در گذشته زمانیکه وارد آرامستانها میشدی، اکثر قبور با یک سنگ قبر ساده حاوی اطلاعاتی از جمله نام متوفی، نام پدر، تاریخ تولد و فوت قابل شناسایی بود و این سادگی قبور در آرامستان آدمی را به فکر قیامت و آخرت میانداخت که در نهایت سهم تو از تمامی ثروت و اموال دنیوی یک کفن و سنگ قبر ساده است.
به گزارش ایران اکونومیست ، یکی از رسوم طوایف بختیاری در سدههای گذشته نصب شیر سنگی بر روی قبور بزرگان طایفه بود، این شیرهای سنگی نماد شجاعت و دلیری فرد متوفی محسوب میشد، این رسم همچنان در بین برخی طوایف بختیاری وجود دارد، اما بهنظر میرسد این رسم دیرینه نیز در حال تحریف است و شیرهای سنگی که بر روی قبور قرار میگیرد، هیچ سنخیتی با شیرهای سنگی سابق ندارد.
امروز در بسیاری از قبرستانها سنگهای قبر از جنس مرمر و گرانیت خودنمایی میکند که قیمت آنها تا بالای ۱۰۰ میلیون تومان نیز میرسد، سنگ قبر تنها بخشی از از قبور لاکچری در آرامستانها است و افراد هزینههای دیگر را نیز برای ایجاد مقبره و ... متحمل میشوند.
شیرهای سنگی که به تازگی ساخته و بر روی قبرها نصب میشود هیچ سنخیتی با شیرهای انتزاعی ندارند
فرهادی- یکی از سازندگان شیر سنگی در چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: در گذشته شیرهای سنگی که در آرامستانها بر روی قبور بزرگان نصب میشد، نمادی از شجاعت و دلیری مردان بختیاری بود.
وی افزود: برخی از شیرهای سنگی و کله قوچهایی که در آرامستانها نصب میشد، امروز در قلعه چالشتر، دزک و جونقان موجود است و قدمت برخی از آنها به ۸۰۰ سال نیز میرسد، برخی شیرهای سنگی با قدمت ۲۵۰ تا ۳۰۰ سال نیز در برخی آرامستانها و در شهر هفشجان نیز موجود است.
فرهادی با تاکید بر اینکه سازندگان شیرهای سنگی عموما هفشجانی هستند، گفت: شیرهای قبرستانهای تاریخی چهارمحال و بختیاری انتزاعی هستند و شیرهای سنگی که به تازگی ساخته و بر روی قبرها نصب میشود هیچ سنخیتی با آن شیرها ندارند.
این سازنده شیر سنگی در چهارمحال و بختیاری بیان کرد: وزن شیرهای سنگی انتزاعی از ۳۰۰ کیلوگرم تا ۵ تن است و این بستگی به سفارش مشتری دارد.
وی خاطرنشان کرد: هزینه یک شیر سنگی با ارتفاع ۳۲ سانتیمتر و طول ۵۵ سانتیمتر حدود سه میلیون تومان است و قیمت شیرهای بزرگتر تا ۵۰ میلیون تومان نیز میرسد.
نصب شیرهای سنگی، المان و بنا بر روی قبور هیچ سودی برای فرد متوفی ندارد
حجتالاسلام والمسلمین عزیزالله میراحمدی- کارشناس مذهبی اشاره به اینکه در دین مبین اسلام آداب مختلفی برای تشییع و تدفین اموات وجود دارد، اظهار کرد: طبق آیات و روایات اهلبیت(ع) و معصومین ایجاد بنا بر روی قبور تنها برای بزرگان دین و اهلبیت از لحاظ شرعی مجاز است، زیرا موجب ترویج شعائر دین میشود و این مسئله برای زیارت قبور اهلبیت مورد تشویق قرار گرفته، اما برای مومنان عادی این امر مذمت شده است.
وی با اشاره به اینکه ایجاد مقبره و بنا بر روی قبور اموات واجب و حتی مستحب نیز نیست، گفت: این کار زمینه اسراف را فراهم میکند، به فرموده امام علی(ع)، ارتفاع قبور مومنان نباید بیش از ۱۰ انگشت باشد و از سایر ائمه معصومین نیز در این باب روایاتی وجود دارد.
میراحمدی بیان کرد: انجام هزینههای گزاف برای سنگ قبر، نصب شیرهای سنگی، المان و بنا بر روی قبور هیچ سودی برای فرد متوفی ندارد، افراد وقتی به زیارت اهل قبور میروند باید به فکر آخرت بیوفتند و این اقدامات در دین اسلام مورد مذمت قرار گرفته است.
این کارشناس مذهبی با بیان اینکه تنها اعمال خیر و باقیات صالحات برای اموات پس از مرگ سودمند است، عنوان کرد: افراد باید در دنیا کاری را انجام دهند که ثمره آن برای پس از مرگ باقی بماند، تشریفات در مراسم تدفین و تشییع، سنگهای قبر گرانبها و ... پس از مدتی به فراموشی سپرده میشود.
وی بیان کرد: گاهی مشاهده میشود فرد میت دارای فرزند صغیر است و خانواده و اطرافیان او نیاز مالی شدیدی دارند، بنابراین هزینههای گزاف در خرید سنگ قبر و ایجاد مقبره برای فخرفروشی جایز نیست و باید این هزینه صرف خانواده و فرزند فرد متوفی شود، اموات در روز پنجشنبه چشم به راه هستند و افراد خانواده باید به زیارت قبور آنها بروند تا با خواندن فاتحه، قرآن و ادعیه فرد متوفی از ثواب آن بهرهمند شود.
میراحمدی در خصوص افراط و تفریط در دفن اموات، گفت: وهابیون اجازه نصب هیچ نوع سنگ قبر و بنایی بر روی قبور را نمیدهند و بهصورت کاملا افراطی قبور ائمه اطهار را تخریب کردند، همچین معتقدند حضور بر سر قبر و خواندن دعا و فاتحه شرکت است و برخی مسلمانان نیز در قبرستانها اقدام به اسراف در نصب سنگ قبر و بنا میکنند، باید از افراط و تفریط در این حوزه جلوگیری کرد.
این کارشناس مذهبی تاکید کرد: از لحاظ شرعی هیچ توصیهای برای ایجاد بنا و استفاده از سنگهای قبر گرانقیمت بر روی قبور مردم عادی در دین اسلام وجود ندارد و چه بسا این کار حرام نیز است، زیرا نوعی اسراف محسوب میشود، بهتر این هزینه صرف اموری دیگر و کمک به نیازمندان شود.