سید حسین متولیان کارش را در رسانه از نیمه دهه هفتاد با برنامه نیمرخ آغاز کرد که در این برنامه به عنوان یکی از نویسندگان حضور داشت و در بخشهایی هم مقابل دوربین قرار گرفته و اجرا را برعهده داشته است. او همچنین در برنامه امضا محفوظ هم به عنوان نویسنده و مجری حضور داشته و به طور کلی تقریبا در ۴۰۰ هزار دقیقه برنامه تلویزیونی به عنوان نویسنده، کارگردان و مجری فعالیت کرده است. متولیان همچنین اجرای برنامههای رئیسجمهور محبوب من و اول سلام را هم در کارنامهاش دارد. فصل چهارم نشان ارادت تازه ترین فعالیت متولیان در عرصه اجرا است.
حضور من توجه مخاطب را به دو نیمه تقسیم میکرد
حسین متولیان در برنامه نشان ارادت پشت دوربین حضور دارد و مخاطبان فقط صدایش را میشنوند. وی در گفت وگو با خبرنگار رادیو و تلویزیون ایران اکونومیست، درباره تجربه اجرای اینچنینی گفت: دوستان از شبکه و همچنین تیم تهیه و تولید برنامه نشان ارادت به من لطف داشتند و بارها خواستند من جلوی دوربین باشم. اما این پیشنهاد خودم بود که پشت دوربین باشم و این موضوع یک علت روانشناختی دارد.
وی افزود: وقتی ما میخواهیم به زوایای شخصیتی و به اعماق وجود افراد سری بزنیم، هر چیزی که توجه مخاطب را تقسیم به دو کند، مخل آن کاری است که میخواهیم انجام دهیم. حضور من در مقابل دوربین، توجه مخاطب را به دو نیمه تقسیم میکرد و یک بخشی به مجری و یک بخشی به سوژه برنامه اختصاص پیدا میکرد. درواقع بنای ما این بود که به درونیات آدمها و احساس شان نسبت به امام حسین (ع) نزدیک شویم. بنابراین فقط باید میهمان مقابل دوربین قرار میگرفت. مجری در چنین برنامههایی کارکرد هدایتکننده دارد. شاید آن دورهای که در رادیو کار کردهام به کمکم آمد که اتفاقات خوبی رقم بخورد اما این کار خیلی دشوار است.
نحوه آغاز برنامه اهمیت دارد
متولیان درباره چالش های اجرا در پشت دوربین و استفاده صرف از صدا توضیح داد: یک بخش از کاری که ما انجام میدهیم عاطفه و احساس است و بخش دیگر تکنیک است. در اجرا هم اینطور است و الزاما در مورد برنامه نشان ارادت نمیگویم. بخش عاطفه و احساس و تکنیک در جاهایی گره میخورند. شاید اینکه من سالها کارگردانی کردهام به کمکم آمده است. درواقع این تکنیک که برنامه را با کدام سوال شروع کنیم هم اهمیت دارد.
او ادامه داد: در نشان ارادت میهمانهایی داشتیم که معذوریت هایی داشتند اما ما در مورد خودشان حرف زدیم که در انتهای برنامه گفتهاند چقدر حالم خوب شد. پس بخشی از این موضوع در چینش سوالات است که از یک نقطهای شروع کنیم و به یک نقطهای برسیم.
متولیان درباره فرایند طراحیِ سوالات گفت: یکسری سوال آماده از سالهای پیش داشتیم که سال گذشته هم در برنامه از این سوالات اضافه کردیم. طبیعتا به واسطه میهمانانی که میآمدند و مثلا برادر شهید یا فرزند شهید بودند، یک سری سوال خاص هم در اختیار ما قرار میگرفت اما چینش سوالات و اینکه به چه نحوی پرسیده شود و از گفتار آن چه استفادهای کنیم؛ کاری بود که خودم انجام میدادم. همچنین اینکه سوالات را از دوران کودکی میهمانها شروع کنیم، اتفاقی بود که خودم رقم زدم.
میهمانان چیزی درباره سوالات نمیدانستند
مجریِ برنامه نشان ارادت در پاسخ به این که آیا سوالات، پیش از برنامه با مهمان ها هماهنگ می شود، گفت: به واسطهی اینکه من سالهاست در رسانه کار کردهام، با میهمانان برنامه آشناییِ قبلی داشتم اما درباره سوالاتِ برنامه هیچ چیزی به آنها گفته نمیشد. به دلیل اینکه وقتی در لحظه با سوالات مواجه شوند، برای ما اولویت داشت. زمانی که افراد به یک موضوعی فکر میکنند، از قبل ذهنشان شروع به ساختن میکند.
اتفاقا به عقیده من نقطهقوت برنامه این است که میهمان نشان ارادت، از قبل به سوالات فکر نکرده و فقط میداند فضای برنامه درمورد امام حسین (ع) است و همچنین دکوری که در آن مینشینند، پرچم سیدالشهدا (ع) دور تا دورش نصب شده است. این ندانستن باعث میشود اخلاص جوابها بالا برود. به همین دلیل ما به هیچ وجه سوالات را با میهمانان به اشتراک نمیگذاشتیم و در لحظه با سوالات مواجه میشدند.
مردم به آدمهای شاخص اعتماد دارند
فصل چهارم نشان ارادت دارای بخش های مختلف مثل گزارش مردمی، نمایندگان اقوام و ... است. با این حال مصاحبه با چهره های شاخص، محور اصلی برنامه است. متولیان در این باره گفت: استفاده ازچهرهها به شکل بیرویهای در رسانه زیاده شده است در حالی که رسانه متعلق به همه اقشار مردم است و همه مردم باید در آن حضور داشته باشند اما هر برنامهای الزامات خاص خودش را دارد.
وی ادامه داد: ما درمورد کسی برنامه میسازیم که برای همهمان عزیز است. گاهی امام حسین (ع) ما، دشمن هم دارد و برخی افراد دوست ندارند، کلام حق و حقیقت سیدالشهدا (ع) بعد از ۱۴۰۰ سال به گوش مردم برسد. آن زمان ما از مقبولات مردم استفاده میکنیم. مقبولات مردم ما چیست؟ مردم ما به یکسری از آدمها اعتماد دارند. به چهرههای خودشان اعتماد دارند، به آدمهای شاخص که تا به حال از آنها بدی ندیدهاند، اعتماد دارند. مثلا محال است کسی را پیدا کنید که از استاد مهدی فقیه بدی دیده باشد. پس برنامهها به وسیله این مقبولیت به مردم میگویند، این فرد را که قبول دارید، او هم امام حسین (ع) را دوست دارد.
متولیان تاکید کرد: استفاده از چهرهها در این حد به نظر من ضروری است و حتی در جاهایی الزام پیدا میکند اما آن طرفش را هم باید در نظر بگیریم. یعنی حتما در کنار این، باید برنامههایی باشند که به افراد دیگر هم اشاره کند اما اینکه همه برنامههای تلویزیونی به این شکل باشند، مخالف هستم. صحبتهایی هم شده که نشان ارادت در طول سال هم ادامه پیدا کند، پیشبینی ما این است که در طول سال وجه مردمیِ برنامه را پررنگتر کنیم.
هیچچیز به ما تحمیل نشد
متولیان همچنین درباره همکاری شبکه دو با سازمان عتبات عالیات در ساخت نشان ارادت توضیح داد: خوشبختانه هیچچیز به ما تحمیل نشده است. همچنین قبل از اینکه بخواهیم ضبط برنامه را شروع کنیم با مدیر شبکه دو جلسهای داشتم که ذرهای تحمیل از سوی ایشان صورت نگرفت و کاملا دست ما را باز گذاشتند. درمورد سازمان عتبات عالیات هم همین اتفاق افتاد و هیچ چیزی را به ما تحمیل نکردند حتی آن تصاویری که از زحمات ستاد بازسازی و توسعه عتبات عالیات نشان داده میشود، پیوست خود برنامه و یک قسمتی از هویت برنامه است. اتفاقی که در آنجا می افتد برای همه ما ارزشمند است.
به گزارش ایران اکونومیست، فصل چهارم نشان ارادت به تهیه کنندگی پویان هدایتی در گروه معارف شبکه دو سیما و با مشارکت ستاد عتبات عالیات ساخته شده است. سید حسین متولیان مجری، محمد علی بای کارگردان و میلاد جوادی مجری طرح و مشاور تهیه کننده این برنامه هستند.