بهای هر سهم تپکو در ابتدای سال ٩٨ حدود ٧٠ تومان بود که طی یک روند صعودی پرقدرت که تا ١٠ اسفند ماه ادامه داشت به محدوده ۴۶٠ تومان رسید. پس از این رشد ۵۵٧ درصدی و بیش از ۶،۵ برابر شدن قیمت کمی اصلاح شد و در نیمه نخست سال ٩٩ مجددا به روند افزایشی خود ادامه داد و اواسط تیر ماه به محدوده ۵٨٠ تومان رسید. ٢۴ تیر ماه ناظر بازار به دلیل اطلاعیه منتشر شده از سوی این شرکت در سایت کدال، نماد هپکو را به حالت تعلیق درآورد و توقف تپکو تا ٢۵ بهمن ماه ٩٩ با انتقال این نماد به تابلو نارنجی بازار پایه ادامه یافت. این توقف سبب شد تا تپکو موقتا از روند اصلاحی بازار مصون بماند اما پس از ٧ ماه توقف که نماد هپکو در بهمن ماه به گردونه معاملات بازگشت با صف فروش قابل توجهی همراه شد. اکنون حدود ۶ ماه است که نماد هپکو صف فروش سنگینی را به یدک می کشد و در این مدت بهای آن تا محدوده ٣٠٠ تومان افول کرده است.
شرکت هپکو در سال 1353 با سرمایه گذاری بخش خصوصی و با هدف تولید ماشین آلا راهسازی تاسیس شد. در سال 1354 تحت لیسانس شرکت های اینترنشنال هاروستر امریکا، پوکلین و لوکومو فرانسه، ساکایی ژاپن و دایناپاک سوئد تولید ماشین آلات راهسازی را آغاز کرد. در سال 1357 با پیروزی انقلاب هپکو تحت پوشش سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران ایدرو قرار گرفت.
از روزهای طلایی تا گرفتار شدن در گرداب خصوصی سازی
از سال 1363 طرح توسعه هپکو مطرح شد و پس از 6 سال این طرحتحت لیسانس شرکت های لیبهر آلمان و وولوی سوئد، تولید انواع لودر، بیل مکانیکی، بلدوزر و چندین نوع غلطک را آغاز کرد. در سال 1369سالن ساخت به وسعت 60،000 متر جهت ساخت قطعات مورد بهره برداری قرار گرفت.
مدرن ترین ماشین آلات تولیدی در بخشهای عملیات اولیه، جوشکاری سبک و سنگین، ماشینکاری سبک و سنگین و رنگ قطعات در فضای جدید، نصب و راه اندازی شد. در این زمان یکی از پیشرفته ترین سیستم های نرم افزاری مهندسی محصول، برنامه ریزی، تولید و خدمات پس از فروش ازشرکت لیبهر منتقل و در هپکو راه اندازی شد.
در سال 1374 با هدف گذاری جهت توسعه محصول، بازار و منابع انسانی فاز طراحی و تولید محصولات گریدر، بیل و غلطک آغاز شد. در فاز اول طرح توسعه، تولید 1،700 دستگاه و در فاز دوم 3،000 دستگاه انواع ماشین آلات راهسازی هدف گذاری شد.
در سال 1382 در بورس پذیرفته شد. در سال 1384 اقدام به تامین تولید ماشین آلات کشاورزی و معدنی کرد. در سال 1385 در پی سیاستهای خصوصی سازی، شرکت هپکو به بخش خصوصی واگذار شد. خصوصی سازی هپکو برگ ننگینی در کارنامه مدیران و مسئولان این شرکت به شمار می رود. چرا که کم کم حجم تولیدات هپکو به صفر رسید و این برند پرافتخار صنعت ایران در معرض ورشکستگی کامل قرار گرفت.
خصوصی سازی چه بر سر هپکو آورد؟
در واقع افول هپکو از سال 1385 آغاز شد. همان زمان که یک سرمایه دار اصفهانی با نام علی اصغر عطاریان که در آن زمان مالک شرکت واگن سازی کوثر بود، در مزایده ای که تنها او به عنوان خریدار حضور داشت موفق شد بلوک 60 درصدی مجموعه هپکو را تنها و تنها به قیمت 75 میلیارد تومان خریداری کند. نحوه پرداخت این مبلغ هم به صورت 30 درصد نقد و مابقی اقساطی بود! نکته جالب تر آن که همین 30 درصد را هم با تسهیلاتی که از بانک پاسارگاد گرفته بود پرداخت کرد. در خصوص اقساط هم او تنها یک قسط سه میلیاردی را پرداخت کرد.
تولید شرکت در عرض 4 سال از 2 هزار دستگاه در سال به صفر رسید
بر مبنای گزارش ها دقیقا زمانی که هپکو به عطاریان واگذار شد در انبار هپکو به اندازه 280 میلیارد تومان محصولات و مواد اولیه این شرکت موجود بود که یک سال پس از عهده دار شدن مسئولیت سهامدار هپکو، این ماشین آلات و مواد اولیه که از قبل در کارخانه ساخته شده بود و در انبار هپکو موجود بود، به فروش رسید. همزمان در ماه های نخست مدیریت عطاریان حجم زیادی از ماشین آلات دست دوم چینی خریداری و در انبارهای هپکو دپو شد. درست از همان سال یعنی 1387 روند تولید ماشین آلات راه سازی هپکو کاهش یافت تا جایی که در سال 1391 تولید کارخانه کاملا متوقف شد. عطاریان هم یک سال بعد تمامی سهام شرکت را به نام خود سند زد. بدین ترتیب شرکتی که در سال 86 بیش از 2 هزار دستگاه محصول تولید کرده بود پس از گذشت تنها 4 سال دیگری هیچگونه تولیدی نداشت.
در سال 1395 عطاریان از سوی سازمان خصوصی سازی خلع ید شد و پس از کش و قوس های فراوان در خرداد 1396 سازمان خصوصی سازی بلوک 60 درصدی هپکو را با قیمت 216 میلیارد تومان به اسدالله احمدپور مالک شرکت هیدرواطلس واگذار کرد. او که با وعده های زیادی مانند وارد کردن تجهیزات به روز آلمانی برای خطوط تولید و تزریق سرمایه مالکیت و مدیریت شرکت را به دست گرفته بود بیشتر از چند ماه دوام نیاورد و تنها حاصل این واگذاری انباشت بدهی های هپکو و نزول بیشتر آن بود.
در نهایت احمدپور در بهمن 1396 از مدیریت هپکو کناره گیری کرد و با خلع ید او توسط سازمان خصوصی سازی، یکبار دیگر سرنوشت شرکت به دست عطاریان افتاد.
بر مبنای آخرین اطلاعاتی که در سایت سازمان بورس در بخش معرفی سهامداران شرکت هپکو موجود است، در حال حاضر سازمان تامین اجتماعی مالک بیش از 52 درصدی هپکوست. کمتر از 3 درصد از سهام هپکو در اختیار سازمان خصوصی سازی است و بانک های صادرات و تجارت نیز به ترتیب 1،87 درصد و 1،7 درصد از سهام تپکو را در اختیار دارند.
اهم چالش های شرکت
در حال حاضر مهمترین مشکلات و چالش هایی که شرکت هپکو با آن روبروست شامل عدم وجود نقدینگی لازم جهت خرید اقلام خارجی و خریدهای داخلی، مشکلات تامین و تدارک قطعات، رکود پروژه های عمرانی و نیروگاهی، کاهش بودجه های عمرانی کشور و واردات ماشین آلات دست دوم است.
استراتژی و برنامه های یاد شده توسط هیات مدیره فعلی
این شرکت اهدافی را برای سال 1400 در نظر گرفته که شامل اصلاح ساختار مالی با توجه به تهاتر بدهی های معوق بانکی، پیگیری و نهایی کردن طرح تامین ماشین آلات معدنی از طریق ورود به بازار دامپتراک 100 تنی و سایر ماشین آلات سنگین مورد نیاز معادن کشور، تکمیل اصلاح و احیای قرارداد سازمان همیاری ها و شهرداری های کشور و سایر مشتریان عمده شرکت، نهایی و پایدار کردن قرارداد با سازمان راهداری و حمل ئ نقل جاده ای کشور به عنوان یکی از مشتریان عمده شرکت، توسعه و افزایش درآمد در حوزه پروژه های صنعتی و پیگیری وصول مطالبات و شفاف سازی پرونده های حقوقی ایجاد شده است که باید دید تا چه حد می تواند در نیل به این اهداف و برنامه ها موفق ظاهر شود.
بر مبنای آخرین گزارش هیات مدیره که مربوط به دوره 12 ماهه سال 99 است جمع دارایی های هپکو 23،769،161 میلیون ریال و مجموع بدهی های این شرکت برابر با 14،670،873 میلیون ریال است.
شرایط سهام هپکو در بازار سرمایه چگونه است؟
بهای هر سهم تپکو در ابتدای سال 98 حدود 70 تومان بود که طی یک روند صعودی پرقدرت که تا 10 اسفند ماه ادامه داشت به محدوده 460 تومان رسید. پس از این رشد 557 درصدی و بیش از 6،5 برابر شدن قیمت کمی اصلاح شد و در نیمه نخست سال 99 مجددا به روند افزایشی خود ادامه داد و اواسط تیر ماه به محدوده 580 تومان رسید. 24 تیر ماه ناظر بازار به دلیل اطلاعیه منتشر شده از سوی این شرکت در سایت کدال، نماد هپکو را به حالت تعلیق درآورد و توقف تپکو تا 25 بهمن ماه 99 با انتقال این نماد به تابلو نارنجی بازار پایه ادامه یافت. این توقف سبب شد تا تپکو از روند اصلاحی بازار مصون بماند اما پس از 7 ماه توقف که نماد هپکو در بهمن ماه به گردونه معاملات بازگشت با صف فروش قابل توجهی همراه شد. اکنون حدود 6 ماه است که نماد هپکو صف فروش سنگینی را به یدک می کشد و در این مدت بهای آن تا محدوده 300 تومان افول کرده است.
بورس ۲۴