غلامحسین رحیمی شعرباف معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در اجلاس معاونان پژوهش و فناوری دانشگاه‌های کشور که صبح امروز در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برگزار شد، گفت: تا یک ماه گذشته وزارت علوم معاون پژوهش و فناوری همانند دانشگاه‌ها داشت و از آنجایی که وزیر علوم به بحث فناوری توجه ویژه‌ای دارد؛ بنابراین قرار شد تا در وزارت علوم معاون پژوهش و فناوری از یکدیگر جدا شوند و برای هر کدام یک معاون در نظر گرفته شود.
او افزود: سازمان اداری و استخدامی این موضوع را برای اجرا به وزارت علوم ابلاغ کرد و نیرو‌های فاضل و مجرب برای این دو معاونت در نظر گرفته شده است.
رحیمی شعرباف تصریح کرد: در نیمه اول امسال برنامه‌های مربوط به بخش‌های مختلف حوزه معاونت پژوهش و فناوری در وزارت علوم مانند بررسی پژوهشگاه ها، نشریات علمی، مقالات، اخلاق در پژوهش و ... به صورت سرفصل نوشته شده است.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: مقالات چاپ شده در داخل و خارج مهم‌ترین رکن و عامل افتخار آفرینی برای نظام جمهوری اسلامی ایران بوده است. در سال ۲۰۲۰ بیش از ۷۰ هزار سند علمی را در سطح بین المللی به چاپ رسانده ایم و در سطح کشور حدود ۸۰ تا ۸۵ هزار هیئت علمی داریم و میانگین ۱.۷ مقاله داخلی و خارجی در سال ۹۹ به چاپ رسانده ایم که این موضوع نشان دهنده حیات پر بار تحقیقات در نهاد‌های علمی کشور است.
او گفت: هیچ رشته و گرایش علمی وجود ندارد که خود را از معرض قرار دادن چاپ مقالات بین المللی خارج کند و تمامی رشته‌ها حتی رشته‌های قرآن و احادیث، فلسفه و هنر هم باید مقالات خارجی چاپ کنند؛ چرا که تحقیقات اصیل و نابی را در پیش داریم که برای دنیا حرف‌های جدیدی دارد، البته همه رشته‌ها همانند یکدیگر نیستند و تعداد چاپ مقالات خارجی در آن‌ها متفاوت نیست.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اضافه کرد: گسترش مقالات مشترک با پژوهشگران خارجی و بین المللی سازی تحقیقات باید مورد توجه قرار بگیرد، در مقیاس بین المللی مرجع علمی معنا پیدا می‌کند، در غیر اینصورت امکان پذیر نخواهد بود.
رحیمی شعرباف گفت: اعتبارات مناسبی برای بین المللی سازی مجلات داخلی در نظر گرفته شده است تا با تقویت آن‌ها سالانه ۵ درصد به مجلات بین المللی شده کشور اضافه شود.
مدیریت چند شغل، رشد ایجاد نمی‌کند
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تاکید کرد: در تحقیقات تقاضامحور افراط و تفریط معنا ندارد و باید از آن دوری کنیم، استاد دانشگاه صنعتگر یا مدیرعامل شرکت نیست باید آن‌ها را تشویق به تشکیل شرکت‌های دانش بنیان کنیم، ولی در نهایت نمی‌توانیم همزمان چند شغل را مدیریت کنیم، بلکه باید زمینه رشد یک شغل را ایجاد کنیم.
رحیمی شعرباف گفت: باید دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها باعث پدیدآمدن شرکت‌های دانش بنیان شوند و به رشد آن‌ها کمک کنند، بر این اساس استاد دانشگاه نمی‌تواند مدیر شرکت شود و این عامل مزیت هم نخواهد بود.
او بیان کرد: تحقیقات معطوف به کاربردی کردن که دانشگاهیان انجام می‌دهند باید ملاک ارزیابی استادان کشور باشد. از هر چهار تحقیقی که در دانشگاه توسط استادان انجام می شود یک تحقیق برای گسترش مرزهای دانش است.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تاکید کرد: یک تحقیق از چهار تحقیق باید مبتنی بر قرار داد باشد و نباید انتظار داشته باشیم که همه تحقیقات محققان دانشگاهی براساس قرار داد‌های بیرونی باشد که این موضوع در هیچ کجای دنیا کار درستی نیست، بلکه باید توسعه علمی را رونق ببخشند.
رحیمی شعرباف گفت: سرانه مقالات هیئت علمی موضوع بسیار مهمی است که در داخل ۱.۷۰ و در خارج حدود ۸ دهم است و در برخی دانشگاه‌ها بالای ۳ و در برخی دیگر کمتر از نیم بوده است.
باید اشتغال فارغ التحصیلان ایرانی را خودمان ایجاد کنیم
او بیان کرد: همه دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور باید یک مرکز رشد و واحد فناور تخصصی متناسب با ماموریت‌های پژوهشی خود داشته باشند. دانشگاه‌های بزرگ کشور باید حداقل پارک‌های علم و فناوری باید داشته باشند تا بتوانیم زمینه اشتغال دانش آموختگان ایرانی را خودمان فراهم کنیم.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: دانشگاه‌ها باید یک سازمان یا شرکت سرمایه گذاری داشته باشند تا به موازات بدنه علمی، پژوهشی و فناوری جاری در خود دانشگاه بتوانند در حوزه اقتصادی هم فعالیت کنند.
دانشگاه‌ها باید سازمان سرمایه گذاری ایجاد کنند
رحیمی شعرباف اضافه کرد: طبق گزارشات و مطالعات اخیر وزارت علوم، دانشگاه‌های بزرگ دنیا که عمده هزینه‌های خود را از محل درآمدهایشان تامین می‌کنند بدون استنثنا شرکت یا سازمان سرمایه گذاری دارند؛ بنابراین باید این امکان را فراهم کنیم تا دانشگاه‌ها سازمان سرمایه گذاری مستقیم با نظارت رئیس دانشگاه‌ها ایجاد کنند و این موضوع منشا تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی هم خواهد بود.
او گفت: روش فعلی انجام پژوهش مبتنی بر قراردادها در دانشگاه ها اشکالات اساسی دارد، در چند سال گذشته این موضوع خوب بوده اما الان مشکل دارد؛ بنابراین سازوکارهای بین المللی باید در عقد قراردادها ذکر شوند. گفتنی است که کشوری با سابقه علمی و فنی بسیار درخشان هستیم.
