به گزارش ایران اکونومیست، بیمار بودن «ملک سلمان» از ابتدای عهده دار شدن سلطنت در عربستان سعودی، نقش «بن سلمان» ولیعهد و فرزند وی را در سیاست داخلی و خارجی این کشور تقویت کرد و این گمانه را ایجاد کرد که ممکن است فرزند جوان وی قصد داشته باشد سنت شکنی کرده و بر جای پدر بنشیند.
این در حالی است که براساس وصیت ملک عبدالعزیز، قدرت از برادر به برادر می‌رسد و فقط فرزندان «ملک عبدالعزیز» شانس رسیدن به قدرت را دارند و شانسی برای رسیدن نواده‌های وی به قدرت وجود ندارد. «احمد بن عبدالعزیز» برادر تنی «ملک سلمان» انتظار می‌رود که پس از وی، از سوی دیوان سلطنت سعودی به جانشینی انتخاب شود.
اصلاحات اجتماعی یا مذهب زدایی
خبرگزاری «دویچه وله» آلمان در گزارشی درباره اصلاحات محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، طرح وی و فاصله گرفتن خاندان حاکم از مذهب در طرح «اصلاحات اجتماعی» را دارای اهداف سیاسی ارزیابی کرد و این سئوال را مطرح کرد که «آیا این بازی قدرت خاندان حاکم است یا یک تغییر واقعی؟»
این خبرگزاری غربی با اشاره به دادن حقوق و امتیازات بیشتر به زنان و کنار گذاشتن بسیاری از شعائر دینی در عربستان نوشت: با همه تغییرات انجام شده، لیبرالیزه کردن فضای اجتماعی عربستان با لیبرالیزه کردن فضای سیاسی همخوانی ندارد و هدف آن تضمین انتقال قدرت به بن سلمان و حفظ قدرت خاندان سعودی است.
«دویچه وله»، اصلاحات اجتماعی «بن سلمان» را قربانی کردن مفتی های وهابی پای خاندان سلطنتی ارزیابی کرد.
ایجاد موازنه قدرت با میدان دادن به جوانان
موضوع دیگری که می تواند از نشانه های نزدیک بودن انتقال قدرت در عربستان سعودی تلقی شود، حضور شاهزاده «عبدالعزیز بن احمد» در کنار «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان در سفر اخیر به امارات است.
رویترز در گزارشی، حضور پسر ارشد شاهزاده «احمد بن عبدالعزیز» برادر پادشاه عربستان که مدعی جانشینی وی است را تلاش بن سلمان برای نمایش وحدت در آستانه تغییر قدرت ارزیابی کرد.
این رسانه غربی به نقل از یک منبع سعودی نوشت: انتقال قدرت در عربستان نزدیک است و حضور شاهزاده «عبدالعزیز بن احمد» در کنار «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان که برای تسلیت به امارات سفر کرده، حاکی از این موضوع است.
رویترز نوشت: گرچه شاهزاده عبدالعزیز سمتی ندارد، اما رسانه‌های رسمی عربستان نام او را در بالای لیست همراهان «بن سلمان» قرار دادند تا این پیام را به مردم عربستان و شاید جامعه بین المللی منتقل کنند که خاندان سعودی متحد است.
این رسانه انگلیسی زبان به بیماری «ملک سلمان» پادشاه ۸۶ ساله عربستان نیز اشاره کرد و نوشت: «محمد بن سلمان» تا مرخص شدن پدرش از بیمارستان، سفر به امارات را به تعویق انداخته بود.
رویترز، بازداشت ها و سرکوب مخالفان از جمله مخالفان در درون خاندان سلطنتی توسط «بن سلمان» در سال های اخیر را یادآور شد و نوشت: «بن سلمان» به‌دلیل مسائلی مثل بازداشت شاهزاده «احمد بن عبدالعزیز» و «محمد بن نایف» ولیعهد سابق سعودی تحت فشار است.
این رسانه غربی نوشت: همچنان که «بن سلمان» به شاهزادگان جوانتر قدرت می دهد اقدامات وی نشان دهنده گذار از نسل قدیمی خاندان سلطنتی به نسل جدید است.
«کریستین اسمیت دیوِن» کارشناس «انستیتو کشورهای عرب خلیج‌فارس در واشنگتن» در اینباره به رویترز گفت: «محمد بن سلمان» با میدان دادن به جوانان دنبال ایجاد موازنه قدرت در مقابل بزرگان خاندان سلطنتی است.
رویترز به بازداشت گسترده شاهزادگان سعودی به دستور «بن سلمان» در نوامبر ۲۰۱۷ اشاره کرد و نوشت: بن سلمان رقبایش را کنار زده و باتوجه به اینکه وزیر دفاع است و بر نیروهای نظامی و امنیتی نیز اشراف دارد، برای به قدرت رسیدن با چالش زیادی مواجه نخواهد بود.
تلاش برای کاهش اختلافات با آمریکا
نشریه «بیزینس اینسایدر» چاپ لندن، تلاش خاندان سلطنتی برای بهبود روابط با آمریکا در دوره حاکمیت دموکرات ها را نیز در دستور کار بن سلمان دانست و نوشت: گرچه دولت بایدن وعده داده بود تا رعایت حقوق بشر در عربستان را تضمین کند اما رایزنی های اخیر بین مقامات دو کشور حاکی از ذوب شدن اختلافات و نزدیک شدن ریاض و واشنگتن است.
شبکه تلویزیونی آمریکایی سی ان ان نیز نوشت: با اینکه دولت جو بایدن، بن سلمان را دارای جایگاهی متناسب با رئیس جمهوری آمریکا نمی دانست که دیدار دوجانبه ای بین آنها صورت بگیرد اما به نظر می رسد که کاخ سفید در حال کوتاه آمدن از این موضع خود است.
سی ان ان، تقویت گمانه ها درباره احتمال سفر بایدن به ریاض و دیدار وی با بن سلمان در حاشیه نشست شورای همکاری خلیج فارس در ماه آینده همزمان با سفر به تل آویو را نشاندهنده تغییر رویکرد کاخ سفید به عربستان ارزیابی کرد.
نشریه «بیزینس اینسایدر»، سفر «برت مک گورک» هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و «بیل برنز» رئیس سیا به ریاض در هفته های اخیر و رایزنی آنها با مقامات سعودی را نشانه دیگری از ذوب شدن یخ های روابط بین کاخ سفید و آل سعود تحلیل کرد.
این رسانه غربی، انتصاب سفیر جدید آمریکا در ریاض، پس از گذشت مدت ها را دلیل دیگری از بهبود روابط دو کشور ارزیابی کرد.
