چند پژوهشِ باکیفیت به ارزیابی تاثیرگذاری یارانه نقدی بر «نرخ فقر» به
تفکیک مناطق مختلف کشور پرداخته‌اند؟ چند پژوهش میزان تاثیرگذاری این طرح
را بر «عرضه نیروی کار در مناطق محروم کشور» بررسی کرده‌اند؟ چند پژوهش به
ارزیابی این مساله پرداخته‌اند که چه درصدی از یارانه نقدی دریافتی توسط
خانوارهای محروم، برای بهبود «تغذیه»، «سلامت» و «آموزش» آسیب‌پذیرترین قشر
اجتماعی؛ یعنی «کودکان خانوارهای محروم» صرف شده است؟
اخیرا، برای
نگارش مقاله‌ای درباره «اصلاح بلندمدت شیوه پرداخت یارانه نقدی»، مدتی را
به جست‌وجو برای یافتن پژوهش‌هایی صرف کردم که در زمینه «آثار پرداخت
یارانه نقدی بر رفاه خانوارهای ایرانی» انجام شده‌اند. تعجب‌آور و در عین
حال بسیار تاسف‌آور بود که سه سال و یک ماه بعد از اجرای طرحی وسیع که
مبلغی معادل دوونیم برابر کل بودجه آموزش‌وپرورش کشور را به صورت نقدی در
بین خانوارها توزیع می‌کند، تعداد پژوهش‌های مدون و باکیفیت در این زمینه،
به عدد انگشت‌های دو دست هم نمی‌رسد. این مساله تا حد زیادی نمود رکود
پژوهشی سنگین حکمفرما در دولت قبل بود؛ وضعیتی که در ترکیب با رواج تصمیمات
یک‌شبه درباره مهم‌ترین سیاست‌های کلان اقتصادی و سیاسی کشور،
سیاه‌چاله‌ای را برای اقتصاد ملی ایجاد کرده بود که معلوم نیست رهایی از آن
تا چه مدت طول بکشد.
در چنین شرایطی، تامل منطقی و پرهیز از شتاب‌زدگی در دولت جدید برای طراحی
تصمیمات کلان اقتصادی را باید به فال نیک گرفت. یکی از نمودهای تلاش دولت
جدید برای بهره‌گیری از تحلیل‌های مختلف پیش از اتخاذ تصمیمات کلان را،
می‌توان در فراخوان «مباحثه تحلیلی پیرامون اصلاح یارانه نقدی» مشاهده کرد؛
فراخوانی که با دعوت وزارت «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» آغاز شد و پس از
گذشت دو ماه و نیم و با انتشار 34 مقاله منتخب در «دنیای اقتصاد»، امروز
جمع‌بندی آن در قالب چهار صفحه کامل روزنامه، منتشر شده و با جمع‌بندی
مقالات منتخب، به ارائه نقاط قوت و ضعف هشت محور اصلی مطرح در زمینه اصلاح
یارانه نقدی پرداخته است.
به اميد آنكه که این مجموعه مقالات بتواند سهم کوچکی داشته باشد در کمک به تصمیم دولت جدید برای «اصلاح یارانه‌ای بهینه.»
دنیای اقتصاد
