افشین استوار در نشست پویش ملی مبارزه با سرطان که با حضور معاون بهداشت وزارت بهداشت برگزار شد، اظهار داشت: بروز استاندارد شده سنی در ابتلا به سرطان در ایران، برای مردان ۱۸۰ و در بین زنان ۱۶۰ در هر ۱۰۰ هزار نفر است و در مقایسه با متوسط جهانی، در بین مردان و زنان بروز سرطان در ایران پایین تر است.
وی افزود: الگوی بروز سرطان در ایران به دلیل وضعیت سالمندی، بروز عوامل خطر و سبک زندگی شهرنشینی و مدرن، به تدریج شبیه کشورهای توسعه یافته می شود. از نظر تعداد بر اساس آخرین آمار نظام ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت در کشور، سالانه حدود ۱۳۵ هزار مورد سرطان رخ می دهد که از این رقم، ۵۲ درصد مربوط به مردان و ۴۸ درصد مربوط به زنان است.
شایع ترین سرطان های زنان و مردان ایرانی
مدیرکل دفتر مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: شایع ترین نوع سرطان در بین زنان ایرانی، سرطان پستان و در بین مردان، سرطان پروستات است. در طول زمانی، تغییراتی در سرطان های شایع رخ داده به عنوان نمونه سرطان پروستات به دلیل تغییر سبک زندگی و نوع تغذیه در بین مردان جای سرطان معده را گرفته است اما در بین زنان، سرطان معده، جزو 5 سرطان شایع است.
استوار تصریح کرد: در کشور روند بروز سرطان متاسفانه افزایشی است. اطلاعات ۴ سال نظام ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت در ایران در بین سالهای ۹۳ تا ۹۶ نشان می دهد که بروز سرطان در کشور از ۱۱۲ هزار مورد در سال به ۱۳۵ هزار مورد رسیده است.
احتمال بروز سرطان، مرگ و بهبودی سرطان در ایران و جهان
وی یادآور شد: در بین علل مرگ و میر، ابتدا بیماری های قلبی و عروقی با ۴۳ درصد و سپس سرطان با ۱۶ درصد موارد، در بالاترین رتبه قرار دارند. احتمال بروز سرطان برای هر ایرانی در طول دوران زندگی حدود ۱۴ درصد و در دنیا حدود ۲۰ درصد است. احتمال مرگ هر ایرانی در طول عمر خود به دلیل سرطان ۷ و در دنیا ۱۰ درصد و احتمال بهبودی از سرطان در ایران و جهان حدود ۵۰ درصد است.
مدیرکل دفتر مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت گفت: در ایران برای ۲۰ سال آینده پیش بینی می شود که بروز سرطان، ۶۰ درصد افزایش پیدا کند در حالیکه این پیش بینی برای دنیا حدود ۱۱۵ درصد است که عمده این افزایش به دلیل تغییرات جمعیتی و سالمند شدن جمعیت کشور است البته بخشی از عوامل نیز مربوط به سبک زندگی و افزایش عوامل خطر مانند تغذیه ناسالم و مصرف دخانیات، کمبود تحرک بدنی و چاقی است.
سرطان پر هزینه ترین بیماری کشور است
استوار ادامه داد: سرطان از نظر اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد چون پرهزینه ترین بیماری در کشور است و متاسفانه حدود دو سوم افرادی که مبتلا به سرطان می شوند، ممکن است دچار هزینه های کمرشکن شوند که به احتمال فراوان به زیرخط فقر می روند در حالیکه اگر نتوانیم در حوزه پیشگیری کار کنیم، خطر ورشکستگی سازمان های بیمه گر به عنوان عمده ترین تامین کنندگان مالی هزینه های سرطان وجود دارد.
وی اظهار داشت: هر قدر سرطان دیرتر تشخیص داده شود، درمان و کنترل آن گران تر و کم اثرتر است بنابراین هر قدر در حوزه پیشگیری سرطان سرمایه گذاری کنیم، اثربخشی بالاتری خواهد داشت. از نظر اثربخشی مداخلات و کیفیت خدمات ارائه شده در کشور، میزان بقای ۵ ساله سرطان پستان در ایران حدود ۶۸ درصد و در آمریکا ۹۰ درصد و در مورد سرطان روده بزرگ در ایران ۴۱ درصد و در آمریکا ۶۵ درصد است.
تشخیص زودرس سرطان اثربخشی درمان را افزایش می دهد
مدیرکل دفتر مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت ضمن تاکید بر لزوم تشخیص زودرس سرطان، گفت: هر قدر سرطان را زودتر تشخیص دهیم، اثربخشی درمان افزایش می یابد و لازم است که دسترسی به امکانات و کیفیت خدمات را ارتقا دهیم و بسته جامعی از خدمات شامل پیشگیری تا مراقبت های حمایتی و تسکینی را تهیه کنیم و برای این کار، برنامه ملی مدیریت سرطان در کشور تدوین شده که همه جانبه و شامل ۴ فرایند اصلی و ۷ فرایند پشتیبان است.
اطلاعاتی از سرطان که در اختیار داریم
استوار خاطرنشان کرد: یکی از نکات مهم حوزه سلامت و همچنین در مورد سرطان، دسترسی به اطلاعات است. اطلاعات موجود که از نظام ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت حاصل شده و اگر این اطلاعات وجود نداشت، مسیر روشنی پیش رو نداشتیم. همه اطلاعات مورد نیاز در مورد بروز سرطان، عوامل خطر، توزیع جغرافیایی سرطان و عوامل خطر آن، شایع ترین سرطان ها در کشورها در این نظام ثبت اطلاعات وجود دارد که برای برنامه ریزی، حمایت طلبی و ارزشیابی برنامه های اجرا شده، ضروری است. سیمای سرطان به ما امکان داده که اطلاعات کافی در اختیار داشته باشیم و اطلاعات بروز، هزینه ها، بقا، تشخیص زودهنگام و موارد مرگ و میر در دسترس ما قرار دارد.
وی افزود: اولویت های چهار سال آینده برای مدیریت سرطان در ۴ حیطه حاکمیت، عوامل خطر، نظام مراقبت و نظام سلامت تهیه شده است. در هفته های آینده ارزیابی برنامه ملی مدیریت سرطان در کشور با مشارکت ذینفعان از جمله سازمان جهانی بهداشت، آژانس بین المللی تحقیقات سرطان و سازمان انرژی اتمی، کامل خواهد شد و نتایج این ارزیابی برای پیشبرد برنامه ها در ۴ سال آینده، کمک زیادی خواهد کرد.
تدوین برنامه ملی مدیریت سرطان ویژه کودکان
مدیرکل دفتر مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت تاکید کرد: برنامه ملی مدیریت سرطان ویژه سرطان های کودکان تدوین شده و برنامه ها و اقدامات لازم در این زمینه، دیده و همچنین آمایش سرزمینی و تدوین سند توسعه شبکه ملی مراقبت سرطان به روز رسانی شده است.
استوار از به روز رسانی راهنمای بالینی سه سرطان قابل پیشگیری در کشور خبر داد و گفت: این سرطان ها شامل سرطان پستان، دهانه رحم و روده بزرگ است. برنامه واکسیناسیون HPV در کشور آماده شده و امیدواریم که با واکسن تولید داخل این برنامه را در راستای حذف سرطان دهانه رحم به عنوان اولین سرطان قابل حذف، اجرا کنیم.
وی تاکید کرد: پویش ملی مبارزه با سرطان با هدف افزایش آگاهی عمومی و دعوت مردم به خودمراقبتی در کشور راه اندازی شده است. مشارکت سازمان های مردم نهاد و خیریه در ارائه خدمات سرطان، بسیار مهم است.