اولین ها درپیوند اعضا در ایران و جهان

هادی معیری نژاد- دز کشور مانیز این عملها به دلیل پیشرفتهای پزشکی کشورمان و درک بالای مردم ایران از این موضوع بسیار روبه پیشرفت است 
براساس آخرین آمارارایه شده در سال 91 ، 546 مرگ مغزی در مراکز تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گزارش شده که 2000 عضو و احشای پیوندی آنها مورد استفاده قرار گرفته است یعنی به طور متوسط هر مرگ مغزی توانسته به چهار نفر حیات دوباره ببخشد.
در حال حاضر پیوند اعضا در ایران به 25 در یک میلیون نفر رسیده در حالی که استاندارد جهانی 35 در یک میلیون نفر است .

هم اکنون بیش از 80 مرکز پیوند اعضا همچون قلب، کلیه، کبد، مغز استخوان، ریه و موارد دیگر در ایران فعال هستند.
اما پیوند اعضا فرآیند ساده ای نبود بلکه در سطح ایران و جهان برپایه مطالعات و زحمات فراوان تیمهای تحقیقاتی انجام شده است 
در ایران برای بار اول در سال 47 کلیه از یک بیمار به بیمار دیگر منتقل شد. در آن سال کلیه یک جوان 24 ساله به‌یک زن 27 ساله پیوند زده شد.
در آبان ماه سال 47 در بیمارستان نمازی شیراز عمل پیوند انجام شد و این عمل که توسط پزشکان بیمارستان پهلوی شیراز به مدت هفت ساعت طول کشید و در آخر این عمل با موفقیت انجام شد.
مهری شیرازی زنی بود که به علت بیماری کلیه این عضو بدن خود را از دست داده بود و به همین جهت یکی از بستگان وی که جوان 24 ساله‌ای بود حاضر شد کلیه خود را به مهری شیرازی پیوند بزند.
بدین ترتیب اولین عمل پیوند کلیه در ایران توسط دکتر سنادی‌زاده و دکتر مهربان سمیعی در سال 47 انجام و باعث شد که پیوند کلیه از آن سال ازعمل‌ها رایج در ایران باشد.
دکتر جواد هیات هم به عنوان اولین پیوند دهنده کلیه و عمل باز قلب شناخته می شود وی نیز در دهه چهل آزمایشهای فراوانی درباره قلب و کلیه انجام داد
اولین پیوند کبد در ایران در سال 1372 در بیمارستان نمازی شیراز به همت آقای دکتر سید علی ملک حسینی و همکاران انجام شد. این پیوند از یک اهدا کننده مرگ مغزی در تهران صورت گرفت و عضو پس از برداشت به شیراز منتقل شد. دکتر ملک حسینی آموزش پیوند کبد را در مرکز پزشکی دانشگاه پیتزبورگ (ایالت پنسیلوانیا- امریکا) دیده بود که استارزل ریاست آنرا به عهده داشت.
دکتر محمد حسین ماندگار در تابستان 1993م اولین پیوند موفقیت آمیز قلب در ایران را برروی پسری روستایی به نام مجید بالغ تیل به نام خود به ثبت رسانید از آن تاریخ تاکنون متجاوز از 75 مورد پیوند قلب درایران توسط تیم جراحی پیوند قلب ایشان انجام شده است.

اما اولین های پیوند در جهان
1823- اولین پیوند بافت پوست از یک محل بدن فرد بر روی محل دیگری (آلمان)
1905- اولین پیوندموفق قرنیه چشم توسط ادوارد زرم ( جمهوری چک )
1908- اولین پیوند پوست از یک اهدا کننده را به یک دریافت کننده (سوئیس)
1950- اولین پیوند موفق کلیه دکتر ریچارد H. لاولر ( شیکاگو ، ایالات متحده آمریکا ) 
1954-اولین پیوند کلیه زنده از دوقلوهای همسان آمریکا
1962- اولین پیوند کلیه از یک دهنده فوت شده آمریکا
1965- اولین پیوندموفق پانکراس توسط ریچارد لیلیی و ویلیام کلی ( مینه سوتا ، ایالات متحده آمریکا )
1967- اولین پیوند موفق کبد توسط توماس استارزل دنور ، ایالات متحده آمریکا 
1967- اولین پیوند موفق قلب توسط دکتر کریس بارنارد ( کیپ تاون ، آفریقای جنوبی )
1981- اولین پیوند موفقیت آمیز قلب و ریه های بروس ریتز ( استنفورد ، ایالات متحده آمریکا )
1983- اول پیوند موفق ریه پیوند لوب توسط جوئل کوپر ( تورنتو، کانا دا)
1986- اولین موفقیت آمیز پیوند دو ریه ( ان هریسون ) توسط جوئل کوپر ( تورنتو، کانادا )
1997- اولین پیوند موفقیت آمیز عروق آلوژنیک از مفصل زانو انسان 
1999-اولین پیوند موفق بافت مثانه (بیمارستان کودکان بوستون ، ایالات متحده آمریکا )
2005- اولین :پیوند تخمدان ( بیمارستان Wadia ، بمبئی، هند )
2005- اولین پیوند موفقیت آمیز اجزای صورت ( فرانسه)
2006 - اولین پیوند موفق آمیز استخوان فک(بیمارستان Mount Sinai شهر نیویورک ، ایالات متحده آمریکا )
2006- اولین پیوند موفقیت آمیز آلت تناسلی انسان 
2008- اولین پیوندموفقیت آمیز کامل بازوی کامل ( دانشگاه مونیخ ، آلمان )
2008- اولین پیوند از یک نای انسان با استفاده از سلولهای بنیادی خود بیمار (بارسلونا، اسپانیا )
2008 اولین پیوند موفق 80 درصد از صورت (از جمله کام ، بینی ، گونه ها و پلک ) در (کلینیک کلیولند ، ایالات متحده آمریکا )
2010- اولین پیوند کامل صورت (بارسلون اسپانیا )
2011- اولین پیوند دوپای کامل ( والنسیا اسپانیا)
2013- اولین عمل پیوند صورت کامل در یک عمل جراحی ( لهستان)

در سالیان اخیر در کشور ما بر روی پیوندهای پیشرفته تری نیز کار شده است مثلا اولین پیوند دست خاورمیانه در بیمارستان 15 خرداد شد. دست اهدا شده مربوط به جوان 25 ساله ای است که در تصادف رانندگی دچار مرگ مغزی شده بود. بیمار گیرنده دست نیز با نام اسکندر مقدمی فردی 38 ساله است که شش سال قبل مچ دست وی قطع شده بود.
تیم جراحی این عمل شامل دکتر کلانتری، رئیس بیمارستان 15 خرداد، دکتر یاوری، دکتر پیروزی و دکتر آراسته بودند و اولین عمل جراحی پیوند دست از جسد در ایران بعد از ۸.۵ ساعت نفس گیر با موفقیت به پایان رسید.این پیوند دست با تمام جزئیات آن و پیوند عصبها و رگها با موفقیت به پایان رسید 
همچنین اقداماتی که در جهت اولین عمل پیوند پوست در بیمارستان سوانح سوختگی قطب الدین شیرازی انجام شد اولین پیوند پانکراس که در ایران در بیمارستان لبافی نژاد و با همکاری دکتر سیم فروش انجام پذیرفت، در شیراز نیز از عمل پیوند پانکراس که با تلاش دکتر اقبالی نژاد و دکتر ملک حسینی انجام شده، نتایج بسیار خوبی بدست آمده است.