کرونا از دیدگاه دکترهای توئیتر

یکی از دغدغه‌های اصلی این روزها در جهان بیماری کووید-۱۹ یا کرونا به شمار می‌رود. یکی از مواردی که درباره کووید-۱۹ بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، علائم کرونا است.  بی‌تردید ابتلا به این بیماری عوارضی را نیز به همراه دارد.

با وجود اینکه زمان زیادی از شیوع بیماری کووید -۱۹ در سراسر جهان می‌گذرد، اما هنوز تشخیص دقیق این بیماری و علائم آن دشوار است؛ زیرا علائم آن شبیه به سرماخوردگی است حتی افرادی که به صورت کامل واکسینه شده‌اند نیز در معرض خطر هستند، اگرچه ممکن است شدت بیماری در این افراد کمتر باشد.

اما علائم گوناگون، بر اساس شیوع در افراد مختلف می‌توانند موردتوجه متخصصان قرار بگیرند. در این مطلب  علائم همراه کرونا را که بیشتر از سایر علائم در داده‌های کاربران فضای مجازی مورداستفاده قرار گرفته‌اند در مردادماه ۱۴۰۰ مورد بررسی قرار می‌دهیم.

داده‌کاوی ایران اکونومیست با جمع‌آوری روزانه انبوه محتواهای علائم بیماری کرونا در توئیتر، بر اساس فعالیت کاربران مبتلا به کرونا، در بازه ۱۵ مردادماه ۱۴۰۰ تا ۱۵ مرداد ۱۴۰۱ را به دست آورده که در ادامه به بررسی این علائم می‌پردازیم.

هرچقدر که از عمر کووید ۱۹ بیشتر می‌گذرد، علائم کرونا و عوارض کرونا نیز تغییرات جدیدی پیدا می‌کنند. در ابتدا علائمی نظیر سرفه‌ و تب جزء علائم بالینی بیماران کرونایی اعلام شد.

 واکاوی داده‌های مرتبط با کرونا در بازه زمانی مردادماه ۱۴۰۰ تا مرداد  ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که توئیتری‌ها ۱۱۳ هزار ۶۲۶ توییت کرونا همراه با سرفه زده‌اند و ۱۱هزار ۴۴۳ کاربر علائم تب را در ۱۴ هزار ۹۵۲ توییت اعلام کرده‌اند.

آیا رابطه‌ای بین افزایش ابتلا در داده‌های توییتر با شروع موج کرونا وجود دارد؟

نمودار روندنمای مطالب منتشرشده یکی از مهم‌ترین گراف‌هایی است که روند شیوع گسترده کرونا را به‌خوبی آشکار می‌سازد. در نگاه کلی، هنگامی که وزارت بهداشت آغاز موج شیوع  جدید و وضعیت قرمز را اعلام کرده است توییت‌های سرفه و کرونا نیز بیشتر شده‌اند.

نمودار خطی مطالب منتشر شده دربازه یکساله با موضوع کرونا و سرفه

نمودار خطی مطالب منتشر شده دربازه یکساله با موضوع کرونا و تب

اما سه قله مهم در این نمودار انتشار محتوا در ۲۳ مرداد و ۲۳ بهمن ۱۴۰۰ و همچنین ۲۵ تیرماه ۱۴۰۱ وجود دارد که در جستجوی اخبار سال گذشته نشان می‌دهد که در این تاریخ‌ها برای جلوگیری از شیوع بیشتر ممنوعیت‌های متفاوتی اطلاع‌رسانی شده است و در هر سه قله انتشار محتوای سرفه و تب وزارت بهداشت، موج جدید کرونا را در کشور اعلام کرده است.

کاربران همراه سرفه چه علائمی را توییت کرده‌اند؟

بررسی ابر کلمات واژگان و هشتگ‌های پرتکرار توییت‌های کرونا و سرفه، یکی دیگر از ابزارهای تحلیلی برای واکاوی علائم همراه با سرفه است. «بدن درد» پرتکرارترین کلیدواژه‌ای است که در محتوای همراه کرونا و سرفه استفاده شده است.

به جز این کلیدواژه، علائم دیگری چون تنگی نفس، تب و لرز همراه با سرفه پرتکرار شدند.

باتوجه‌به شیوع گسترده بیماری کووید - ۱۹ در سطح جهانی، مسئله‌ای که بیش‌ازپیش مطرح می‌شود این است که علائم دیگری به‌غیراز علائم معمول کووید -۱۹، در شبکه‌های اجتماعی کاربران بیان کرده‌اند.  به طور مثال سردرد ۶ هزار ۹۹۳ توییت از ۵ هزار ۸۰۹ کاربر با کرونا توییت زده شده است.

علائم بعد از ابتلا در داده‌های توئیتر چیست؟

در این پاندمی غیرقابل‌پیش‌بینی بودن اوضاع، جدی بودن خطر، دورکاری، اعلام محدودیت‌های اجتماعی، منع دورهمی‌ها و تحلیل‌ها و اطلاعات نادرست موجب نگرانی زیاد در جامعه شد. با این تفاسیر کرونا به دلیل تأثیر بر همه‌ی ابعاد زندگی، بسیاری از مردم را درگیر مشکلات بهداشت روان ازجمله، افسردگی و اضطراب کرده است. واکاوی داده‌های مرتبط با موضوع کرونا و افسردگی در توئیترفارسی در بازه زمانی تابستان ۱۴۰۰ تا تابستان ۱۴۰۱ نشان می‌دهد ۲۲ هزار و ۹۱۵ توئیت در این مدت از سوی ۱۷ هزار و ۲۲ کاربر منتشر شده است.

اما ممکن است کسانی که دچار افسردگی دوره کرونا شده‌اند قبل از ابتلا به کووید -۱۹ نیز علائم افسردگی را داشته‌اند و کرونا و محدودیت‌ها، آن علائم را بروز داده و زندگی روزمره آن‌ها را مختل کرده است و یا چالش‌های ازدست‌دادن شغل، مشکلات در مراقبت از کودکان، یا مشکلات دیگری  روال عادی خود باعث پدیدارشدن علائم افسردگی و اضطراب شده‌اند.

تحقیقات زیادی در زمینه علائم و عوارض کرونا انجام‌گرفته است ولی علائم دیگری نیز که باعث نگرانی است، بروز مشکلات ذهنی در افراد مبتلا به بیماری کرونا است که نشان می‌دهد عفونت ناشی از کرونا می‌تواند علائم آلزایمر و فراموشی و عدم تمرکز را در بین افراد تشدید کند.

در واکاوی توییت‌ها با موضوع کرونا و آلزایمر ۵ هزار ۱۰۱ توییت در بازهٔ یک‌ساله  از ۴ هزار ۵۰۱ کاربر بعد از ابتلا به کرونا علائم فراموشی، عدم تمرکز را توییت کرده‌اند.

به گزارش سرویس بین‌الملل خبرگزاری صداوسیما، نشریه ایندیپندنت نوشته است، تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که احتمال دارد ابتلا به بیماری ویروس کرونا، شروع بیماری آلزایمر را در بیمارانی که از علائم عصبی مانند «مه مغزی» یا ازدست‌دادن بویایی و چشایی رنج می‌برند، تسریع کند. همچنین در تحقیق متفاوت دیگری در این گزارش آمده است افرادی که به بیماری کرونا مبتلا می‌شوند بیشتر در معرض خطر ازدست‌دادن حافظه بلندمدت و درگیرشدن با مشکلات ذهنی قرار دارند.

رتبهٔ افسردگی داده‌های توئیتر در پاندمی جهانی

در این بخش، علائم کاربران حین ابتلا و بعد از ابتلا به طور مجزا مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفته شد که در یک  نمودار به طور خلاصه به نمایش درآورده‌ایم. افسردگی و اضطراب پرتکرارترین مضمون مطرح‌ شده از سوی کاربران توئیتر بود که انزوای اجتماعی، کاهش اعتمادبه‌نفس، عوارض بیماری، عوارض داروها، ترس از انتقال ویروس به خانواده، اخبار و شایعات، بی‌خوابی‌های طولانی ... می‌تواند از علت‌های افسردگی باشد.

نقد و نظر ایران اکونومیست

علائم کرونا در هر فرد با فردی دیگر متفاوت است. ممکن است چند روز پس از ابتلا علائم خفیف مانند سرماخوردگی داشته باشند و کاملا خوب شوند. اما برخی موارد می‌توانند شدید باشند. علائم همچنین ممکن است هفته‌ها ادامه داشته باشد، حتی اگر خفیف باشد. خستگی و سرفه و تب علائمی هستند که ممکن است بعد از دوره کوتاه مدت رفع شوند اما در برخی دیگر ممکن است اختلال فکری، خستگی شدید، درد یا سرگیجه ادامه‌دار شوند. اما طبق داده‌کاوی میزان افسردگی در حال حاضر بسیار بالا است که زنگ خطری برای جامعه به‌حساب می‌آید.

از طرفی تأثیر طولانی‌مدت استرس ابتلا به بیماری کووید ۱۹ و یا پیامدهای روانی در افراد مبتلا و نزدیکان ایشان، ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها به طول انجامد و یا حتی پنهان بماند. بدون تردید پیشگیری و مدیریت علائم و عوارض کووید ۱۹ نیازمند پژوهش و استفاده از روان‌شناسان و کارکنان مراقبت‌های بهداشت روان سازمان‌های پزشکی است.

چند توصیه اساسی در مشکلات بهداشت روان هر فردی پرهیز از قرارگرفتن در معرض شایعات و اخبار غیرمعتبر، عمل به پروتکل‌های اعلام شده، احوالپرسی خانوادگی و دوستانه را به‌صورت تلفنی ادامه دادن و ورزش روزانه در خانه  است در پایان اگر حالت افسردگی ادامه دار شود، با حفظ آرامش از روانشناس کمک بگیرید.