(تصاوير) بر سر «خانه خدا» چه آمده است

در طرح توسعه‌ی مسجدالحرام که به امضای ملک عبدالله، پادشاه عربستان رسیده است، قرار بود طرح توسعه‌ی مطاف (محل طواف زائران) یک ساله تمام شود؛ اما تکمیل آن تا دو سال آینده زمان می‌برد. براساس این طرح، نخست عرض صفا و مروه را از ۲۰ متر به ۴۱ متر رساندند و از دو طبقه به چهار طبقه افزایش دادند.

حالا هم برای رفاه حال زائران در طواف دور خانه‌ی خدا، سازه‌ای فلزی ایجاد شده است که دیگر آن شکل قدیمی را ندارد، در گذشته خانه‌ی خدا به‌راحتی از داخل رواق‌هایی که زائران زیر آن می‌نشستند دیده می‌شد؛ اما حالا آن سازه‌ی فلزی، مانع است. این در حالی است که بسیاری از زائران معتقدند، نگاه کردن به خانه‌ی خدا یک عبادت است.

طرح توسعه‌ی مسجدالاحرام برای زائرانی که سن زیادی دارند یا ناتوان هستند مشکلاتی را ایجاد کرده، مثلا رفت‌وآمد به مسجدالحرام بسیار وقت‌گیر و سخت شده است، چون در گذشته اتوبوس‌هایی که زائران را از هتل به حرم انتقال می‌دادند تا نزدیک‌ترین محل به مسجدالحرام می‌رفتند و در ایستگاه‌هایی که مشخص شده بود توقف می‌کردند؛ اما حالا زائران باید از محل توقف اتوبوس‌ها حدود 20 دقیقه پیاده‌روی کنند تا به حرم برسند.

آسفالت نبودن خیابان‌ها به‌خاطر اجرای طرح توسعه و تخریب ساختمان‌های اطراف مسجد هم باعث شده بسیاری از زائران از جمله ایرانی‌ها با پای پیاده رفت و آمد کنند که این شرایط نه‌تنها برای زائران مسن سخت است، بلکه گرد و خاک زیادی هم در مسیر حرکت زائران به‌وجود می‌آورد که برای سلامتی آن‌ها مضر است.

در تمام خیابان‌های منتهی به حرم، کارگران مشغول کارند، برای همین حصار و داربست‌های فلزی کشیده شده و هیچ علامتی هم برای راهنمایی زائران به سمت ورودی و خروجی‌های حرم وجود ندارد، همین موضوع زائران زیادی را در انتخاب مسیر برای ورود به حرم و همین‌طور پیدا کردن توقفگاه‌های اتوبوس‌ها سردرگم کرده است.

داخل مسجد هم به‌خاطر اجرای طرح توسعه، بخش‌های مختلفی تخریب شده است و وجود «تاورها» و «جرثقیل»های عظیم‌الجثه در اطراف حرم، آن فضای معنوی سابق را از بین برده و توجه بیشتری از زائران را به خود جلب می‌کند. توجهی که بخشی از آن هم معمولا به برج ساعت «ابراج البیت» با 601 متر ارتفاع معطوف می‌شود.

محدوده‌ی پشت مقام ابراهیم (ع) هم که در گذشته از آن محل، زائران به سعی صفا و مروه می‌رفتند، در طرح توسعه دگرگون شده و تابلوهایی در ورودی آن نصب شده که زائران را به مسعی راهنمایی می‌کند؛ اما همین مسیر به طبقات دوم و سوم مسعی می‌رود که از نظر شرعی برای زائران ایرانی مشکل‌آفرین است.

مساحت قبلی مسجدالحرام حدود ۳۶۶ هزار و ۱۶۸ مترمربع بود که در طرح توسعه‌ی کنونی که در حال اجراست، ساختمان‌های شمال شرق و شمال مسجد ساخته شده و حدود ۳۲۰ هزار مترمربع به طرح اضافه می‌شود و فضای مسجدالحرام به ۷۰۰ هزار مترمربع می‌رسد. 

*ايسنا