شایع ترین نشانه های «وسواس» را بشناسیم

 سمیه معتضدیان، با اشاره به تعریف وسواس اظهار کرد: وسواس مجموعه‌ای از افکار و یا تکانه‌های ناخواسته، مزاحم و تکراری است.

وی افزود: مبتلایان به وسواس اضطراب‌های شدیدی را تجربه می‌کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با تاکید بر اینکه در بیشتر بیماری‌های مربوط به روان ردپای ژنتیک دیده می‌شود، خاطرنشان کرد: علامت‌های ابتلاء به وسواس در نوجوانی و یا اوایل دهه ۲۰ آغاز می‌شود.

وی شیوع وسواس در بین زنان و مردان را یکسان عنوان کرد و گفت: زمانی که وسواس را ریشه یابی می‌کنیم در بیشتر موارد حداقل یکی از اعضای خانواده به این بیماری و یا بیماری‌های مرتبط مبتلا هستند.‌

معتضدیان ادامه داد: بدیهی است چنانچه ژن پیش زمینه در خانواده وجود داشته باشد، در اثر محیط و یا عوامل دیگر ممکن است این بیماری بیشتر و یا حاد تر بروز پیدا کند.

وی آغاز ابتلاء به وسواس در میانسالی را تقریباً منتفی دانست و اضافه کرد: بروز رفتارهای وسواس گونه در سنین بالا می‌تواند متخصصان را به بیماری‌های ارگانیک و یا فیزیکی بیمار مشکوک کند.

این روانپزشک یادآوری کرد: تقریباً این انتظار را نداریم که یک زن یا مرد ۵۰ ساله به طور ناگهانی به وسواس مبتلا شود.

وی با اشاره به شایع‌ترین نشانه‌های وسواس عنوان کرد: افکار تکراری یا مزاحم مثل چک کردن‌های مدام یا وسواس شستشو از بارزترین نشانه‌های رایج ابتلاء به وسواس هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: وسواس می‌تواند با نشانه‌های مختلفی بروز کند، برخی بیماران ممکن است فقط مبتلا به وسواس فکری مبتلا باشند به طور مثال فرد مدام با خود کلنجار می‌رود که مبادا دیگران از رفتار و یا حرف‌های من آزرده شده باشند البته نکته اینجاست که این موارد باید تفکیک شود و مشغله‌های روزمره با نشانه‌های ابتلاء به وسواس فکری اشتباه گرفته نشود. اگر استرس‌های ناشی از نگاه و قضاوت دیگران از حد متعارف خارج شود و برای فرد اضطراب ایجاد کند می‌تواند از نشانه‌های رفتارهای وسواس گونه باشد.

وی یادآوری کرد: شایع‌ترین نشانه‌های ابتلاء به وسواس، وسواس چک کردن و شستشو است همچنین نگرانی مدام از احتمال ابتلاء به صدمه زدن به دیگران و افکار مزاحم، خطرناک و نگران کننده می‌تواند ازنشانه های ابتلاء به وسواس باشد.

معتضدیان گفت: ترس بیش از حد ابتلاء به بیماری، چک کردن مدام وسایل، ترس از آسیب رساندن به خود یا دیگران، و وسواس نظم و یا تقارن اشیا از شایع‌ترین نشانه‌های اختلال وسواس است.

وی با بیان اینکه وسواس علاوه بر اینکه بیماری مربوط به روان است می‌تواند به جسم فرد مبتلا نیز صدمه وارد کند ادامه داد: به طور مثال در مواردی دیده می‌شود که که پوست فرد در اثر شست و شوی زیاد دچار آسیب می‌شود یا افرادی که به دلیل ابتلاء به وسواس نظم و ترتیب و جابجایی وسایل دچار کمر درد و آسیب به ستون فقرات خود شده‌اند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به درمان‌های متداول مبتلایان به وسواس اشاره کرد و گفت: درمان مبتلایان به وسواس معمولاً درمان‌های توأمان دارویی و روان درمانی است، ولی باید به این نکته توجه داشت که درمان این بیماری زمان بر و نیاز به صبوری دارد.

وی، تأثیر محیط بر اختلال وسواس را مورد توجه قرار داد و گفت: وسواس می‌تواند در خانواده‌هایی که رفتارهای وسواس گونه به صورت ژنتیکی وجود دارد، در کودک نیز از طریق یادگیری در محیط تشدید شود، ولی زمینه‌های ژنتیکی در این بیماری بسیار مهم است چون اگر فقط تأثیرات محیطی مد نظر باشد بعد از بهتر شدن شرایط این رفتارها از بین می‌رود.

معتضدیان در خاتمه با بیان این موضوع که وسواس بیماری سمج روانپزشکی است، توضیح داد: این بیماری برای فرد و اطرافیان بسیار آزاردهنده است. باید برای درمان صبور بود ولی قطعاً زندگی کردن با وسواس زندگی زجر آوری است بنابراین باید با مراجعه به پزشک این شرایط را تسهیل کرد.