بازار سهام طی هفتههای اخیر به بازاری پر نوسان تبدیل شده و بسیاری از سهامداران و سرمایهگذاران برای ورود مجدد نقدینگی خود به این بازار، دچار تردید شدهاند.
کارشناسان در ارزیابیهای خود، عوامل مختلفی را زمینهساز ورود شاخص بورس به مدار نزولی اعلام کرده و معتقدند که با توجه به قرار گرفتن قیمت سهام شرکتها در نقطه ارزندگی، به طور حتم رفع ابهامات ایجاد شده در بازار سرمایه میتواند زمینهساز دوباره رونق و بازگشت روزهای مثبت به معاملات بورس باشد.
با وجود اعلام فعالان بازار مبنی بر تاثیر عوامل مختلف بر معاملات بورس اما این روزها، لایحه بودجه ۱۴۰۱ بیش از هر اتفاق دیگری روند بازار سرمایه را تحت تاثیر خود قرار داده است. به نظر میرسد نگرانی ایجاد شده در بازار و نوسان حاکم بر آن با نهایی شدن لایحه بودجه کاهش پیدا کند و زمینه ورود دوباره نقدینگیهای سرگردان به این بازار فراهم شود.
فعالان حاضر در بازار بارها چنین موضوعی را مطرح کردهاند که بازار سرمایه اکنون در انتظار تعیین تکلیف ارز ۴۲۰۰ تومانی در لایحه بودجه سال آینده هستند و نتیجه آن میتواند تعیین کننده آینده سهام شرکتهای دلاری محور باشد، مطرح شدن چنین صحبتی از سوی کارشناسان باعث شد تا سرمایهگذاران حاضر در بازار سرمایه بیش از هر اتفاق تاثیرگذاری بر معاملات بورس به لایحه بودجه ۱۴۰۱ چشم بدوزند و تصمیمات جدیدی را نسبت به سرمایه گذاری در بورس اتخاذ کنند.
نگرانی سهامداران از سرمایهگذاری در بورس
«ولید هلالات» کارشناس بازار سرمایه علت نوسانات اخیر در بازار سهام را مورد ارزیابی قرار داد و افزود: بازار سهام بعد از نوسانهای شدیدی که سال گذشته تجربه کرد، از خردادماه امسال وارد وضعیتی بهتر شد و در نهایت معاملات این بازار در تیرماه به مرحلهای از تعادل راه پیدا کرد.
هلالات به انتشار نامطلوب گزارش ۶ ماه برخی از شرکتهای بورسی اشاره کرد و گفت: گزارش منتشر شده از شرکتهای پالایشی کمتر از حد توقع و انتظار سهامداران بود، این امر باعث نگرانی سهامدارانی شد که در تابستان بازدهی اندکی را از این بازار کسب کرده بودند و چنین تفکری را در خصوص شرکتهای پالایشی داشتند که ممکن است فعالیت آنها توأم با برخی از سهلانگاریها باشد.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: همچنین بعد از ریسک گزارش ۶ ماه شرکت ها، به کرات با خبرهای متفاوت تاثیرگذار بر روند بازار سهام مانند لایحه بودجه ۱۴۰۱ و افزایش نرخ بهره بین بانکی همراه بودیم که این مسایل هم در روند اخیر بورس بی تاثیر نبود.
وی گفت: همیشه مجموع این اخبار تاثیر محدودی را بر سود شرکتها ایجاد می کرد اما اکنون ورود نقدینگی به این بازار تحت تاثیر کاهش اعتماد سهامداران برای سرمایهگذاری در بورس با کاهش همراه شده است و شاهد تاثیر این مسایل بر روند بازار هستیم.
وی ادامه داد: با توجه به وجود این اتفاقات، سهامداران چنین احساسی را پیدا کردند که ممکن است بازار سرمایه نتواند بازدهی چندانی را در کوتاه مدت یا میان مدت در اختیار آنها قرار دهد و این امر طی چند وقت اخیر زمینهساز ایجاد رکود در بازار سرمایه بوده است.
کاهش قیمت سهام شرکتهای بورسی تحت تاثیر ابهام موجود در بازار
هلالات با بیان اینکه ایجاد ابهام در بازار سرمایه برابر با کاهش قیمت سهام شرکتها خواهد بود، خاطرنشان کرد: افراد مانند کالاهای مصرفی مجبور به خرید سهام نیستند، این امر باعث میشود تا سهامداران تحت تاثیر هر گونه تهدیدی در بورس از سرمایهگذاری در این بازار عقب نشینی کنند.
این کارشناس بازار سرمایه وجود رکود در بازار را زمینهساز ایجاد بازدهی منفی عنوان کرد و گفت: در صورت تعیین تکلیف ابهامات منفی در بازار میتوان دوباره شاهد روزهای پر رونق در این بازار بود.
وی اظهار داشت: با انعکاس همزمان چند خبر منفی در بازار سهام، قیمت سهام شرکتها براساس جمع تهدیدات ایجاد شده در بازار تعیین می شوند و تا حدودی سبب ایجاد ضرر و زیان سهامداران خواهد شد.
هلالات افزود: اکنون بازار در نقطه بدی قرار ندارد و فقط ترس ناشی از خطرات تهدیدکننده معاملات بورس، باعث ایجاد روند نزولی شاخص بورس و افت قیمت سهام شرکتها شده است.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: در صورت ایجاد شفافیت در ابهامات موجود، سهام شرکتها به نرخ تعادلی خود دست پیدا میکنند و بار دیگر سهامداران قادر به کسب بازدهی معقول از این بازار خواهند بود.
وی ادامه داد: اکنون شاهد وجود برخی از صنایع در بازار هستیم که از ارزبری و انرژی بری زیادی برخوردار نیستند و ابهامات ایجاد شده در بازار نباید تهدیدکننده سهام این شرکت ها باشد، این در حالی است که متاسفانه سهام این صنایع تحت تاثیر وضعیت رکود ایجاد شده در بازار در حال نزول هستند.
به گفته هلالات، با توجه به کاهش شدید ارزش معاملات در بازار شاهد اثر منفی این اتفاق در سهام همه شرکتهای بورسی و نگرانی ایجاد شده در بازار هستیم.
لازمه بازگشت رشد به معاملات بازار سرمایه
این کارشناس بازار سرمایه لازمه بازگشت رشد به بورس را ناشی از دو عامل دانست و گفت: نخستین عامل تاثیرگذار بر صعود شاخص بورس، ایجاد شفافیت در متغیرهایی مانند سیاست بانک مرکزی در زمینه نرخ بهره بین بانکی است که وجود ثبات یا کاهش نرخ بهره بین بانکی می تواند باعث ایجاد اثر مثبت در معاملات بازار سرمایه شود.
وی به دیگر عامل تاثیرگذار در بهبود روند معاملات بورس اشاره کرد و افزود: مساله دیگر مربوط به ارائه لایحه بودجه ۱۴۰۱ است که به عنوان عاملی مهم و تاثیرگذار بر روند بازار تلقی میشود.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: اعداد و ارقامی که تاکنون از بودجه به گوش بازار رسیده است، قابلیت جمع بندی را ندارند و تاکنون نسبت به این موضوع آگاه نشده ایم که دولت قرار است چه اقدامی را در خصوص بودجه انجام دهد.
به گفته هلالات، در صورت ایجاد شفافیت در متغیرهای تاثیرگذار بر معاملات بورس، صنایعی که وابسته به این متغیرها نیستند مسیر خود را از معاملات بازار تغییر می دهند و به سمت رشد پیش خواهند رفت.
فروش اوراق دولتی بر روند نوسانی معاملات بورس
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه فروش اوراق دولتی تا چه میزان در ریزش اخیر بازار تاثیرگذار بوده است، گفت: مساله ای که فعالان بازار در خصوص فروش اوراق دولتی مطرح می کنند بیشتر مربوط به سیاست بانک مرکزی در زمینه نرخ سود بین بانکی است.
وی ادامه داد: نرخ اخزاها و اوراق دولتی در بازار سهام همسو با افزایش نرخ سود بین بانکی با رشد همراه میشود که این موضوع در نرخ سهام شرکت ها اثرگذار است و سبب ایجاد روند منفی در بازار خواهد شد.
هلالات ادامه داد: برخی معتقد به تامین مالی چند هزار میلیارد تومانی دولت از این بازار و فروش اوراق دولتی هستند که این موضوع چندان صحیح نیست و فقط با اثر روانی بر روند بازار همراه بوده است.
تاثیر واگذاری اموال مازاد دولتی بر معاملات بورس
هلالات در ادامه به واگذاری اموال مازاد دولتی و نیز تاثیر آن بر معاملات بورس اشاره کرد و افزود: واگذاری سهام به شرکتها بهترین اقدامی است که دولت میتواند برای تسویه بدهی خود با شرکتها انجام دهد و از این طریق میتوان شاهد تاثیر مثبت این اقدام بر روند بازار بود.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: این قدام را میتوان به عنوان اتفاقی مثبت در بازار ارزیابی کرد؛ چرا که ضمن پرداخت بدهی دولت و خروج از شرکت داری، شرکتها قادر به دریافت داراییهای مولد خواهند بود.
وی ادامه داد: بهترین اتفاق برای دولت در راستای پرداخت بدهیها، فروش اموال مازاد است و بدترین حالت آن برای اجرایی کردن این اقدام آن است که دولت اقدام به فروش سهام در بازار به صورت خُرد کند.
هلالات به فروش اموال منقول دولت اشاره کرد و گفت: قطعا فروش اموال منقول دولت از طریق بورس کالا اقدامی بسیار مثبت خواهد بود؛ چرا که فروش از طریق این بازار ضمن فراهم کردن امکان ثبت آمار و اطلاعات معاملات، زمینه ایجاد شفافیت در معاملات را فراهم می کند و به طور حتم اجرای این اقدام بهتر از معاملات این اموال خارج از بورس کالا خواهد بود.
دامنه نوسان در بازار باید پویا باشد
هلالات به صحبتهای اخیر رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در زمینه حذف یا افزایش احتمالی دامنه نوسان در بازار اشاره و تاکید کرد: اکنون با توجه به عدم وجود ثبات در معاملات بازار سرمایه؛ پیشنهاد ما این است که در وضعیت فعلی هیچگونه تغییری در عوامل تاثیرگذار بر روند بازار ایجاد نشود، زیرا حتی اگر بهترین اقدامات در حوزه بازار سرمایه از سوی مسوولان در دستور کار قرار بگیرد، ممکن است با بار منفی در عملکرد بازار همراه شود.
این کارشناس بازار سرمایه اعلام کرد زمانی که بازار به شرایط عادی برسد، میتوان در بازار شاهد تاثیر مثبت تصمیمات اتخاذ شده از سوی مسوولان مانند حذف و افزایش دامنه نوسان بود.
وی با تاکید بر اینکه دامنه نوسان در بازار باید پویا باشد، گفت: با توجه به اینکه ریسک بازار به طور دائم در حال تغییر است، بنابراین به هیچ عنوان منطقی نیست که عددی ثابت برای دامنه نوسان در نظر گرفته شود.
به گفته هلالات، دامنه نوسان در بازار باید براساس شرایط بازار، ریسکهای تهدید کننده معاملات بورس و حتی صنایع مختلف نسبت به یکدیگر، باید متفاوت باشد.
وی گفت: مسوولان حاضر در سازمان بورس باید این موضوع را مدنظر قرار دهند تا ابزارهای جدیدی را برای بهبود معاملات بازار در نظر بگیرند و وارد این بازار کنند.
توصیه به سهامداران
این کارشناس بازار سرمایه سهامداران را مورد خطاب قرار دارد و به آنها توصیه کرد: بهترین پیشنهاد به سهامداران در زمان افزایش ابهامات ایجاد شده در بازار، تنوع بالا در پرتفوی سهامداری است. ممکن است برخی از ابهامات مانند لایحه بودجه به نفع برخی از صنایع و در مقابل به ضرر دیگر صنایع باشد.
وی با تاکید بر افت شدید نرخ سهام شرکت های بورسی گفت: بهتر است سهامداران برای سرمایهگذاری در بازار سرمایه، سهام EPS محور را برای کسب بازدهی معقول از این بازار انتخاب کنند.
هلالات در ادامه به صحبتهای مطرح شده از سوی رییس سازمان بورس مبنی بر تغییر احتمالی دامنه نوسان اشاره کرد و گفت: اکنون به نظر میرسد که اعمال هر تغییری در روند معاملات بازار با تاثیر منفی همراه خواهد شد.
پیشنهاد پایانی
این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه بهتر است سیاست گذاران تلاطم و پیش بینی ناپذیری اقتصاد را در کشور به حداقل برسانند، گفت: این امر به طور حتم باعث تاثیرگذاری مثبت و ایجاد ثبات در معاملات بازار خواهد شد و طبیعی است که در صورت وجود تلاطم در اقتصاد کشور شاهد ایجاد نوسان در معاملات بورس و ضرر و زیان سهامداران باشیم.
ایرنا