به گزارش ایران اکونومیست، نطام بانکی در روزهایی به سر میبرد که با مشکل بزرگی به نام کمبود نقدینگی مواجه است، از یک سو، تسهیلات تکلیفی بار شده بر دوش بانکهای دولتی و از سوی دیگر، کاهش تمایل سرمایهگذاران برای سپردهگذاری در بانکها موجب ایجاد مشکل برای نظام بانکی شده است.
به عبارت دیگر، این روزها بانک ها با کمبود منابع مواجه اند. در سال جاری با توجه به تغییر نکردن نرخ سپرده های بانکی و شرایط تورمی کشور، سرمایه گذاران ترجیح دادند تا سرمایه خود را در بازارهایی با بازدهی بیشتر سرمایه گذاری کنند، بانک مرکزی نیز بر ضرورت تسریع در پرداخت تسهیلات قرض الحسنه ازدواج، فرزندآوری و ودیعه مسکن تأکید دارد. همه این موضوعات را باید در کنار بالا رفتن نرخ بهره بین بانکی گذاشت تا شرایط حاد بانک ها را برای به دست آوردن منابع، متوجه شد.
اما بانک مرکزی برای حل این مشکل، قصد دارد تا با انتشار گواهی سپرده عام در بورس بخشی از مشکل فعلی نظام بانکی را حل کرده و امکان تامین مالی از بورس را برای بانکها ایجاد کند.
انتشار گواهی سپرده عام، به تصویب شورای عالی بورس نیز رسیده است. این شورا برای رفع مشکل کمبود نقدینگی بانک ها، ضوابط عرضه گواهی سپرده عام در بازار اولیه و پس از آن، مبادله در بازار ثانویه را به تصویب رسانده است.
* گواهی سپرده عام برای سرمایه گذاران جذابیت دارد؟
گواهی های سپرده بانکی به صورت عام و خاص به وسیله بانک ها منتشر می شود؛ اما در کشورهای دارای بازار اوراق بهادار با عمق زیاد، این گواهی ها با انتشار در بازار سرمایه از مزایای معاملات ثانویه و دیگر ویژگی های انتشار در بورس نیز برخوردار می شوند.
در گواهی های سپرده خاص دقیقا مشخص است که این سپرده در چه فعالیت بانکی استفاده می شود و نرخی مشخص و متناسب با آن فعالیت دارد. در سپرده های عام نرخ سود بر مبنای کلیت فعالیتهای بانک مشخص می شود و مختص به فعالیت خاصی نیست. بانک ها در گواهی سپرده عام می توانند منابع تامین شده را بدون محدودیت و با توجه به سیاستگذاری های مالی خود مصرف و سرمایه گذاری کنند.
* از بین رفتن ضعف سپردههای بلندمدت بانکی با انتشار گواهی سپرده
اصلی ترین مزیت گواهی ها نسبت به سپرده های بانکی، در نرخ سود آن هست. نرخ سود گواهی سپرده عام معمولا بیشتر از سپرده های بانکی بوده و موحب جذاب تر شدن آنها می شود. سپردههای بانکی در زمانی زودتر از سررسید با زیان کمتر نسبت به گواهیهای سپرده امکان برداشت سرمایه را به سپرده گذار می دهد که با انتشار اوراق گواهی سپرده عام در بورس، این ضعف به وسیله معامله ثانویه از بین می رود.
دلیل اصلی انتشار این اوراق جذاب نبودن نرخ سود سپرده های بانکی است که باعث کاهش سرمایه گذاری در این سپرده ها شده و بانک ها را با کمبود منابع مالی مواجه کرده است. اما کماکان باید منتظر بمانیم تا شاهد بازخورد سرمایه گذاران نسبت به این گواهی در بورس اوراق بهادار باشیم.