به گزارش ایران اکونومیست، اسماعیل شیعه در یادداشتی اهمیت نقش و موقعیت دریایی ایران را مورد بررسی قرار داد.
این استاد شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران در این یادداشت نوشت: «امکانات سواحل ایران در ارتباط با حوزههای منطقه و جهان از موقعیتهای ویژهای برخوردار است. این امتیازات بستر را برای استفاده از آنها به منظور توسعه و رشد اقتصادی و اجتماعی ایران از طریق پیشرفتهای دریاپایه مهیا میسازد.
با توجه به توانهای مناسبی که امکانات اقتصادی، تجاری و بازرگانی دریایی ایران پیشرو قرار میدهد، زمینه تحقق هدفهای متعالی پیشرفت دریاپایه فراهم میشود.
یکی از مهمترین نکتهها در پیگیری پیشرفت دریاپایه، اعمال مدیریت منسجم و کارایی قابل قبول است.
در شرایط موجود، امکانات و خدمات بازرگانی دریایی ایران، علی رغم کارایی نسبی آنها، نیاز به گسترش دارد. زیرساختهای خدمات بندرگاهی در گسترههای دریایی نیاز به تحول کامل دارد به ویژه آنکه برنامههای پیشنهادی پیشرفت دریاپایه، گستره وسیعی را پیشرو قرار میدهد.
سواحل دریایی ایران، در طول تاریخ فراز و نشیبهایی را طی کرده و دارای عملکردهای مختلفی بوده که تا امروز ادامه داشته است.
به منظور گسترش فعالیتهای دریاپایه و تحقق تمدن دریاپایهای، لزوم برنامهریزی و مدیریت گسترده به منظور نیل به هدفها، لازم میآید. مناسب آن است که از این امکان و موقعیت مناسب ایران در سطح خاورمیانه و جهان یعنی دسترسی داشتن به نقاط مختلف دنیا از جمله سرزمینهایی که از نظر تجاری و بازرگانی و جمعیتی و فنی نقش مهمی دارند، استفاده مطلوب صورت پذیرد.
مهمترین برنامههای مدیریتی در تحقق آرمانها و هدفهای مرتبط با پیشرفت دریاپایه به شرح زیر ارائه می گردد:
فراهم ساختن بالاترین سطح کارایی در عرصههای مدیریتی به منظور تحقق هدفها، به عنوان عامل مهم ناظر بر کلیه برنامههای مرتبط با اقدامات
شناخته بودن توانها و قابلیتهای دریایی ایران و ارتباط آن با حوزههای پیرامونی و جهان
مدیریت بر موقعیتهای بندری مناسب در نواحی ساحلی به منظور دستیابی به برنامههای صنعتی، کشاورزی، دامداری، تجاری، بازرگانی و خدماتی، و به کارگیری آنها به منظور برقراری ارتباط درست اقتصادی در برنامههای توسعهای کشور
دسترسی داشتن به ظرفیتهای مناسب بندرگاهی، همگام با مفاهیم تخصصی مرتبط با آنها
دسترسی داشتن به تاسیسات عمومی و زیربنایی مورد نیاز بر مبنای میزان کارآیی آنها
امکان برخورداری از تاسیسات حمل و نقل کرانهای و پسکرانهای از نظر اتصال آنها با نواحی داخلی کشور، همراه با اتصال این تاسیسات با حمل و نقلهای بین قارهای و راههای بزرگ کشتیرانی
دستیابی به خدمات بندری مورد نیاز از نظر شناخت تقاضاها و حمل و نقلهای زمینی و دریایی
قابل قبول شدن دستیابی به گردش کار مطلوب و مورد نیاز بندری، اعم از خدماتی کانتینری و انواع بار و مسافر
دستیابی به خدمات دریایی مورد نیاز مانند هدایت و یدک کشی کشتیها، ناوگانهای امدادی و تجهیزات لایروبی مورد نیاز ساحلی
دسترسی داشتن به خدمات پشتیبانی بندرگاهی مانند پشتیبانیهای پسکرانهای تعمیرات کشتی و کانتینر، انبار، جمع آوری زباله و هرز آب و فاضلاب، تسهیلات ارتباطی، خدمات بانکی و تجاری
تحقق یافتن نیازهای اجرایی شامل بازاریابی، توسعه منابع انسانی و آموزش، تجهیزات فنی، منابع نظام اطلاعاتی و آماری
مشخص بودن برنامههای اجرایی مالی مانند برنامههای خودگردان و گردش کار مالی سودآور، حذف یا رفع مشکلات خدمات غیر سودآور و مهیا بودن زمینهها برای سرمایه گذاریهای سودآور بر حسب شرایط بازار و در سطح داخلی، منطقهای و جهانی
کارا بودن بنادر و در صورت لزوم بهره گیری از بندرگاههای جدید به منظور تحقق برنامههای اقتصادی
قابلیت داشتن برنامههای توسعه دریاپایهای بر اساس قوانین و مقررات کشوری و سلسله مراتب برنامههای آمایش و کالبدی ملی.
دارا بودن سازمان و مدیریت مطلوب، قابل قبول و پیشرفته، به نحوی که به صورت جامع در تحقق اهداف مورد نیاز ناظر و پویا و کوشا و صاحب نظر باشد
توجه داشتن به مواردی که جهانی شدن مطرح می کند: مانند عضویت در نهادهای اقتصادی بین المللی، دارا بودن معیارها و شاخصها و تقسیم کار در بازار جهانی
حفاظت از محیط زیست بر مبنای معیارهای ملی، منطقهای و جهانی
برقرار بودن فعالیتهای رقابتی اقتصادی مانند دسترسی به بخش خصوصی، فعالیتهای بندرگاهی، بازار بورس، رقابت¬های منطقهای و جهانی، بر اساس ایمنی بخشی و سلامتی فعالیتها در سایه مدیریت پیشرفته
مرتفع شدن نیازمندیهای اجتماعی و اقتصادی از نظر اشتغال، تخصص، منابع توسعه انسانی، بهداشت، تفریح، سلامتی و خدمات حمل ونقلی
تنظیم برنامههای آینده نگر، زمان بندی، بودجه بندی و تامین آنها همگام با پیشرفتهای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی
برقرار بودن دائمی آموزش در زمینههای مختلف تخصصی خدماتی، فنی و مدیریتی
توجه مستمر به برنامههای پژوهشی در ارتباط با تحقیقات توسعهای مرتبط با پیشرفتهای دریاپایهای
توجه به افزایش سرمایه گذاریهای مرتبط با رونق بازار اقتصادی کشور، از طریق گسترش تبادلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از دریا
هماهنگی کامل با بوم ساختهای محیطی در ارتباط با انواع ساخت و سازها بر حسب شرایط طبیعی، انسانی، کالبدی، فنی، زمانی و مکانی
برقرار بودن دائمی آموزش در زمینههای مختلف تخصصی خدماتی، فنی و مدیریتی
توجه مستمر به برنامههای پژوهشی در ارتباط با تحقیقات توسعهای مرتبط با پیشرفتهای دریاپایه ای
توجه به افزایش سرمایه گذاریهای مرتبط با رونق بازار اقتصادی کشور، از طریق گسترش تبادلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از دریا
هماهنگی کامل با بوم ساختهای محیطی در ارتباط با انواع ساخت و سازها بر حسب شرایط طبیعی، انسانی، کالبدی، فنی، زمانی و مکانی.»