به گزارش اکوبورس،سخنرانی های اقتصادی رئیس جمهور محترم در اجلاس داووس افق جدیدی در توسعه صنعتی ایران گشوده و ایشان با تاکید بر اینکه اقتصاد ایران در حال طلوعی دوباره است ضمن اشاره به مدلهای جدید قراردادی و رفع موانع گذشته در بخشهای اكتشاف و تولید در صنعت نفت و گاز كشور عنوان کردند كه همه چیز برای آغاز دورهای جدید از همكاریها بین این صنعت و شركتهای بزرگ و معتبر نفتی فراهم گردیده است.
ایشان در زمینه توسعه صنایع پتروشیمی نیز اشاره نمودند که خوراک تقریباً نامحدود و ارزانی که در فازهای مختلف پارس جنوبی وجود دارد توجیه اقتصادی برای سرمایهگذاری مستقیم خارجی در صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی راایجاد کرده است. همچنین در سخنرانی خود اعلام نمودند که ایران آمادگی دارد تا برای تأمین نظر سرمایهگذاران در صنعت پتروشیمی، قراردادهای بلندمدت، برای تأمین خوراک گاز آنها، با قیمتهای ترجیحی منعقد کند که با واکنش مثبت مخاطبان مواجه شده است.
در سالهای اخیر اعمال سیاست حمایتی اقتصادی کشورهای حوزه خلیج فارس همچون عربستان، امارات و عمان از سرمایهگذاری در صنعت پتروشیمی و تأمین خوراک به قیمتهای نازل موجب رشد سریع صنعت پتروشیمی در این کشورها شده است و رشد اقتصادی برق آسای قطر در یک دهه اخیر به مدد همین سیاست گذاری ها بوده است. فارغ از قیمت ترجیحی روشن نمودن روش قیمت گذاری در بازه های زمانی از شاخص های مهم در برآورد صرفه اقتصادی طرحهای توسعه ای است که در سخنان رئیس جمهور مورد تایید قرار گرفته است.
بازار گمانه زنی ها پیرامون قیمت گذاری خوراک گاز واحدهای صنعتی و پتروشیمیایی در روزهای گذشته داغ بوده و در حالی نص صریح قانون هدفمندی چهارچوب قیمتگذاری را مشخص نموده است سخن از نرخ 18 سنت به میان آمده که برابر نرخ روز شاخص هنری هاب ایالات متحده است. بر اساس بند (ب) قانون هدفمند کردن یارانه ها دولت مكلف است میانگین قیمت فروش داخلی گاز طبیعی را به گونه ای تعیین نماید كه به تدریج تا پایان برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ، معادل حداقل هفتاد و پنج درصد (75%) متوسط قیمت گاز طبیعی صادراتی پس از كسر هزینههای انتقال، مالیات و عوارض شود. این در حالی است که تبصره بند (ب) اضافه نموده جهت تشویق سرمایه گذاری، قیمت خوراك واحدهای صنعتی، پالایشی و پتروشیمی برای مدت حداقل ده سال پس از تصویب این قانون هر مترمكعب حداكثر شصت و پنج درصد(65%) قیمت سبد صادراتی در مبدأ خلیج فارس(بدون هزینه انتقال) تعیین گردد.
قیمت سبد صادراتی گاز ایران به ترکیه در دو سال اخیر حدود 5 سنت بوده است که در مقایسه با قیمت 4 سنتی گاز پروم روسیه همواره مورد اعتراض ترکها بود و حتی کار تا شکایت در مراجع بین المللی پیش رفت. اگرچه توسعه تکنولوژی شیل گاز و ورود کشورهای جدید به بازار فروش جهانی گاز پیشبینی ها را در خصوص قیمت گاز در سالهای آینده تغییر داده است لیکن رقابت فعلی فروشندگان در جهت توسعه بازار و بعضا گسترش نفوذ سیاسی آنها متمرکز شده است. تخفیف اخیر روسیه به اوکراین و کاهش قیمت هر متر مکعب به زیر 3 سنت نمونه از این تحولات اخیر است.
با عنایت به اینکه سهامداران اصلی پتروشیمی ها سهام عدالت ، صندوقهای بازنشستگی و نهادهای عمومی هستند و قیمتگذاری خوراک مبتنی بر قانون و قیمتهای عرف بین المللی حرکتهای اخیر رسانه ای با شائبه رانت نرخ خوراک در صنعت پتروشیمی تحریک آمیز به نظر می رسد. در عین حال به روز رسانی نرخ تسعیر خوراک بر اساس نرخ روز ارز به جای نرخهای ترجیحی ضروری است.
تیرداد احمدی
کارشناس ارشد بازار سرمایه