وحید قاسمی کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: با نگاهی به گذشته نه چندان دور بازار سهام و ریزش‌های بی سابقه‌ای که در یک سال گذشته برای آن اتفاق افتاده است و با توجه به شرایط به وجود آمده به دلیل بی اعتمادی عمومی نسبت به بورس، می‌توان اوراق مشارکت را به عنوان یکی از ابزار‌های مالی بدون ریسک به سرمایه گذاران معرفی کرد.
وی در رابطه با اوراق مشارکت افزود: اوراق مشارکت، یکی از انواع اوراق‌های بهادار اسلامی رایج در بازار مالی رسمی کشور است؛ که برای نخستین بار در سال ۱۳۷۳ منتشر شد. اوراق مشارکت، اوراق بهادار با نام یا بی نامی است که به قیمت اسمی (یک میلیون ریال در این چند سال اخیر) و برای مدت معین (دو تا پنج سال) از سوی ناشر برای تامین مالی طرح‌های مختلف انتفاعی چاپ می‌شود.
این کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: ناشر می‌تواند دولت یا شرکت‌های وابسته به آن، مانند شهرداری ها، نهاد‌های عمومی غیر دولتی، شرکت‌های سهامی عام و خاص و یا شرکت‌های تعاونی باشند.
وی افزود: برجسته‌ترین ویژگی و برتری اوراق مشارکت نسبت به دیگر اوراق بهادار، ضمانت پرداخت سود است. دارنده اوراق مشارکت اطمینان دارند که سود معین و تضمین‌شده‌ای را به‌عنوان سود علی‌الحساب، در بازه‌های زمانی مشخص (عموماً سه ماهه) دریافت می‌کند و در نهایت در زمان سررسید اوراق یا به زبان ساده تر، پایان عمر تعیین شده اوراق، مبلغ اسمی یا همان اصل مبلغ خریداری شده به سرمایه گذاران پرداخت می‌شود.
قاسمی بیان کرد: در اینجا به این نکته پی می‌بریم که سرمایه گذاران اوراق مشارکت به عنوان یکی از اعضای خانواده بزرگ بازار سرمایه از ریزش‌های قیمتی پیش آمده در بورس در امان بودند، چون ناشر اوراق مشارکت شان به آن‌ها تضمین پرداخت اصل مبلغ سرمایه گذاری شان را داده است.
این کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: یکی دیگر از مهمترین دلایل رغبت سرمایه گذاران حقوقی و حقیقی، به سرمایه گذاری در اوراق مشارکت، نرخ بازدهی بالاتر نسبت به سود سپرده بانکی است.چرا که عموماً نرخ بازدهی سالیانه اوراق مشارکت را بین ۳ تا ۶ درصد بالاتر از نرخ سود سپرده بلندمدت یک ساله بانک‌ها تعیین می‌کنند.
قاسمی در رابطه با انواع اوراق مشارکت گفت: اوراق مشارکت دو نوع است، ساده و مرکب ، اوراق مشارکت ساده از متداول‌ترین نوع اوراق مشارکت به شمار می‌رود که دارنده آن سود حاصل از مشارکت را به ترتیب مورد توافق، در مواعد مقرر دریافت می‌کند.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: در سررسید ورقه تنها حق مطالبه مبلغ اسمی اوراق را از ناشر دارد. این اوراق پس از انتشار، در آن تغییری صورت نمی‌دهد و در نهایت منجر به استرداد اصل سرمایه و سود حاصل از به کارگیری در پروژه به صاحب ورقه می‌شود که در این فرض صاحب ورقه با شرکت در یک پروژه خاص شریک است که پس از اتمام پروژه رابطه اش با شرکت قطع می‌شود.
وی عنوان کرد: در اوراق مشارکت مرکب، دارنده آن علاوه بر دریافت سود مشارکت در سررسید اوراق می‌تواند مبلغ اسمی ورقه را مطالبه کند یا اوراق خود را با سهام تعویض یا به سهام تبدیل کند. پس اوراق مشارکت مرکب به دو صورت منتشر می‌شوند: اوراق مشارکت قابل تعویض با سهام، که توسط شرکت‌های سهامی عام منتشر و در سررسید نهایی با سهام سایر شرکت‌های پذیرفته در سازمان بورس اوراق بهادار تعویض می‌شود. اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام که توسط شرکت‌های سهامی عام منتشر و در سررسید یا زمان مشخص افزایش سرمایه به سهام شرکت‌های موضوع طرح اوراق مشارکت تبدیل می‌شود.
وی افزود: لازم به توضیح است که اغلب اوراق مشارکت‌ها از نوع ساده است و اوراق مشارکت‌هایی نظیر «قابل تبدیل به‌سهام» و «قابل‌تعویض با سهام» چندان مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.
قاسمی در رابطه با وضعیت مالیاتی این اوراق گفت: اوراق مشارکت معاف از مالیات بوده و می‌توان آن‌ها را از طریق بانک‌ها یا کارگزاری‌های بورس خریداری کرد. حداقل مبلغ مورد نیاز برای سرمایه گذاری در اوراق مشارکت، یک میلیون تومان است برای خرید ۱۰ برگه اوراق مشارکت آنچه مسلم است با چنین سرمایه‌ای در هیچ کدام از بازار‌های رقیب مانند مسکن، خودرو یا سکه نمی‌شود، سرمایه گذاری کرد. یکی از محاسن اصلی بازار سرمایه همین قابلیت جذب سرمایه‌های خُرد است.
وی افزود: از مزیت‌های دیگر اوراق مشارکت، قابلیت معامله پیش از سررسید است. اگر از بانک، اوراق خریداری شده باید به بانک عامل اعلام شده و مراجعه شود و اگر هم از طریق کارگزاری بوده، به آسانی با یک کلیک توسط حساب آنلاین معاملاتی به شخص سرمایه گذار فروخته می‌شود. سرمایه گذار برای فروش اوراق مشارکت از طریق بورس باید تاریخ پرداخت سود علی الحساب را حتماً به خاطر داشته باشد، تا در فروش با مشکل بزرگی مواجه نشود، چرا که طبق قانون بورس، نماد معاملاتی اوراق مشارکت سه روز پیش از موعد پرداخت سود بسته می‌شود و یک روز بعد از پرداخت سود بازگشایی می‌گردد. نماد‌های مشهد، صینا، اجاد، اخزا، البرز و امید از نماد‌های اوراق مشارکت در بورس و فرا بورس هستند.
باشگاه خبرنگاران جوان
