دکتر یونس پناهی در نشست خبری امروز که به صورت حضوری و مجازی در محل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برگزار شد، ضمن بیان این مطلب، تحقیقات در حوزه وزارت بهداشت را امری لازم برای رصد سلامت کشور دانست و افزود: بر این اساس اگر اقدامی در حوزه سلامت اجرایی می‌شود، بر مبنای تحقیقات شکل بگیرد و در این راستا بر تولید دانش و مرجعیت علمی تاکید می‌شود.
وی با اشاره به شیوع ویروس کرونا در کشور و دنیا، با بیان اینکه این ویروس از ابتدا تاکنون در جهت بقای خود دستخوش تغییراتی شده است، اظهار کرد: آخرین جهش این ویروس اُمیکرون است. این سویه بر خلاف سویه دلتا از قدرت انتشار بالایی برخوردار است به گونه‌ای که سویه دلتا ۵ تا ۶ روز زمان نیاز داشت تا فرد دیگری را درگیر کند ولی این زمان در سویه اُمیکرون ۱/۵ تا ۳ روز رسیده است.
پناهی، درگیری ریه و بستری شدن مبتلایان در بخش‌های بیمارستانی و ICU ها را از دیگر ویژگی‌های سویه جدید نام برد و یادآور شد: سویه اُمیکرون هر چند که سرعت انتشار بالایی دارد ولی شدت بیماری آن نسبت به سویه دلتا کمتر است.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، با اشاره به تولید واکسن‌ها برای مقابله با این ویروس بر اساس پلتفرم‌های مختلف، واکسن‌های سینوفارم، برکت، اسپایکوژن، پاستوکووک و نورا را از جمله واکسن‌هایی دانست که در پلتفرم‌های mRNA و یا به صورت نوترکیب از آن استفاده می‌شود.
وی یادآور شد: همواره این سوال مطرح است که واکسن‌ها در پیشگیری از این بیماری چه جایگاهی دارند. در این زمینه تحقیقات نشان داده است که بالاترین میزان ایمنی زایی زمانی ایجاد می‌شود که فرد مبتلا شده باشد و اگر این افراد دوز اول و دوم واکسیناسیون را دریافت کنند، بالاترین ایمنی زایی را در برابر کووید-۱۹ را خواهند داشت.
پناهی، با تاکید بر اینکه نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که اگر حداقل ۳ ماه از واکسیناسیون گذشته باشد، نیاز است تا دوز بوستر تزریق شود، خاطر نشان کرد: تفاوت زیادی میان واکسن‌های مختلف در ابتلا مجدد به بیماری کووید-۱۹ وجود ندارد و هر چه واکسیناسیون کامل‌تر باشد افراد به مراتب ایمنی زایی بالاتری را خواهند داشت به گونه‌ای که افرادی که ۳ دوز را دریافت کرده‌اند، ایمنی بالاتری از جنبه ابتلا به فرم شدید را خواهند داشت و افرادی که واکسینه نشده باشند شدت بالاتری از بیماری را تجربه خواهند کرد.
نتایج تحقیقات محققان کشور
وی به مطالعات انجام شده در دانشگاه علوم پزشکی شیراز در زمینه ایمنی زایی واکسن ها اشاره کرد و گفت: در این مطالعات واکسن‌های سینوفارم، آسترازنکا، برکت و اسپوتنیک از جنبه‌های مختلف مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. بر اساس نتایج به دست آمده واکسن سینوفارم از نظر پیشگیری از بروز عفونت ویروس کرونا ایمنی ۸۰ درصدی، واکسن آسترازنکا ۸۴ درصد، واکسن برکت ۸۷ درصد و اسپوتنیک پیشگیری ۷۵ درصدی دارد.
وی اضافه کرد: از نظر جلوگیری از بستری شدن مبتلایان در بیمارستان واکسن سینوفارم ۷۲ درصد، آسترازنکا ۸۲ درصد، برکت ۸۶ درصد و اسپوتنیک ۶۸ درصد موثر هستند.
به گفته این مقام مسئول، واکسن سینوفارم ۸۶ درصد، آسترازنکا ۹۲ درصد، برکت ۹۸ درصد و اسپوتنیک ۱۰۰ درصد در پیشگیری از مرگ ناشی از ابتلا فرد به کووید-۱۹ موثر است.
واکسن‌های مورد حمایت وزارت بهداشت
پناهی در ادامه افزود: تاکید همواره بر این است که دریافت واکسن به معنای عدم ابتلا به بیماری نیست و همیشه در کنار واکسیناسیون بر مساله ماسک زدن درست و دوری از تجمعات نیز تاکید شده است.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فرم غالب ویروس کرونا در ایران را اُمیکرون نام برد و یادآور شد: واکسیناسیون، میزان ابتلا افراد به این بیماری را کم نمی‌کند. زیرا دیده شده افرادی که حتی ۳ دوز را دریافت کرده‌اند، مبتلا شده‌اند. ولی شدت بیماری در این دسته از افراد به شدت کاهش می‌یابد و از بستری شدن آنها در بخش‌های بیمارستانی و ICU کم می‌شود.
وی به وضعیت تولید واکسن در کشور اشاره کرد و گفت: تنها واکسن وزارت بهداشت، واکسن تولید شده در انستیتوپاستور است ولی در کنار آن دانشگاه بقیه الله نیز واکسن تولید کرده و در کنار آن واکسن‌هایی چون فخرا و برکت نیز تولید شده است.
پناهی، تحقیقات انجام شده در زمینه تولید واکسن‌های مختلف در کشور را ارزشمند توصیف کرد و گفت: در نهایت واکسن‌هایی که ضعیف هستند و کارایی لازم را ندارند مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت.
ساماندهی مراکز متعدد تحقیقاتی در حوزه سلامت
معاون وزیر بهداشت،درمان و آموزش پزشکی، به فعالیت مراکز تحقیقاتی و دانشگاه‌های در حوزه سلامت در کشور اشاره کرد و افزود: راه اندازی مراکز تحقیقاتی همسو و موازی نیز یکی از دغدغه‌های ما است و در حال حاضر ۸۰۰ مرکز تحقیقاتی با مجوز وزارت بهداشت در کشور راه اندازی شده است و بسیاری از این مراکز برای رسیدن به حداقل‌ها تلاش می‌کنند و ما با نشستی که با معاونت‌های فناوری دانشگاه‌های علوم پزشکی داشتیم بر ساماندهی مراکز تحقیقاتی موازی تاکید شده است.
پناهی،با تاکید بر ضرورت ساماندهی مراکز تحقیقاتی همسو، اظهار کرد: ما باید از ایجاد زیر ساخت‌های تکراری جلوگیری کنیم چرا که این امر هزینه بر است و در این راستا ما بر شبکه سازی تاکید داریم. چون با شبکه سازی با حضور همه متخصصان از زیر ساخت‌های کشور در راستای حل معضلات کشور اقدام می‌شود.
