۸ بنا به استنادات مقامات امنیتی در حدود ۵۰۰ هزار نفر به خیابانها آمدند این در حالی است که در شهریور امسال و با وجود سنگ تمام گذاشتن رسانههای معاند در تحریک و تهییج افکار عمومی در ۳۰ شهریور که بیشترین حضور مردم در خیابانها بود تنها ۵۰ تا ۷۰ هزار نفر مشارکت داشتند.
نارضایتی و مشکلات در کشور وجود دارد اما نکته مهم این است که مسیری که نظام جمهوری اسلامی در حال طی کردن است مسیر درست است و مشکل اصلی و ریشه این نارضایتیها به خاطر عدول از از انقلابیگری است. تفاوت زیادی میانه اغتشاشگر و ناراضی وجود دارد اما نسل«زد» نشان داده که اهل گفتگو هستند و مردم اثبات کردند که هر وقت که صادقانه با آنها سخن گفته شود میپذیرند. در این میان نقش رسانههای بیگانه را در منحرف کردن افکار عمومی نباید فراموش کرد. مکتب و انقلاب ما منطق قوی دارد و در هر زمینه آماده گفتگوی صادقانه هستیم.
مدرس دانشگاه و پژوهشگر حقوق بینالملل: دکترین سرویسهای اطلاعاتی عربی و عبری به سمت براندازی و رفتارهای خشونتآمیز رفته بود
«اشکان پیرزاده» پژوهشگر حقوق بین الملل، دومین سخنران این پنل تخصصی بود. پیرزاده سخنان خود را با تبیین اقدام جاسوسی و جایگاه آن در حقوق بین الملل آغاز کرد: جاسوسی در زمان صلح و جنگ مرسوم است و همه سازمان های جاسوسی به طور کلی سه گام را برای فعالیتهای جاسوسی خود در نظر می گیرند ابتدا طرحریزی، دوم جمع آوری اطلاعات و سوم اقدامات میدانی.
«از سوی دیگر بحث جاسوسی در حقوق بین الملل و در میان حقوقدانان کشورهای مختلف موضوعی چالشی و اختلافبرانگیز است؛ گروهی آن را در راستای امنیت ملی و تمامیت ارضی کشور ارزیابی میکنند و دسته دیگر آن را اقدامی خرابکارانه قلمداد میکنند. دسته دوم چند دلیل را برای این استعداد خود ابراز داشتند از جمله استناد به بند ۴ ماده ۲ منشور حقوق بین الملل، میثاق مدنی حقوق سیاسی، اصل عدم مداخله در امور کشورها و بند ۷ ماده ۲ منشور حقوق بین الملل و همچنین اصل همکاری مصالحت آمیز ملت ها با یکدیگر.»
پیرزاده: دکترین سرویسهای اطلاعاتی عربی و عبری در مرحله طرحریزی به سمت براندازی و رفتارهای خشونتآمیز رفته بود و نسبت به آشوبهای قبلی که بیشتر جنبه اعتراضی و اصلاحاتی داشت تفاوت چشمگیری داشت و علاوه بر رادیکالتر شدن شعارها، با هدف براندازی انجام شده بود.
وی در ارتباط با استراتژی سرویسهای اطلاعاتی در اغتشاشات شهریور امسال افزود: دکترین سرویسهای اطلاعاتی عربی و عبری در مرحله طرحریزی به سمت براندازی و رفتارهای خشونتآمیز رفته بود و نسبت به آشوبهای قبلی که بیشتر جنبه اعتراضی و اصلاحاتی داشت تفاوت چشمگیری داشت و علاوه بر رادیکالتر شدن شعارها، با هدف براندازی صورت انجام شده بود.
«اقدامات محدود در آشوبهای قبلی جای خود را به اقدامات گسترده و هماهنگ شده در مناطق مختلف داد و سیاست خشونتآمیز به صورت هوشمندانه در بدنه اغتشاشات تزریق شد. تعرض به تاسیسات هستهای و هدف قرار دادن ساخت هواپیما در مرکز اصفهان از جمله این اقدامات بود که همزمان با اغتشاشات خیابانی و یا پیش از آن صورت گرفته بود.»
پیرزاده در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص اتباع خارجی، سرویسهای اطلاعاتی و دیپلماتها در داخل ایران گفت: مصونیت دیپلماتیک باعث شده برخی از افراد ساکن در سفارتخانهها علاوه بر جمع آوری و طرحریزی، در بخشهای میدانی نیز ورود کنند که طبق قانون این اقدامات خارج از مسئولیت آنها است. در این ارتباط، لزوم برخورد قاطعانهتر و تجدیدنظر در حضور برخی افراد در این سفارتخانه ها لازم به نظر میرسد.
وی افزود: در مقایسه میان رفتار خشونت آمیز در نیروهای پلیس نیز شاهد بودیم که پلیس در کشور فرانسه برخوردهای بسیار خشن با مردم داشتند، این در حالی است که در ایران و در این ایام برخی از نیروهای نظامی و انتظامی آسیب دیدند و امکانات پلیس مورد هجمه قرار گرفت. به طور قطع این گونه رفتارها جزوه اقدامات اعتراضی در نظر گرفته نمیشود و از جمله اقدامات اغتشاشگرانه تلقی میشود.
این پژوهشگر حوزه سیاست خارجی و حقوق بین الملل درباره بازبینی در روابط با برخی کشورها بیان داشت: وزارت خارجه و سیستمهای امنیتی میبایست بررسی دقیقتری در مورد افرادی که به عنوان دیپلمات وارد کشور میشوند داشته باشد بسیاری از این افراد اشخاص سابقهدار اطلاعاتی هستند و با یک بررسی ساده میزان سوابق و تجارب این افراد در حوزههای دیپلماتیک و غیردیپلماتیک مشخص میشود.
«علاوه بر آن هر اقدامی علیه کشور باید به طور قاطع پاسخ داده شود چرا که عدم واکنش باعث جریحترشدن افراد و برخی نهادها و کشورها خواهد شد. دشمنان وقتی متوجه شدند که تحریمهای اقتصادی در زمین زدن نظام جمهوری اسلامی کارآمدی لازم را ندارد از ابزارهای جدید و جنگ نرم برای مقابله با ایران استفاده کردند. برخی از اقدامات خشونتآمیز در تاسیسات هستهای، شایعه حذف تیم ملی فوتبال ایران از جام جهانی و افزایش تحریمها به بهانه همکاری با روسیه از جمله این فشارها علیه جمهوری اسلامی ایران بوده که با هدف برگرداندن تحریمهای شورای امنیت صورت گرفته است.
دشمنان وقتی متوجه شدند که تحریمهای اقتصادی در زمین زدن نظام جمهوری اسلامی کارآمدی لازم را ندارد از ابزارهای جدید و جنگ نرم برای مقابله با ایران استفاده کردنددر این میان لزوم واکنش درست و قاطع و اقدام رسانهای مناسب، بسیار مهم و ضروری به نظر میرسد. اغتشاشات طراحی شده اخیر نیز در راستای همین اهداف براندازانه و اعمال فشار بر کشور صورت گرفته است که این بار با کمک رسانههای معاند جنبه وسیعتری گرفته است. برخورد جمهوری اسلامی در تقابل با حزب کومله که با اهداف کاملا مشخص در مرزهای عراق به قصد ضربه زدن به تمامیت ارضی جمهوری اسلامی فعالیت میکند از جمله اقدامات مثبت و به موقع بود که نشان از اقتدار و هوشمندی مقامات نظامی و امنیتی کشور داشت.»
پژوهشگر جنگ نرم: اغتشاشات شهریورماه از نوع جنگ هیبریدی و پشت پرده جنگهای سرویسهای اطلاعاتی هستند
کمالی: آشوبهای شهریور ۱۴۰۱ در ایران از نوع جنگ هیبریدی طبقه بندی میشود. رویدادهایی که علاوه بر حضور میدانی در فضای مجازی نیز شاهد بمباران روانی مخاطبان هستیم و امنیت روانی افکار عمومی مورد توجه گردانندگان این جنگها قرار میگیرد«نوید کمالی» پژوهشگر جنگ نرم به عنوان سومین و آخرین سخنران این نشست در ارتباط با پشت پردههای اغتشاشات اخیر و نقش بازیگران خارجی در این رویداد گفت: آشوبهای شهریور ۱۴۰۱ در ایران از نوع جنگ هیبریدی طبقه بندی میشود. رویدادهایی که علاوه بر حضور میدانی در فضای مجازی نیز شاهد بمباران روانی مخاطبان هستیم و امنیت روانی افکار عمومی مورد توجه گردانندگان این جنگها قرار میگیرد. عملیات نرم مرتبط با حوزه فرهنگ و رسانه است در ۱۰ سال اخیر شاهد رشد و توجه چشمگیر به این نوع مخالفتها و دشمنیها بودهایم.
«در جنگ سوریه نیز تبلیغات گستردهای از نوع جنگ هیبریدی علیه حاکمیت حاضر انجام شد. به طورکلی دکترین جنگ ترکیبی از سال ۲۰۲۲ در دستور کار ناتو قرار گرفت. ناتو در ۵ مورد در جنگهای هیبریدی مورد هدف قرار میدهد: زمین، هوا، فضا، سایبر و افکار عمومی. افکار عمومی به تازگی و با تمرکز فراوان مورد توجه قرار گرفته است. از سوی دیگر ضریب نفوذ شبکههای اجتماعی بیش از ۹۰ درصد انگاشته شده از این رو توجه بیشتر به رسانههای اجتماعی در دستور کار این نهادها قرار میگیرد. پشت پرده جنگهای هیبریدی به طور کلی و عمدتا سرویسهای اطلاعاتی بودهاند.»
کمالی در بخش دیگری در تبیین اغتشاشات اخیر و ریشهها و اهداف آن افزود: تحلیل میانگین سنی جامعه ایرانی نشان میدهد که عمده جمعیت کنونی کشور متعلق به جوانان حدود ۳۵ ساله هستند و بعد از آن نوجوانها و نسل «زد» در اولویت قرار میگیرند.
متخصصان جنگ نرم با توجه به این اطلاعات و دیتاها به طور دقیق این بخش از جامعه جوان را مورد حمله نرم قرار داده و از همین رو شاهد فعالیت گسترده این طیف در تجمعات اخیر بودیم.
«در گزارشی که ناتو با عنوان «حمایت از مقاومت اهداف و راهبردها» منتشر کرده است، ۴۷ پروژه براندازانه ایالات متحده در فاصله سالهای ۱۹۴۱ تا ۲۰۰۳ مورد بررسی قرار گرفته است: نکته جالب این است که حمایت های آمریکا از اقدامات براندازانه اعم از اختلال، فشار و تغییر رژیم در ۲۳ مورد موفق، ۲۰ مورد ناموفق و ۴ مورد بی نتیجه خوانده شده است. در ۷۵ درصد از این اقدامات تهدید و زور به عنوان اهرمهای اصلی جنگ نرم و سخت خط عامل موفقیت عنوان شدهاند. این اقدامات در وهله اول با تهدید و زور و سپس با هدف تغییر رژیم صورت میگرفتند.»
در کشور ما نیز بهترین راه برون رفت از اتفاقات اخیر و برخی نارضایتیهای اجتماعی در وهله اول آگاهی بخشی و گفتوگو و در بخش های دیگر شناسایی و برخورد با سرویسهای اطلاعاتی استاین پژوهشگر حوزه جنگ نرم در انتها در خصوص برنامه ایالات متحده در مقابله و تهدیدات احتمالی این کشور ابراز داشت: در پژوهشی که به تازگی در آمریکا انجام شده تهدیدات پیش روی این کشور از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۸ یعنی بازه زمانی ۱۰ ساله مورد بررسی قرار گرفته است. ناآرامیهای اجتماعی از مهمترین و قابل توجهترین تهدیدات احتمالی در این کشور بوده است که امنیت ملی آمریکاییها را تهدید میکند.
«بهترین راهکار برای مقابله و مدیریت با این اعتراضات خیابانی، آگاهیبخشی، فرهنگ سازی و گفتگو با افکار عمومی عنوان شده است. در کشور ما نیز بهترین راه برون رفت از اتفاقات اخیر و برخی نارضایتیهای اجتماعی در وهله اول آگاهی بخشی و گفتوگو و در بخش های دیگر شناسایی و برخورد با سرویسهای اطلاعاتی عنوان میشود. با توجه به روش کلان شهرها در کشورما و افزایش احتمال نارضایتی که در همه دنیا مرسوم است، آموزش شهروندی با تکیه بر سواد رسانهای از مهمترین اولویتهای پیشروی حاکمیت تلقی میشود.»