به گزارش خبرنگار فرهنگی ایران اکونومیست، 28 اسفند 1398 و با گسترش ویروس کرونا در کشور حجت الاسلام‌و‌المسلمین عبدالله حاجی صادقی نماینده ولی فقیه در سپاه از تشکیل قرارگاه سلامت معنوی در سپاه خبر داد، این قرارگاه با مشارکت طلاب پاسدار و بسیجی و با چهار هدف کمک به سلامت جامعه، کمک به بیماران در مراکز درمانی و ایجاد نشاط، تلاش برای کمک به خانواده‌های بیماران و متوفیان جهت روحیه دادن به آنها و همچنین حفظ حرمت مومنان متوفا با انجام مراحل شرعی کفن و دفن تشکیل شد. بیمارستان بقیه الله (عج) به عنوان بازوی اصلی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله(عج) و معاونت بهداشت و درمان سپاه، از ابتدای کرونا و در طول دو سال اخیر در مواجهه با این ویروس، به بیش از 30 هزار بیمار به صورت بستری یک روزه و چند روزه خدمات ارائه کرده‌است و جزو موثرترین بیمارستان‌های نیروهای مسلح در مقابله با کرونا بوده و برای اولین بار در کشور تغسیل بیماران کرونایی توسط طلبه‌های جهادی در این بیمارستان صورت گرفت. براین اساس برای آشنایی بیشتر با فعالیت‌های جهادی طلاب به کادر درمان، گفتگویی با حجت‌الاسلام‌والمسلمین رضاعلی صمدی مسئول نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) داشتیم. متن کامل یادداشت بدین شرح است:
* برای کمتر شدن تلفات کرونا پیوست فرهنگی درست کردیم
: بسم الله الرحمن الرحیم. در خدمت آقای صمدی بزرگوار هستیم که در یکی از پیشقرولان راه‌اندازی کادر جهادی در کنار کادر درمان هستند. حاج آقا در مورد فعالیت‌های قرارگاه سلامت معنوی نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله توضیحاتی را ارائه فرمایید.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین صمدی:بسم الله الرحمن الرحیم. لاحول ولا قوة‌الا‌بالله‌العلی‌العظیم، خیر مقدم عرض کرده و بابت زحمات شما تشکر می‌کنم. به نظر بنده زحمات شما در رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها، هم اجر با زحمات کادر درمان در بیمارستان است. چراکه به صورت هنرمندانه این موضوعات را منعکس کرده و مردم را مطلع می‌فرمایید. فعالیت‌های و اقدامات قرارگاه سلامت معنوی در دوره فراگیری ویروس کرونا، ناشی از یک تفکر گسترده است نه یک اتفاق. من غریب به 7 سال در بهداری نیروی زمینی سپاه حضور داشتم که در استان‌های مرزی و مناطق محروم بیمارستان‌های صحرایی احداث کرده و موضوع درمان افراد را پیگیری کرده‌است. داستان بیمارستان‌ها در آن سال‌ها بسیار بی‌نظیر بود. چراکه با امکانات بسیار کم،کارهای بسیار بزرگی را انجام داده‌اند و می‌توان گفت اقدامات منحصر به فردی برای آن مناطق رقم زده شد؛ اما در در بازدید از این بیمارستان‌ها احساس کردم- هرچند امکانات و تجهیزات به اندازه کافی وجود دارد اما- پیوست فرهنگی آن ضعیف بوده و خلأ فرهنگی دارد. در حالیکه اگر در کنار همه این تجهیزات و اقدامات، کار فرهنگی نباشد، این حرکت ناقص است و این کارها در همین مکان محدود شده و پرونده مختومه می‌شود؛ برای همین با مشورت با فرمانده محترم نیروی زمینی وقت سپاه پاسداران دستورالعمل و ساختار مناسبی برای آن طراحی شد و حوزه نمایندگی نیز با استعدادهای خود، کارهای جهادی و فرهنگی مناسبی را در کنار این بیمارستان‌ها آغاز کرد.
این فعالیت‌های فرهنگی در میان مردم بسیار دیده شده و تاثیرگذار بود. حال با توجه به تجربیات آن دوره وارد بیمارستان بقیه‌الله شدم. در سال دوم حضور من در بیمارستان بقیه‌الله فراگیری ویروس کرونا اتفاق افتاد من هم در همان روزهای ابتدایی به این بیماری مبتلا و در بیمارستان بستری شدم. هرچند دوران بسیار سختی بود اما در این مدت توانستم با مشکلات و کاستی‌هایی که این بیماری برای مردم و کادر درمان ایجاد می‌کند آشنا شوم. شاید حکمت ابتلای من در روزهای ابتدایی به ویروس کرونا همین آشنایی با شرایط بوده باشد.
زمانی که در اورژانس بیمارستان بقیه الله (عج) در کنار سایر بیماران کرونایی بستری بودم، در تماس‌های بیماران مکرراً می‌شنیدم که آنها روحیه خود را از دست داده‌اند. برای همین به این نتیجه رسیدم که علاوه بر کارهای درمانی باید کارهای فرهنگی نیز به آنها پیوست شود تا تلفات کمتری داشته باشیم. هر چند که این کارهای فرهنگی مختص بیماران نبود، و کادر درمانی با وجود آن تجهیزات سخت و نفس‌گیر نیز نیازمند حمایت‌های فرهنگی بودند.
* حضور خالصانه طلبه‌های جهادی در بیمارستان‌ها برای مقابله با کرونا/ با وجود ترس در زمان کرونا طلبه‌های جهادی پای درد و دل بیماران می‌نشستند
در همین راستا در سه مرحله طلبه‌های جهادی به کمک کادر درمان آمدند و در تمام مراحل به جز کارهای تخصصی درمان،کمک حال کادر درمان بودند. این عزیزان از پرستاری بیمار گرفته تا کارهای دیگر را در بیمارستان انجام می‌دادند. مثلاً بیماری بود که حتی نمی‌توانست دندان مصنوعی خود را بشوید اما طلبه‌های جهادی با افتخار به کمک آنها می‌شتافتند. فعالیت‌های جهادی در آن دوران به گونه‌ای صورت می‌گرفت که حتی خانواده‌های بیمار نیز جرأت نمی‌کردند در بیمارستان حضور پیدا کنند، اما این طلبه‌ها فارغ از هر نوع تفکری در کنار بیماران نشسته با تلفن همراه خود با خانواده آنها ارتباط تصویری برقرار می‌کردند تا خانواده‌ها از اوضاع و احوال بیمار خود مطلع باشند. در کنار تمام این اقدامات آرامش دادن، روحیه دادن، صحبت کردن، پای درد دل آنها نشستن و اقداماتی از این دست، توسط طلبه‌های جهادی به صورت گسترده اجرا شد.
جالب است این نکته را بگویم در روزهای ابتدایی فراگیری بیماری کرونا برخی از بیماران بدون غسل و اقدامات اسلامی (در حالی که هیچ مبنای علمی برای آن وجود نداشت) کفن شده و تدفین شدند. اما همین طلبه‌های جهادی با توجه به وجود اورژانس شیمیایی و مخزن آب جدا و یک غسالخانه کوچک در بیمارستان با اجرای تمهیدات ایمنی مناسب، کارهای تغسیل و تجهیز اموات را انجام دادند.
* اقدامات جهادی حلقه تکمیل کننده کادر درمان بود
: حاج آقای صمدی با توجه به خطرهای احتمالی و ابتلای برخی از طلبه ها چه افرادی در این اردو های جهادی حضور پیدا کردند؟
حجت‌الاسلام‌والمسلمین صمدی: بسیاری از افراد برای این کار به کمک ما آمدند که حتی از برخی از آنها نتوانستیم دعوت به عمل بیاوریم. خاطره ای برای شما بگویم شاید جالب باشد. یکی از طلبه‌های جهادی که در بیمارستان بقیه‌الله حضور داشت، رئیس یکی از حوزه‌های علمیه تهران بود. اما حوزه را رها کرده و برای اقدامات جهادی به مردم، وارد عرصه جهاد شده بود. در همین اثنا که ایشان کار تغسیل اموات کرونایی را انجام می‌داد، متأسفانه استاد ایشان در بیمارستان بقیه الله (عج) بر اثر کرونا فوت کرد و ایشان همانجا استاد خود را غسل داد. به هر حال حضور طلبه‌های جهادی باعث شد این حلقه مورد نیاز کادر درمان تکمیل شود.
: قطعاً کارهای فرهنگی بسیار تاثیرگذار است اما در دوره‌های بلند مدت نتیجه می‌دهد؛ شما چگونه توانستید اقدامات فرهنگی خود را در یک دوره کوتاه درمانی پیگیری کنید.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین صمدی: بله؛ اما حضور طلبه‌های جهادی تلاش و صحبت‌های آنها در کنار حضور افراد مختلف مثل کاروان حامل پرچم حرم آقا علی‌بن‌موسی الرضا علیه السلام و خادمین مسجد جمکران و توزیع متبرکات حرم بسیار تاثیرگذار بود و ما به عین می‌دیدیم که چگونه کارهای فرهنگی در بالا بردن روحیه بیمار تاثیرگذار است و همین بالابردن روحیه باعث تقویت سیستم دفاعی بدن شده و به حمدالله از تخت بیمارستان مرخص می‌شدند. در این خصوص حتی یک طرح پژوهشی در مرکز طب و دین دانشگاه بقیه الله (عج) اجرا شده که نقش سلامت معنوی در درمان بیماران کرونایی و افزایش تاب‌آوری بیماران و کادر درمان در مقابل کرونا را تائید می‌کند. خاطره‌ای را برای شما نقل کنم که خواندن آن برای مخاطب خالی از لطف نیست. روزی قرار شد به مناسبت میلاد با سعادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در نیمه شعبان دسته گلی میان بیماران توزیع کنیم. یک دسته گل اضافه آمد، به بالا سر قبور شهدای مدفون در بیمارستان رفتم و دیدم یکی از همکاران کادر درمان آنجا ایستاده و بی اختیار آن دسته گل را وی اهدا کردم. پس از گذشت دو هفته ایشان پیش من آمد و ماجرای شگفت انگیزی را نقل کرد. ظاهراً ایشان و همسرشان مدت‌ها بوده که به مشکلات زناشویی برخورد کرده و زندگی آنها به بن‌بست رسیده بودند و می‌خواستند از یکدیگر جدا شوند. او تعریف می‌کرد که وقتی دسته گل را از شما گرفتم بی‌اختیار و به بدون هیچ تعمدی روی صندلی عقب در کنار ایشان قرار دادم.- در حالیکه ما مقدمات جدایی و طلاق خود را آماده کرده بودیم - همسرم گل را برداشت، بویید و از من تشکر کرد. احساس کرد این گل را من برای ایشان خریدم با گفتگو در خودرو تمام مشکلات من حل شد و همسرم از من خواست که تمام مشکلات را همانجا کنار بگذاریم و بدون هیچ مشکلی از گذشته به منزل برویم. شاید اقدامات فرهنگی با تأخیر تاثیرگذار باشد، اما قطعاً بی‌اثر نخواهد بود. ان شاءالله.
* تولد انقلاب 22 بهمن بود اما در جنگ تحمیلی به بلوغ رسید/ برخی از کارهای جهادی را از دوران اسارت فرا گرفتم
: حاج آقای صمدی مثال اَتم و اَکمَل کارهای جهادی در دفاع مقدس نمایان شده‌است و حضرتعالی نیز در آن دوران‌ها علاوه بر حضور در جبهه‌های نبرد، آزادگی در جنگ تحمیلی را در کارنامه خود دارید. نظر خود را در مورد شباهت‌های کارهای جهادی در زمان جنگ تحمیلی و دوران کرونا را بفرمایید.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین صمدی: یکی از برکات دفاع مقدس همین کارهای جهادی است. شاید اگر دشمن در آن سال علیه جمهوری اسلامی ایران جنگی را تحمیل نمی‌کرد، انقلاب اسلامی در همان جا می‌ماند، اما بی‌شک یکی از دلایل رشد انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی بود. چراکه تولد انقلاب اسلامی در سال 59 صورت گرفت و در دوران دفاع مقدس به بلوغ رسید. انقلاب اسلامی در دوران سخت جنگ تحمیلی توانست رشد کرده و نیروهای ارزشمندی را تربیت کند. حاج قاسم‌ها و امثال ایشان که در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بی‌شمارند اما گمنام هستند که در همین مکتب ایثار، شهادت و جهاد رشد کرده‌اند. بنابراین این دفاع مقدس مثل یک گنج است. که در همه عرصه‌ها حرف برای گفتن دارد. برای همین می‌توان گفت که دفاع مقدس یک نمونه واضح و جامعه برای اقدامات جهادی است. به نظر من تمام اقدامات جهادی که الان در گوشه گوشه کشور صورت می‌گیرد؛ ریشه در همان تفکر دارد. یعنی یا خود در دفاع مقدس حضور داشته یا آنکه از شهدا، جانبازان، ایثارگران، رزمندگان و آزادگان تأثیر گرفته‌اند. شاید بسیاری از دانشجویان و دانش آموزان آن دوران را درک نکرده باشند اما فرهنگ آن زمان را به خوبی درک کرده و می‌خواهند همچنان آن فرهنگ را پیاده‌سازی کنند.
حاج آقای صمدی حضرتعالی از آزادگان دوران دفاع مقدس هستید در مورد دوران اسارت نیز توضیحاتی ارائه فرمایید.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین صمدی: اینکه چگونه اسیر شدیم و چه اتفاقاتی افتاد، خارج از حوصله جمع است. ان‌شاءلله در جلسه‌ای به آن خواهیم پرداخت. اما خدا خواست که نام ما را بین آزادگان سرافراز کشورمان بنویسند و خیلی از موضوعات جهادی را در این دوران به کسب و ضبط کردم. به خاطر دارم پیرمردی فرمانده دسته ما بود که بعثی‌ها به دلایل مختلف متوجه شدند که ایشان فرمانده دسته است و ایشان را بصورت وحشیانه‌ای شکنجه کرده بودند بصورتی که جای سالم در بدن نداشت. آنقدر این شکنجه‌های وحشیانه بود که وقتی به خوابگاه آمد، خودم دیدم که بر اثر ضربات شلاق، شیارهایی در کمر او ایجاد شده و پیراهنش داخل آن شیارها رفته است.
دوران اسارت دوران خیلی سختی بود. خاطرم می‌آید قریب به 20 روز در مکانی نگهداری می‌شدیم که حتی نمی‌توانستیم پایمان را دراز کنیم و این جمعیت همگی به صورت نشسته یا ایستاده می‌خوابیدند یا برای رفتن به سرویس‌های بهداشتی تونل‌هایی را تهیه کرده بودند که هر دو طرف این بعثی‌های خبیث در مسیر رفت و برگشت با کابل افراد را مورد آزار و اذیت قرار می‌دادند.
* ماجرای زجرآوری از زخم‌هایی که کِرم آورده بود
: حاج آقای صمدی پس از آنکه به اردوگاه منتقل شدید چه اتفاقاتی افتاد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین صمدی: پس از گذشت 20 روز به اردوگاه رسیدیم، پس از آن مدت تازه توانستیم صورتمان را بشوییم. وقتی وارد اردوگاه شدیم از همه خواستند که حمام کنند، اما نه حمام‌های معمولی، بلکه حمام‌های صحرایی با دوش آب سرد. یکی از همرزمان ما پاهایش مجروح شده بود در این 20 روز هیچگاه پانسمان خود را عوض نکرد و پانسمان به محل زخم چسبیده بود؛ دژبان به زور پانسمان را از زخم جدا کرد که یکبار دیدیم کرم‌های زنده از محل زخم او در حال حرکت هستند. تمام این موضوعات تنهایی گوشه‌ای از فداکاری و ایثار رزمندگان دفاع مقدس است.
: حاج آقای صمدی شنیده‌ام با افرادی که قبلاً مجروح شده و مجدداً در جنگ اسیر شده‌اند، به بدترین شکل، شکنجه می‌کنند، در دوران اسارت نمونه‌ای دیده‌اید.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین صمدی: خاطره‌ای به یاد دارم از فردی از ناحیه پا مجروح شده بود و علیرغم میل فرماندهان، مجدداً در جنگ شرکت کرده و اسیر شده بود و بعثی‌ها این ماجرا را متوجه شدند. شخصی به اسم محسن بود که بدلیل شکم بزرگش به او «محسن گامبو» می‌گفتیم، از شکنجه‌گرهای بعثی بود. روزی دو نوبت ایشان را شکنجه می‌کرد، یعنی بعد از آمارگیری در ظهر و شب این خبیث می‌آمد ایشان را ضرب و شتم می‌کرد به گونه ای که تمام صورت و بدنش کبود بود. این فرد آنقدر دلداده به حضرت امام(ره) و انقلاب اسلامی بود که حتی حاضر نمی‌شد کوچکترین حرفی را علیه انقلاب و نظام بزند. همین افراد نمونه‌های بارز جهادگران امروز هستند که پای در عرصه جهاد می گذارد.
: حاج آقای صمدی در مورد کارهای فرهنگی در دوران اسارت نیز بفرمایید آیا برای بالا بردن روحیه رزمندگان اقداماتی انجام می‌دادید؟
حجت‌الاسلام‌والمسلمین صمدی: بله به خاطر دارم قرار گذاشته بودیم هر کسی روایتی را حفظ هست، به ده نفر آن را بیاموزد و آن 10 نفر به 10 نفر دیگر آن را بیاموزد. همچنین که پس از مدتی کلاس‌های آموزشی، تئاتر و حفظ قرآن و ... را راه‌اندازی و خلأهای فرهنگی را پر کردیم. این اقدامات فرهنگی تاثیرات بسیار خوبی بر روحیه اسرا گذاشته بود یکی از بعثی‌ها سوالی را از یکی از اسرا پرسیده بود مبنی بر اینکه در جنگ جهانی دوم تعدادی از اسرا خودکشی کرده‌اند اما چرا میان شما هیچ کسی نه تنها خودکشی نمی‌کند بلکه روحیه بسیار بالایی دارد؟ بنده خدا که مهران نام داشت و از قضا سرباز فراری بود و اسیر زنگ تحمیلی شده بود به او می گویند قرائت دعا، توسل به اهل بیت علیه السلام، اعتقاد راسخ به انقلاب اسلامی و دفاع از کشور باعث شده که آنها روحیه بالایی داشته باشد.
: حاج آقای صمدی خیلی سپاسگزارم از وقتی که در اختیار ما قرار دادید. امیدوارم همچنان شاهد توفیقات حضرتعالی در سنگر جهاد باشیم.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین صمدی: بنده هم از حضور شما تشکر می‌کنم. از خداوند متعال می‌خواهم توفیقات شما را بیشتر کند.
به گزارش ایران اکونومیست، تشخیص قطعی اولین بیمار مبتلابه کرونا ویروس در شهر تهران در تاریخ 30/11/1398 به وزارت بهداشت در بیمارستان بقیه الله (عج) اعلام شد و این بیمارستان بیش از 20 هزار مراجعه کننده در بازه زمانی دو ماهه اسفند 1398 تا انتهای فروردین 1399 داشته و با زیر بار بردن 80 بخش و 550 تخت بستری و تقدیم 7 شهید مدافع سلامت جزو موثرترین بیمارستان‌های کشور در مقابله با همه‌گیری کرونا بوده است.
نقش حوزه نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) دربرنامه ریزی، ساماندهی و بکارگیری گروه‌های جهادی، طلبه‌های حوزه‌های علمیه، دانشجویان داوطلب، تغسیل و تکفین فوت‌شدگان مبتلابه کرونا برای اولین بار در کشور در یک مرکز درمانی و اجرای طرح انطباق ( ارائه خدمات همگن به بیماران) در مدیریت، اجرا و پیشبرد طرح سلامت معنوی سپاه در بیمارستان بقیه الله (عج) غیرقابل انکار است.
------------------------------------------------------
گفتگو از محمد کربلایی اسماعیل
------------------------------------------------------
