آیتالله «سید ابراهیم رئیسی» در دوران انتخابات تأکید کرده بود که اهل نشستن در اتاقهای پاستور و رصد و مدیریت مانیتوری نیست و سنت سفرهای استانی را البته با اصلاح نقاط ضعف آن آغاز خواهد کرد. سفر به ۳۱ استان ایران در کمتر از یک سال، دستاور قابل تأملی برای رئیسجمهوری است که در یکی از سختترین شرایط کشور، مدیریت آن را به عهده گرفت. آیتالله رئیسی جز در معدود روزهایی، تمام آخرِهفتههای یک سال اخیر را در محرومترین بخشهای کشور گذراند.
سفرهای استانی رئیسی با رؤسای جمهور سلف خود متفاوت بود و به دلیل همین تفاوتهاست که شکستن رکورد و حضور در همه استانهای ایران در کمتر از یک سال ممکن شد. سرعت؛ یکی از مهمترین ویژگیهای این سفرها و عامل ایجاد تفاوت اشاره شده است. پیش از آغاز هر سفر استانی نیازهای اساسی و عقبماندگیهای استان از سوی کارگروه مشخصی، شناسایی شده و بخشی از تصمیمات و اقدامات لازم برای رفع آن نیاز و اصلاح رویه در تهران گرفته و انجام شد که یکی از مهمترین دلایل ایجاد سرعت اشاره شده بود. سفرها برخلاف رویههای پیشین فشرده و حداکثر ۲ روزه بود و تصمیم رئیسجمهور مبنی بر برگزاری آن در روزهای تعطیل و آخرهفته گرچه خستگی بسیاری به وی و دولتش تحمیل میکرد اما تمرکزمورد نیاز به منظور انجام مسئولیت در مرکز را در روزهای کاری برای دولت فراهم میکرد.
تمام تلاش آیتالله رئیسی و هیأت همراه در این سفرها معطوف به کاستن از هزینه و صرفهجویی در زمان بود. دیدارهای مردمی به ویژه در دوره اوجگیری کرونا، به خواست رئیسجمهور متوقف شد و گرچه در هر سفری از این توقف ابراز ناراحتی میکرد اما اجرای قانون و تصمیم ستاد کرونا را اولویت قرار میداد. پیگیری دقیق و هفتگی مصوبات تصویب شده در استان و تصمیمات گرفته شده، هم سفرهای استانی آیتالله رئیسی را متمایز کرده و این مسئولیت مهم برعهده «صولت مرتضوی» معاون اجرایی رئیسجمهور است. حضور وزرا و معاونین رئیس جمهور، در هر سفر استانی و دیدار از شهرهای مختلف استان به نمایندگی از آیتالله رئیسی هم نشانه حضور در میدان تمام مردان کابینه برای ارتباط بیواسطه با مردم و مشکلات آنها بود. حال در آستانه یکسالگی دولت سیزدهم به مرور سفرهای استانی رئیسجمهور، مصوبات، اعتبارات و دستاوردهای آن میپردازیم.
چرا خوزستان؟
عصر سوم شهریور ۱۴۰۰ تکلیف کابینه دولت سیزدهم مشخص شد و وزرای پیشنهادی رئیس جمهور (جز یک وزیر) از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، رأی اعتماد گرفتند، نخستین جلسه هیأت دول،پنجشنبه چهارم شهریور تشکیل شد و صبح جمعه رسانههای خبری از سفر سرزده آیتالله رئیسی و شماری از وزرای کابینه به استان خوزستان خبر دادند.
خوزستان آن روزها به واسطه بحران بیآبی، مشکلات تاریخی فاضلاب در این استان و رنجهای مزمنی مانند بیکاری و رکود روزهای ملتهب و سختی را میگذراند و انتخاب این استان هم برای نخستین سفر استانی به واسطه همین مشکلات و التهابات بود که نشان داد دولت رئیسی از التهاب و سختی گریزان نیست و میانه این چالشها، بودن کنار مردم را انتخاب کرده است. خوزستان از ابتدای سال گذشته با چالش آبی مواجه بوده است و همین امر باعث اعتراضات مردمی در پایین دست رودخانه کرخه شد. طبق اعلام شرکت آبفای خوزستان ۷۰۲ روستا خوزستان در تابستان سال گذشته با مشکل کم آبی روبرو بودند.
بازدیدهای سرزده از حوزههای مختلف استان، نشستن پای درد و دل مردم و بررسی مستقیم مشکلات موجود، سبب شد که این سفر بازتابهایی داشته و مورد استقبال قرار گیرد. اقدامی که با تایید و تحسین رهبر انقلاب اسلامی در نخستین دیدار اعضای هیات دولت همراه شد و ایشان تصریح کردند: «این حرکت بسیار خوب و مستحسنی که دیروز جناب آقای رییسی انجام دادند که رفتند خوزستان در میان مردم با مردم، از آنها شنیدند، با آنها حرف زدند، این یک جلوهای از مردمی بودن است که بسیار کار خوبی است.»
آیت الله رئیسی پس از این سفر استان، سه بار دیگر مهمان مردمان نجیب و صبور خوزستان بود. آیتالله رئیسی هفتم آبان سال گذشته، به منظور رسیدگی به وضعیت مردم زلزله زده اندیکای خوزستان به این شهر سفر کرد. سفر به اندیکا پس از وقوع زلزله، سفر نوروزی به خوزستان و قرائت نخستین پیام نوروزی خود از مسجد جامع خرمشهر و در نهایت سفر به آبادان در جریان ریزش ساختمان متروپل.
آنچه در نخستین سفر استانی رئیس جمهور گذشت
هواپیمای آیت الله رئیسی صبح جمعه پنجم شهریور ۱۴۰۰ به همراه وزیران کشور، جهاد کشاورزی، نیرو، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، و رییس سازمان برنامه وبودجه در فرودگاه شهید سلیمانی اهواز بر زمین نشست تا نخستین سفر استانی دولت سیزدهم آغاز شود. در همان فرودگاه از حق بزرگ مردم خوزستان سخن گفت و تاکیدکرد در این سفر دنبال راهکارهایی است تا گامهایی سریع در جهت رفع مشکلات بردارد.
برنامه های فشرده بلافاصله آغاز شد؛ آیتالله رئیسی از پروژه آبرسانی، بیمارستان رازی اهواز و بخش کرونایی، کارگاه جمع آوری فاضلاب اهواز در کوی ملت(کوروش)، منطقه کم برخوردار «منبع آب » اهواز بازدید کرد. سپس با یک فروند بالگرد به منطقه جفیر رفت تا از نزدیک وضعیت هورالعظیم و رودخانه کرخه نور را بررسی و از نزدیک مسائل و مشکلات را رصد شود تا تصمیمات نهائی را در دولت اخذ کند. با مردم محروم روستای جفیر دیدار و در آیین افتتاح آبرسانی این منطقه تصریح کرد که رفع مشکل بیکاری یکی از مهم ترین دغدغه های این دولت است و در این راه تمام توان خود را به کار خواهیم گرفت.
در نشست صمیمی با عشایر عرب خوزستان از دغدغههای آنها شنید اما این را هم از زبان «شیخ سمیر باوی» یکی بزرگان عشایر عرب هم شنید که : «مردم خوزستان ضمن وفاداری به نظام مقدس جمهوری اسلامی، با وجود همه مشکلات معیشتی که دارند اما خویشتندار بوده و در خط ولایت هستند». رئیس جمهور هم به عشایر عرب قول داد که با تشکیل شورای راهبردی خوزستان دولت با عملکرد بهتری به مشکلات این استان رسیدگی کند. همچنین در نشست شورای اداری استان هم گفت که با توجه به شرایط خاص خوزستان و برای رفع مشکلات موجود نیازمند استقرار مدیران در استان هستیم و مدیران پروازی نمیتوانند بر مشکلات استان فائق آیند.
مصوبات و اعتبارات سفر به خوزستان
۶۷ مصوبه با ۳۴ هزار میلیارد تومان اعتبار حاصل سفر استانی آیتالله رئیسی به خوزستان بود که بر اساس برنامه کوتاه، میان و بلندمدت اعلام شده، قرار است در مدت سه سال اجرا شود. سال گذشته نیز ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار به صورت نقد به استان ابلاغ شد. صادق خلیلیان استاندار ویژه خوزستان دی ماه سال گذشته از تخصیص ۲۵ درصد از کل اعتبار مصوب سفرهای استانی رئیس جمهور به خوزستان خبر داد و آن را نشان دهنده اراده جدی دولت برای حل مشکلات این استان و بهبود وضعیت معیشت و رفاه مردم این استان دانست. براساس اعلام مسئولان استان همچنین دولت پنج هزار و ۵۱۰ میلیارد ریال اعتبار به مناطق زلزله زده اندیکا اختصاص داد.
طرح آبرسانی غدیر، از مهمترین پروژههایی بود که در خوزستان تشنه، از سوی دولت سیزدهم در این سفر پیگیری شد. طرحی که قرار است ۵۲ درصد از جمیعت شهرستانهای خوزستان را پوشش میدهد، طرحی که ۲۵ هزار میلیارد تومان برای تکمیل آن نیاز بود. طرح نوسازی و بهسازی شبکه فاضلاب اهواز از اَبَرطرحهای خوزستان و دیگر طرحهای مرتبط با فاضلاب استان، محورهای مواصلاتی استان مانند جاده ایذه به سمت چهارمحال و بختیاری و رامهرمز-بهبهان، ساخت ۹ بیمارستان جدید، طرحهای مسکن، اشتغال، کشاورزی به ویژه طرح ۵۵۰ هزار هکتاری رهبر معظم انقلاب، روابط استان با کشورهای هممرز، تدوین و اجرای شیوه نامه مسئولیتهای اجتماعی برای شرکتها و صنایع، اختصاص درصدی از سود خالص شرکتها به مسئولیتهای اجتماعی، انتقال مالیاتهای شرکتهای بزرگ به استان و در نهایت توسعه فعالیت شرکتهای دانش بنیان در خوزستان از مهمترین محورهای مصوبات دولت سیزدهم در نخستین سفر استانی خود به خوزستان بود.
یک سال پس از سفر
همانگونه که اشاره شد، رئیسجمهور به منظور پیگیری مصوبات استانی کارگروه ویژهای را به ریاست معاون اجرایی خود مشخص کرد و صولت مرتضوی، در یک سال گذشته به استانهای مختلف سفر کرده و این مصوبات و اقدامات را پیگیری کرده است. معاون اجرایی رئیسجمهور دیماه سال گذشته و در جریان سفر به خوزستان از انتقال پساب فاضلاب شرق وغرب اهواز در آینده نزدیک با اجرای ۲ خط تصفیهخانه خبر داد.
وی همچنین با اشاره به بازدید خود از مناطق زلزله زده اندیکا گفت: هم اکنون ۴۰۰ واحد مسکونی در مرحله نصب اسکله و نزدیک به ۶۰۰ واحد نیز پی ریزی آنها انجام شده است و مرمت یک هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی نیز در حال انجام است.
بر اساس اعلام «مهرداد نیکو» رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی خوزستان؛ تا ۲۷ مرداد سال جاری، پروژه آبرسانی غدیر تاکنون پیشرفت فیزیکی ۴۸ درصدی را شاهد بوده و توانایی تأمین آب مورد نیاز بخشهایی از شهرهای اهواز، آبادان و خرمشهر از آب سد کرخه را داراست.
طرح نوسازی و بهسازی شبکه فاضلاب اهواز پیشرفت ۴۲ درصدی را شاهد بوده است و براساس برنامهریزیها ببا اجرای طرحهای فاضلاب، در ۲ سال آینده شاهد رفع کامل مشکلات این حوزه در استان خواهیم بود. از ۹ بیمارستان مورد نیاز استان؛ پیشرفت فیزیکی ساخت بیمارستان قلب خرمشهر مطلوب ارزیابی میشود و به منظور کاهش بیکاری در استان، راه اندازی منطقه ویژه پتروشیمی شماره ۲ در حال پیگیری بوده و مکانیابی است. مسیرهای صادرات به کشورهای همسایه، به ویژه عراق تسهیل شده رقم صادرات به این کشور در سال ۱۴۰۰ به ۸.۹ میلیارد دلار رسیده و افزایش ۱۸.۷ درصدی را نشان میدهد. در دولت سیزدهم راه اندازی مجتمع آزادگان یک، مجتمع آزادگان ۲ در شهرستان کارون، توسعه مجتمع آبزی پروری در خرمشهر و مجتمع پرورش میگو در چوئبده آبادان برای توسعه آبزی پروری و در نتیجه افزایش صادرات محصولات شیلاتی به عراق مورد تاکید است و طرحهای مربوط در حال اجرا هستند. برای ۸ هزار و ۲۰۰ متقاضی جهش مسکن در استان زمین تامین و مکان یابی شده است.
براساس تاکید رئیس جمهور و استاندار ویژه دولت ۲ درصد سود خالص شرکتها به استان و مسئولیتهای اجتماعی اختصاص پیدا میکند. همچنین تا مردادماه سال ججاری مالیاتهای شرکتهای متن و اروندان به استان منتقل شده است. در خوزستان به منظور حمایت از شرکتهای دانشبنیان، زیرساختهای پارک علم و فناوری تقویت شده، زمین ۲۰ هکتاری در شهرک صنعتی شماره ۴ برای انتقال پارک علم و فناوری استان به این محل اختصاص و فضایی برای افزایش ۸۶ شرکت به ۲۰۰ شرکت در حال انجام است. ۱۰ درصد بودجه استان با حدود ۱۴۸ میلیارد تومان برای اعطای وام کم بهره به متقاضیان و ایجاد زیرساختها هم اختصاص خواهدیافت.
براساس اعلام سازمانها و نهادهای مسئول در خوزستان، از مبلغ اختصاص یافته به استان؛ ۸۴۰ میلیارد تومان به بخش حمل و نقل و طرحهایی مانند۲ خطه کردن راه آهن و جاده ایذه-باغملک و جاده رامهرمز-بهبهان اختصاص یافته است. ۲۲۴ میلیارد تومان اعتبار نیز به حوزه بهداشت و درمان برای ساخت بیمارستان ماهشهر، دزفول، بهبهان، بیمارستان قلب خرمشهر و تعدادی مرکز و خانه بهداشت و...
حاشیههای سفر به خوزستان
بخشی غیررسمی سفرهای استانی رئیس جمهور، گزارشها، تصاویر و ویدیوهایی است که از این سفرها منتشر میشود و اغلب هم بیشتر مورد توجه قرار میگیرد. خبرنگار خوزستان ایران اکونومیست هم در همراهی با رئیسجمهور در این سفرها به رویدادهای جالب و گاهی تاملبرانگیز، برخورده است که نشانه نجابت و صبوری مردمان این منطقه است. مثلا فاطمه پنج ساله، از ساکنان عشایر منطقه «کوه آرام» شهرستان اندیکا تنها خواستهاش این بوده است که عکسش را رئیس جمهور ببیند یا پیرزنی که راضی نمیشود رئیسجمهور آزرده خاطر شود و خبرنگار ایران اکونومیست در توصیف آن مینویسد: تکه کاغدی در دست دارد و مردد است که جلو بیاید، همه که از اطرافم دور میشوند، دل به دریا میزند و نزدیک میشود؛ ۵۰ سالی سن دارد و کنارم بر روی تخت سنگی که نشستهام مینشیند، و میگوید: " برا منم نامه می نویسی؟!"... کاغذ را میگیرم و میگویم: "خاله درخواستت را بگو تا برایت بنویسم"... از مشکلات خودش گفت، از سختی زندگی در چادر و بزرگ کردن کودکان یتیمش، از سوز سرما تا مشکل آب... حرفش که تمام شد، میگوید:" میشه نامه را بخونی ببینم چی نوشتی...". نامهاش را که خواندم، سرش را به زیر انداخت و چادرِ سیاهِ رنگ و رو رفتهاش را به صورت میکشد تا زیر نم نم باران، باران، گریههایش را مخفی کند. از مشکلات خود و اهالی روستایش خطاب به رییس جمهور میگفت. پس از اینکه کمی آرام شد انگار از نوشتن نامه پشیمان شد و آن را پس گرفت و گفت: آقای رئیسی سرش خیلی شلوغه، نمیخوام با گفتن مشکلاتم آزرده خاطرش کنم، فقط به آقای رئیسی سلام ما را برسانید».
